Exacte replica van bijzondere Fluit van Warder gemaakt (en volgend jaar te zien)

• Roel Pauw

  Verslaggever

"Als een kus uit de 16e eeuw." Zo voelde het voor Kate Clark toen ze de Fluit van Warder voor het eerst aan haar mond zette. Althans: een kopie ervan. Het origineel is te kwetsbaar en waarschijnlijk ook behoorlijk vals. Maar na nauwkeurig meet- en scanwerk van onder meer de TU Delft is nu een exacte replica gemaakt.

Kate Clark is een autoriteit op het gebied van renaissancefluiten en mocht de 'nieuwe' fluit als eerste bespelen bij een presentatie in het Rijksmuseum. "Als je je lippen plaatst op de plek waar iemand dat 500 jaar geleden ook heeft gedaan, dan is dat een bijzonder intiem moment", zegt ze daarover.

De fluit is in alle opzichten bijzonder. Het is sowieso de oudste fluit van Nederland, maar wat hem uniek maakt is dat hij niet uit een museale collectie afkomstig is, maar van de bodem van het Markermeer. In 2018 werd het instrument daar gevonden in het wrak van een scheepje dat daar in de eerste helft van de 16e eeuw moet zijn vergaan.

Een bijzondere vondst dus. Maar in de 16e eeuw werden dit soort fluiten overal gebruikt. In veldslagen om de aanval in te luiden, in de kerk om psalmgezang te begeleiden, in de kroeg om schunnige liedjes bij te zingen. Daardoor is het onmogelijk vast te stellen van wie deze fluit is geweest.

Wel dat de eigenaar zijn instrument heeft gekoesterd. Met een paar ijzerdraadjes is hij gerepareerd, omdat er een scheur in zat. En hij heeft een stukje papier uit een boek gebruikt om twee delen aan elkaar te klemmen. Een grote verrassing voor de onderzoekers: "We kunnen niet met zekerheid zeggen uit welk boek dat afkomstig was, maar het meest waarschijnlijk is dat het gedrukt is bij een Duitse of Zwitserse uitgeverij", zegt Hans Huisman van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Of dit dan ook iets zegt over de nationaliteit van de eigenaar van de fluit, is niet duidelijk.

De raadsels rond deze fluit maken zijn verhaal alleen maar interessanter. "Deze fluit kwam als het ware uit het echte leven van toen. Dat is onvergetelijk", zegt Clark. Als ze daarna weer een stukje oorlogsmuziek en een liefdesliedje speelt, kun je je daar alles bij voorstellen.

Vanaf 18 februari volgend jaar is de Fluit van Warder te zien in museum Huis van Hilde in Castricum.