Journalisten van Reporters Without Borders bij een hoorzitting van het hof, in januari
NOS NieuwsAangepast

Duitse cyberspionage in het buitenland deels ongrondwettig

De manier waarop de Duitse veiligheidsdienst BND mensen in het buitenland digitaal bespioneert is deels ongrondwettig. Dat heeft het constitutioneel hof in Karlsruhe vanmorgen bepaald.

De BND scant al jaren de telefoon- en internetcommunicatie van niet-Duitsers in het buitenland op mogelijke verdachte zaken, zonder dat er specifieke verdenkingen zijn.

Dat zou onder meer gebeuren met een sleepnetmethode, waarbij gezocht wordt op bepaalde verdachte steekwoorden. Datagegevens en -verkeer worden ook gedeeld met veiligheidsdiensten uit bevriende landen zoals de Amerikaanse NSA.

Volgens de BND zijn dankzij deze manier van werken aanslagen voorkomen. Maar het constitutioneel hof heeft nu bepaald dat deze surveillancetechniek in strijd is met de Duitse grondwet. Ook als de BND mensen in het buitenland bespioneert, heeft de dienst zich aan de Duitse wet te houden, stelt het hof.

Aanpassing noodzakelijk

De zaak was onder meer aangespannen door de journalistenorganisatie Reporters Without Borders. "Journalisten die in conflictgebieden werken, vreesden dat hun bronnen niet meer beschermd zouden zijn", zei correspondent Wouters Zwart op NPO Radio 1. "Journalisten worden door de grondwet beschermd tegen spionage, maar buitenlandse bronnen niet."

Het constitutioneel hof acht de klacht grotendeels gegrond; ook buitenlandse mensen mogen op deze manier niet bespioneerd worden. "De wet moet dus worden aangepast", zei Zwart. "Dit betekent natuurlijk niet dat de inlichtingendiensten niet meer mogen spioneren in het buitenland. Onder de terrorismebestrijdingswetten mag er van alles wel, maar zoals het nu in de wet staat niet."

Het hof geeft de regering tot eind 2021 de tijd om de wet aan te passen.

Een kleine week geleden reageerde Merkel nog fel op "harde bewijzen" dat Rusland betrokken was bij een cyberaanval op het Duitse parlement in 2015. "Ik moet eerlijk zeggen dat het me pijn doet. Ik doe iedere dag mijn best voor een goede relatie met Rusland. Maar als je ziet dat Rusland zich zo gedraagt, dan geeft dat een spanningsveld", zei ze toen.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl