De Nederlandse gloriejaren in Europa
NOS Voetbal

Terug naar de dagen waarop Israël, Haan en Van Breukelen helden werden

Het Nederlandse voetbal kende in de jaren 70, 80 en 90 grote Europese successen. Vanmiddag gaan we terug naar die historische tijden, naar de triomfen van de traditionele topdrie in het belangrijkste Europese bekertoernooi.

Vooruitlopend op die uitzending, vanaf 15.00 uur te zien op NPO 1, NOS.nl en in de NOS-app, gaan we terug naar de keren dat Feyenoord, Ajax en PSV voor het eerst in de clubgeschiedenis de cup met de grote oren in de wacht sleepten.

Dat doen we met drie oud-spelers die in die finales om de Europa Cup I hoofdrollen vervulden: Rinus Israël (Feyenoord, 1970), Arie Haan (Ajax, 1971) en Hans van Breukelen (PSV, 1988).

1970: IJzeren kopbal

Rinus Israël, inmiddels 78 jaar, kan het moment in de 32ste minuut van de wedstrijd nog feilloos navertellen. Hij stond nog in het zestienmetergebied na een afgeslagen vrije trap en werd door de Schotse verdedigers van Celtic, dat een paar minuten eerder nog de score had geopend, volledig over het hoofd gezien.

"Ik had het geluk dat de bal in de kluts omhoog ging, precies op de plek waar ik stond", vertelt 'IJzeren Rinus' over het moment dat onlangs precies vijftig jaar geleden gebeurde. "Dat was puur geluk, hoor. Ik heb wel een neus, maar niet daarvoor..."

1970: Rinus Israël kopt Feyenoord naast Celtic in Europa Cup I-finale

"Al voordat ik kopte, wist ik zeker dat het een goal zou worden. Zo'n bal had ik al honderd keer gekopt, tijdens de trainingen 'tennisvoetbal' met Feyenoord. Dan speelden we drie tegen drie en als ik bij het net stond, kon ik heel sterk koppen als de bal van één kant kwam. Juist, de rechterkant, precies zoals in de wedstrijd."

Na de 1-1 van Israël bezorgde Ove Kindvall Feyenoord de 2-1 zege. Zo mocht de toen 28-jarige Israël in San Siro in Milaan als eerste aanvoerder van een Nederlandse club de Europa Cup I optillen. "Dat gaf wel iets extra's, als eerste Nederlandse club."

1971: Jochie uit Winschoten

Een jaar na de triomf van Feyenoord stond er weer een Nederlandse club in de finale: Ajax. Na de harde nederlaag (4-1) in de finale van 1969, schreef de ploeg van Rinus Michels en Johan Cruijff twee jaar later wél geschiedenis. Op het mythische Wembley in Londen. Mede dankzij (de inmiddels overleden) Dick van Dijk, die na vijf minuten voor 1-0 zorgde, en Arie Haan.

De middenvelder mocht na rust opdraven en gooide in de 87ste minuut, na een passje tussendoor van Cruijff, de finale in het slot. "Johan week vaak uit naar links, maar nu juist naar rechts. Als hij aan de bal was, doken middenvelders de zestien in. Nu dus ook", zegt de 71-jarige Haan, terwijl hij, liggend op een stretcher bij zijn huis aan de Costa Blanca, van de Spaanse zon geniet.

"Cruijff speelde de bal prachtig in de ruimte en ik schoot vervolgens via een halve sliding en het been van een Griekse verdediger raak. Het was echt de bedoeling om te scoren. Ik stond al best dicht op de goal en dacht: ik haal gewoon uit."

1971: Arie Haan beslist Europa Cup I-finale op Wembley met 'slidinggoal'

Commentator Herman Kuiphof noemde het een 'groot moment, voor zo'n jonge jongen'. Haan: "Dat was natuurlijk zo. Dat kleine jochie uit Winschoten scorend op het grote Wembley, in zijn eerste Europa Cup-wedstrijd. Dan sta je in de boeken."

1988: Matchwinner door de kaartenbak

In de twee daaropvolgende jaren pakte Ajax beide keren de cup met de grote oren. Hoogtijdagen voor het Nederlandse voetbal. Daarna duurde het lang, vijftien jaar, voor de Europa Cup I weer naar Nederland kwam. Naar Eindhoven om precies te zijn.

Het was een dodelijk saaie finale, die van 1988 tussen PSV en Benfica in het Neckarstadion in Stuttgart. Beide ploegen kwamen niet verder dan 0-0, dus strafschoppen. Namens PSV had Anton Janssen net de zesde op rij binnengeschoten, toen doelman Hans van Breukelen de Portugees António Veloso vanaf de middencirkel op hem af zag lopen.

"Ik zag hem aankomen en dacht: die weet ik, naar rechts duiken", zegt de nu 63-jarige Van Breukelen, die door zijn vroegere trainer Jan Reker en diens kaartenbak optimaal was voorbereid op strafschoppen. De doelman probeerde vervolgens een psychologisch spelletje met zijn tegenstander te spelen. "Een stapje naar voren, achteruit, weer naar voren. Expres zijn favoriete hoek vrijlaten."

Veloso schiet de bal vervolgens zonder veel overtuiging in die favoriete linkerhoek, rechts van Van Breukelen. Precies zoals die had verwacht. "Op het moment dat hij de aanloop nam, was het vanwege de voorkennis vrij simpel."

De goalie pakte de bal en werd luttele seconden later besprongen door zijn ploeggenoten.

1988: Heldenrol voor Hans van Breukelen, stopt beslissende penalty

Van Breukelen, die precies een maand na die finale op 25 mei met Oranje ook nog het EK won en in die finale ook een penalty stopte, was de held van Eindhoven. "Als ik eraan terugdenk, is dat het meest vreemde: ik was matchwinner. Het is ook het enige moment dat een keeper een echte matchwinner kan zijn."

Hoofdrolspelers schakelen ook in

Die en vele andere historische momenten uit het Nederlandse voetbal passeren vanmiddag weer de revue. Zitten de hoofdrolspelers van die successen ook voor de buis, om 15.00 uur?

Israël: "Als ik thuis ben - want het is prachtig weer, hè - ga ik zeer zeker kijken."

Haan: "Ik ontvang hier in Spanje ook de NOS, dus ik ga kijken."

Van Breukelen: "Nee, ik heb al een golfafspraak staan en ga daarna naar mijn zoon toe. Maar het voordeel is: ik ken die beelden al..."

  • NOS
    Nederlandse gloriejaren in Europa
  • NOS
    1970: Feyenoord wint met 2-1 van Celtic
  • NOS
    1971: Ajax verslaat Panathinaikos op Wembley: 2-0
  • NOS
    1972: Voor het tweede jaar op rij winnen de Amsterdammers de belangrijkste Europese prijs
  • NOS
    1973: En dat is 3, Juventus wordt verslagen (en de shirts gewisseld met de tegenstanders)
  • NOS
    1988: PSV wint voor het eerst de Europese hoofdprijs door Benfica via penalty's te verslaan
  • NOS
    1995: De laatste keer dat een Nederlandse club de prijs won, inmiddels al de Champions League

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl