Studiegroep: overheid slordig in beleid en uitvoering

Bij de overheid werken mensen langs elkaar heen, is er weinig regie en er is geen gelijkwaardigheid tussen de overheidslagen. Deze conclusies trekt de 'studiegroep Interbestuurlijke en Financiële Verhoudingen' in een advies aan het kabinet en aan gemeenten, provincies en waterschappen.

Voor de analyse keek de studiegroep onder leiding van topambtenaar Ter Haar naar drie beleidsterreinen: woningbouw, geestelijke gezondheidszorg en energietransitie.

"Doelen worden vaak niet gezamenlijk opgesteld, noodzakelijke 'spelers' worden niet betrokken en er is bijna altijd onduidelijkheid over de financiën", staat in het rapport. Volgens de studiegroep draagt de overheid al met al niet optimaal bij aan de oplossing van grote maatschappelijke problemen.

De adviescommissie vindt het "bijzonder hoe slordig beleid en uitvoering zijn ingericht, terwijl de urgentie voor een aantal vraagstukken groot is".

Niet wachten tot formatie

De studiegroep doet diverse aanbevelingen om de situatie te verbeteren en pleit ervoor om met de start niet te wachten tot de volgende kabinetsformatie.

Een van de adviezen is dat de gezamenlijke overheden veel gestructureerder te werk moeten gaan en beter moeten samenwerken. Daarbij pleit het rapport voor maatwerk en meer flexibiliteit. Zo zou in de ene regio kunnen worden afgesproken dat een taak bij gemeenten komt te liggen en in de andere bij de provincie.

De studiegroep spreekt verder van een onbalans tussen Rijk en decentrale overheden. Een van de conclusies is dat vooral gemeenten financieel te veel afhankelijk zijn van het Rijk en dat dat verlammend werkt. De studiegroep wil daarom meer mogelijkheden voor decentrale overheden om belasting te heffen. Het gemeentelijk belastinggebied zou met 6 miljard euro moeten worden vergroot. Volgens de studiegroep verkleint dat de grote financiële afhankelijkheid van het Rijk.