Klachten over reclame tijdschrift Gezond Verstand in Ster-blok op Radio 1

De Reclame Code Commissie heeft meerdere klachten binnengekregen over een radioreclame voor het tijdschrift Gezond Verstand. Het ziet er daarom naar uit dat de commissie gaat onderzoeken of de reclame tegen de regels is.

"Als één van die klachten volledig is, dat wil zeggen goed gemotiveerd, waarom iemand vindt dat de reclame in strijd is met de wet, dan gaat de commissie dat bekijken", zegt een woordvoerder. Eén volledige klacht is voldoende om zo'n onderzoek in werking te zetten. Als er meerdere klagers zijn, worden die op de hoogte gehouden.

Vanochtend was in het Ster-blok in het NOS Radio 1 Journaal een aantal keren een reclame te horen voor het blad Gezond Verstand. Dat krijgt kritiek, omdat er onbewezen theorieën over onder meer het coronavirus in worden uitgedragen.

Boekhandels AKO en Bruna gaan vanaf vandaag het tweede nummer van het blad verkopen. Eind september verscheen het eerste nummer, dat toen nog gratis werd verspreid, in sommige buurten huis aan huis. In het blad wordt de coronacrisis omschreven als "een kunstmatige pandemie, gefabriceerd met frauduleuze modellen".

Te midden van nieuwsfeiten

Tientallen luisteraars lieten de NOS vanochtend weten dat ze het vreemd vonden dat de reclame in het NOS Radio 1 Journaal was te horen, omdat dat programma juist de objectieve nieuwsfeiten probeert te brengen.

In het programma legden de presentatoren uit dat de NOS geen invloed heeft op wat er wordt uitgezonden in de reclamezendtijd van de Ster, de Stichting Ether Reclame. Die verzorgt in Nederland de reclame bij de programma's van de publieke omroep, maar staat los van de omroepen.

"Wij zagen in dit geval geen reden om te weigeren, zolang het niet tegen de wet of regels ingaat", zei een Ster-woordvoerder. "Vrijheid van meningsuiting vinden wij erg belangrijk en in dit geval is beoordeeld dat deze advertentie daaronder valt. Pas als de Reclame Code Commissie na klachten beoordeelt dat het toch niet kan, dan trekken we advertenties terug."

Inmiddels zijn er dus klachten binnengekomen: bij de NOS, bij de Ster en bij de Reclame Code Commissie. Als een reclame in strijd is met de wet, met de goede smaak en het fatsoen of als de boodschap misleidend is, kan die worden geschrapt.

Persvrijheid

Wat betreft dat laatste punt is er veel kritiek op het blad. Zo noemde GroenLinks-Kamerlid Paul Smeulders de verhalen die erin staan "stemmingmakerij, terwijl we solidariteit nodig hebben". D66-Kamerlid Kees Verhoeven vroeg zich af of het een aanvulling is in een pluriform medialandschap, of voeding geeft aan complotten en bijdraagt aan instabiliteit.

Denker des Vaderlands Daan Roovers zei in het NOS Radio 1 Journaal: "Persvrijheid betekent dat je mag drukken en verspreiden wat je wilt. Dus het is belangrijk dat dit bestaat in een democratie. Er is maar een reden om in te grijpen: als de stabiliteit in een land in gevaar is."

Als de Reclame Code Commissie met de klachten aan de slag gaat, wordt de commercial bekeken of beluisterd door een commissievoorzitter, altijd een rechter, en vier andere personen. Dat zijn mensen die verschillende branches vertegenwoordigen, zoals de adverteerders, de media en de consumenten. De procedure duurt een aantal weken.