De feestdagen door met alcoholvrije wijn: 'Dit kan je op tafel zetten'
Een glas wijn bij het kerstdiner betekent allang niet meer automatisch beneveld raken. Nederlanders schenken steeds vaker een alcoholvrij alternatief. Als gevolg daarvan breidden supermarkten hun assortimenten dit jaar verder uit en zagen importeurs van alcoholvrije wijn hun omzet toenemen, met een piek rond de feestdagen.
Oorzaak van de toenemende populariteit: we drinken met zijn allen steeds minder alcohol. De afgelopen tien jaar nam de alcoholconsumptie met 10 procent af. Tegelijkertijd houden we behoefte aan een gezonder en feestelijk alternatief, ook op andere momenten in het jaar.
Fabrikanten spelen hier gretig op in: er kwamen in 2019 vier keer zoveel nieuwe alcoholvrije wijnen de Europese markt op in vergelijking met het jaar daarvoor, blijkt uit eerder onderzoek van ABN Amro. Maar hoewel alcoholvrije wijnen in opkomst zijn, is het marktaandeel nog klein: volgens ABN Amro zit het aandeel alcoholvrije wijnen op maximaal 1 procent van de totale wijnverkopen in Nederland.
'Appelsap', 'smaakloos' en voor sommigen een goed alternatief. Zo denken consumenten over alcoholvrije wijn:
De alcoholvrije drank wordt niet in Nederland geproduceerd. Om een beeld te krijgen van de trend hier, sprak onderzoeker Nadia Menkveld met importeurs. "Daaruit blijkt dat ook de vraag en aanbod hier sterk toeneemt", aldus Menkveld. "Het wordt vooral gedronken tijdens de feestdagen maar ook in januari als consumenten alcohol soms een maandje aan de kant zetten. En dat hangt samen met het feit dat mensen bewuster en gezonder leven."
'Feestelijke beleving'
Nederlandse distributeur Delta Wines ziet dit terug in de cijfers. Afgelopen half jaar verkocht de importeur van alcoholvrije wijnen 43 procent meer flessen nulprocent-wijn ten opzichte van een jaar eerder. In aanloop naar de feestdagen ziet het bedrijf dat aandeel toenemen.
"Mensen zijn bewuster bezig met wat zij in hun mond stoppen maar willen wel onderdeel zijn van een feestelijke beleving. En dit is een drankje dat je wel gewoon op tafel kunt zetten en kan presenteren aan gasten", zegt Wiljan Dorrepaal namens het bedrijf.
Dat bewust omgaan met alcohol past binnen de algemene trend van gezonder leven ziet ook Pauline van den Brandhof, woordvoerder van Albert Heijn. Wat volgens haar meespeelt is dat de kwaliteit ervan de afgelopen jaren "behoorlijk is verbeterd". De supermarkt voegde de afgelopen maanden vier nieuwe wijnen toe aan het assortiment. Daarmee staat de teller nu op dertien alcoholvrije wijnen. Een aantal dat overeenkomt met het assortiment van sommige andere grote supermarkten.
Die kwaliteitsslag zit hem volgens food-trendwatcher Anneke Ammerlaan in de techniek die makers steeds beter onder de knie krijgen. "Je hebt twee typen alcoholvrije wijn: de wijn die iets meer dan druivensap is en je hebt wijn waar de alcohol achteraf uit wordt gehaald. Met dat tweede proces krijg je drogere en meer 'echte' wijn."
Ondanks toenemende populariteit is van een vogelvlucht nog geen sprake, zegt Ammerlaan. Wel zet de trend volgens haar door. "Al is het is nog niet zoals in Zweden, waar je in elk restaurant keuze hebt in vier of vijf alcoholvrije wijnen."
Supermarkten pakken de trend volgens haar wel al op. "We drinken het vooral thuis. Het is vergelijkbaar met alcoholvrij bier, dat heeft ook lang geduurd voordat het overal verkrijgbaar was en nu heeft elk restaurant zelfs een aantal opties op het menu staan."
'Nog niet van zodanige kwaliteit'
Ook gaat niet elke wijnverkoper overstag voor het alcoholvrije aperitief. Wijnspecialist en eigenaar van wijnlokaal Proef Maud Lennertz ziet de vraag naar alcoholvrije wijn toenemen. Toch heeft zij dit jaar juist de keuze gemaakt het assortiment alcoholvrije wijn in te krimpen.
"We vinden vooral de alcoholvrije stille wijn nog niet van zodanige kwaliteit dat je er een heel assortiment van kan aanleggen. Wij zijn daar nog niet zo enthousiast over. In plaats daarvan bieden we andere dingen, bijvoorbeeld een mousserend alternatief."