Stiekem carnaval vieren in de oorlog: 'We hadden angst, maar ook lef'

75 jaar na de oorlog wordt carnaval uitbundig gevierd met grote optochten en evenementen. Hoe anders was dat vóór de bevrijding, toen carnavalsvierders leefden onder de bezetting van de Duitsers. Vermommingen en grote activiteiten waren verboden. Maar het volksfeest wordt toch nog stiekem gevierd op verschillende plaatsen.

"We hadden angst in die tijd, maar ook lef", zegt de 97-jarige Wieke Jordans uit Venlo. Als carnavalsvierder in hart en nieren vierde hij ondanks de Duitse bezetting toch Vastelaovend, zoals ze het feest in Limburg noemen.

Jordans was 18 toen de oorlog uitbrak. "Je was in zekere zin toch een beetje bang. Je moest binnen blijven, oppassen wat je zegt."

Hij ging verkleed als Charlie Chaplin de straat op en naar een plaatselijk café om samen met vrienden op de piano te spelen. "Allemaal stiekem." Ook thuis maakte hij ondanks de ellende carnavalsmuziek: "Venlo, stadje van lol en plezier speelden we wel tien keer."

Over carnaval in oorlogstijd is weinig gedocumenteerd, vooral omdat er niks georganiseerd werd. Jaap Stroeken, archivaris van carnavalsvereniging Jocus in Venlo wist nog wel de hand te leggen op notulen van de bestuursvergadering van zijn vereniging van september 1939.

Hij citeert uit het verslag: "De voorzitter zegt, met een stem die af en toe stokt, dat dit jaar geen Vastelaovend gehouden mag worden."

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan: carnaval ging ondergronds in Venlo. Jaap Stroeken schetst een beeld van het feest in die tijd. "Er waren wel allerlei besloten bijeenkomsten. De mensen hadden de drang om elkaar op te zoeken en feest te vieren."

Na de bevrijding in 1945 worden er in Limburg weer prinsen uitgeroepen. Zo krijgt Roermond in 1946 weer een hoogheid met als motto: "We leven nog, wie doet ons wat".

In Venlo wordt na de bevrijding in 1945 nog een prinsenmantel onder het puin vandaan gehaald die nog later door verschillende prinsen wordt gedragen. Al gauw trekken de eerste optochten weer langs, tussen de puinhopen van de bevrijding.