Veel mensen kijken reikhalzend uit naar hun pensioengerechtigde leeftijd. Maar dat geldt niet voor iedereen. Voor sommigen is de laatste werkdag alles behalve een feestje. Liever waren ze nog jaren lekker doorgegaan.
Zo moet Willem Korthals Altes dit jaar tegen zijn wil stoppen als rechter in Amsterdam. De wet schrijft voor dat rechters werkzaam mogen zijn tot hun zeventigste. Daarna is het gedaan. Zijn verjaardag in december heeft voor Korthals Altes dus ineens een zwart randje gekregen.
"Een deel van mijn identiteit wordt op deze manier afgenomen. Ik mag dan geen vonnis meer maken. Geen zitting meer doen. Ik mag helemaal niets meer. Het is alsof ik na mijn zeventigste verjaardag ineens dement zal worden verklaard. Dat klinkt misschien dramatisch, maar zo voelt het voor mij wel een beetje."
Het doet pijn
Twee jaar geleden dreigde Korthals Altes zijn werkgever, de Nederlandse Staat, aan te klagen vanwege leeftijdsdiscriminatie. Hij kreeg zo de minister zover om de maximale leeftijdsgrens voor rechters te onderzoeken. Maar na vergelijkingen met het buitenland en negatieve adviezen van de beroepsgroep zelf, besloot de minister de huidige leeftijdsgrens te handhaven.
"Er zit niets anders op dan mij hierbij neer te leggen", zegt Korthals Altes. "Ik ga niet als een Don Quichot tegen de molens vechten." Maar oneerlijk blijft het, vindt hij. "Alsof je niet meer in staat zou zijn om iets te doen wat je jarenlang gedaan hebt, alleen maar omdat je een bepaalde leeftijd hebt bereikt. Dat is iets wat mij wel pijn doet."
Mensen met 30, 40 jaar ervaring, kennis en kunde, die moet je toch niet vanwege een datum op de kalender wegsturen?
Ook Susan van der Schoor wil beslist niet stoppen met werken. Voor haar is het lesgeven op een hogeschool jarenlang haar lust en haar leven. "Toen ik 60 werd, zeiden collega's: 'joh, nog vijf jaar en dan mag je met pensioen'. Ik dacht toen: 'Met pensioen? Ik wil helemaal niet met pensioen'."
Later vraagt ze haar leidinggevende officieel of ze niet langer mag doorwerken. "Mensen met 30, 40 jaar ervaring, kennis en kunde, die moet je toch niet vanwege een datum op de kalender wegsturen?", vindt ze. Ze heeft daarbij nog energie zat en is geliefd onder de studenten.
Toch krijgt Van der Schoor nul op het rekest. Haar baas blijkt haar liever kwijt dan rijk te zijn. Het was een akelig gesprek, zo herinnert ze zich. En na afloop voelt ze zich als een paria weggezet. "Mijn gevoel zei: dit wordt zo geen werken na 65, maar dit wordt een voortijdig verdwijnen via een zijdeur."
Erkenning
De spanning tussen de docente en haar leidinggevende houdt aan. Daardoor komt ze uiteindelijk thuis te zitten, waar ze zo voor vreesde. Ze wordt psychisch en fysiek ziek. "De echte somberheid heeft ongeveer een half jaar geduurd. Ik heb medicatie gekregen en ben langzaamaan weer opgekropen."
Inmiddels is haar pensioen gewoon een feit. Wel heeft Van der Schoor via een uitzendbureau voor gepensioneerden een betaalde baan als kwaliteitsbewaker van een notuleerservice gevonden. "Er spreekt erkenning uit. Erkenning voor mijn kwaliteiten, mijn ervaring maar ook voor mij als persoon."