Veel microplastics in gratis verstrekt compost Noord-Holland
In compost van afvalverwerker HVC uit Purmerend zitten te veel minuscule plasticdeeltjes. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Wageningen in opdracht van NH Nieuws en de Plastic Soup Foundation.
Eerder dit jaar werd bekend dat zeker negentien Noord-Hollandse gemeenten gratis compost hebben uitgedeeld die plastic bevat. De compost is afkomstig van afvalbedrijf HVC en is ook buiten Noord-Holland terechtgekomen.
Uit het Wageningse onderzoek blijkt dat er ook veel onzichtbare stukjes plastic in de compost zitten, zogenoemde microplastics. "In deze compost vinden we vier deeltjes per theelepeltje", zegt hoogleraar Violette Geissen.
Volgens Geissen zitten er in vier kilo compost zo'n 4000 deeltjes microplastics:
De compost is vervuild doordat het gemaakt is van ingezameld gft dat vol plastic zit. Er zijn afspraken over hoeveel plastic er in compost mag zitten. De landelijke norm is maximaal vijf gram plastic per kilo. Deeltjes kleiner dan 2 millimeter, zoals microplastics, worden niet meegewogen en hoeven volgens de wet er ook niet uitgehaald te worden.
Ook ontdekten wetenschappers dat bio-afbreekbare plastics een bron van vervuiling vormen voor compost. Bio-afbreekbare zakken worden gebruikt om gft in te verzamelen en komen zo in de groene bak terecht.
"Het is heel zorgelijk", reageert Fons Potters van de Vereniging Afvalbedrijven. "Het hoort er niet in thuis en we zijn bezig om te kijken hoe het proces verbeterd kan worden." Hij geeft toe dat de afvalbedrijven vooralsnog niets tegen de microplastics kunnen doen.
Scherpere regelgeving
Toch zijn ook die kleine deeltjes erg schadelijk. "Er zijn al onderzoeken gedaan naar de effecten van microplastics op kleine organismen, op kleine visjes. En daar blijkt gewoon uit dat er hersenschade optreedt of mutaties", zegt Harmen Spek van de Plastic Soup Foundation.
Hij pleit voor strengere regelgeving. "Er moet echt een beleidsverandering komen. Wij verwachten van de staat dat daar paal en perk aan gesteld wordt."
Minister Van Veldhoven vindt het nog te vroeg om de wet aan te passen. Het RIVM is, in opdracht van het ministerie, nog bezig met onderzoek.
"Als het RIVM zegt 'dit is potentieel gevaarlijk en we willen een norm', dan gaan we daar natuurlijk mee aan de slag. Ik kijk daar heel goed naar. We maken ons zorgen over het plastic, daarom heel terecht dat het RIVM hier onderzoek naar doet." Het is nog onduidelijk wanneer de uitkomsten van het onderzoek bekendgemaakt worden.