Garantieregeling voor leveranciers kan 1 miljard kosten, of meer

De regeling die ervoor moet zorgen dat winkels en horeca bevoorraad kunnen blijven, kan de staat 1 miljard euro of meer kosten. In het beste scenario kost ze 780 miljoen euro. Dat blijkt uit een toelichting die het ministerie van Financiën bij de maatregel heeft gepubliceerd.

Kledingwinkels en restaurants kopen hun voorraden op de pof, via een leverancierskrediet. Ze hoeven meestal pas na 30 of 60 dagen te betalen, nadat ze zelf omzet hebben gedraaid. De maatregel is erop gericht om dit mogelijk te houden.

Bedrijven die de kleding en het eten aanleveren aan de winkels en restaurants, kunnen zich verzekeren tegen het risico dat ze uiteindelijk nooit betaald worden. Maar door de coronacrisis is het nu onduidelijk welke bedrijven zullen overleven en welke niet. Daardoor valt het risico dat er nooit betaald wordt in feite niet meer te verzekeren.

Belangrijke sectoren

Voor 75.000 bedrijven dreigt volgens het ministerie nu de kredietverlening weg te vallen. Met alle neveneffecten erbij opgeteld zou er dan voor grofweg 60 miljard euro aan handel wegvallen. In de detailhandel en horeca werken in Nederland ruim 1 miljoen mensen.

Om deze problemen te voorkomen, heeft de overheid besloten om voor alle leverancierskredieten garant te staan. Die garantiestelling draait om 12 miljard euro. Dat wil zeggen dat als alle bedrijven uiteindelijk niet betalen voor de spullen die ze afnemen, de staat zelf 12 miljard euro moet betalen.

Zover zal het waarschijnlijk niet komen. Achter de kredieten waarvoor de overheid garant staat, zitten namelijk ook leveringen aan bedrijven die wel gewoon nog open zijn en goed draaien, zoals supermarkten.

Bovendien neemt de overheid de verzekeringen over zoals ze begin dit jaar, dus voordat de crisis uitbrak, met de verzekeraars zijn afgesloten. Het idee daarachter is dat deze commerciële verzekeraars geen kredieten hadden verzekerd als ze het risico op wanbetaling toen te groot vonden.

Maar dat was voor de coronacrisis, en nu is alles anders. "Op dit moment is het moeilijk in te schatten hoe waarschijnlijk welk risico is", schrijft het ministerie. Volgens een eerste grove schatting op basis van berekeningen van commerciële verzekeraars kost de maatregel de staat dus 1 miljard. "Als de economische neergang veel ernstiger blijkt dan nu kan het ernstiger worden, als er een snel herstel is kan het wellicht ook lager uitvallen."

Ook het Verbond van Verzekeraars houdt er rekening mee dat het bedrag hoger kan uitvallen. "Het huidige bedrag is een ruwe schatting", zegt een woordvoerder van het verbond. "Het is niet ondenkbaar dat de crisis erger wordt. Als dat het geval is, horen er andere bedragen bij."

De rekening

Het ministerie komt tot die 1 miljard euro na een berekening van Atradius, de grootste verstrekker van dit soort verzekeringen in Nederland. Dat bedrijf houdt er rekening mee dat grofweg 1,5 miljard euro aan leveringen uiteindelijk niet door de afnemers betaald wordt.

Daarbij moet de overheid de commerciële verzekeraars voor hun werk, dat ze nu met rugdekking van de staat blijven uitvoeren, de komende tijd gewoon doorbetalen. Dat kost volgens een eerste schatting 70 miljoen euro.

Aan de andere kant betalen de bedrijven die de verzekeringen afsluiten hun premies ook gewoon door, en die gaan nu naar de staat. Ze zijn goed voor 200 miljoen aan inkomsten. En 300 miljoen zou de staat nog op andere wijze terug kunnen halen.

Hoeveel de steunmaatregel uiteindelijk zal kosten, hangt af van hoe lang de coronacrisis en de maatregelen tegen de verspreiding van het virus aanhouden. In elk geval worden de kosten opgeteld bij alle overheidsuitgaven, en moeten we ze met zijn allen terugbetalen.

Ondernemers enthousiast

Bedrijven reageren in elk geval positief op de steun van het kabinet. Het was waar belangenorganisaties MKB-Nederland en VNO-NCW om gevraagd hadden. Ook INretail, met 13.000 aangesloten winkels de grootste brancheorganisatie in de non-foodsector, is enthousiast. "Het geeft lucht."

De Europese Commissie moet het plan nog wel goedkeuren. Hoe lang dat besluit op zich laat wachten, is nog niet duidelijk.