Rik Breur wint Europese uitvindersprijs

Nederlander wint Europese uitvindersprijs voor anti-algenfolie

"Het is een hele mooie erkenning," zegt Rik Breur over het winnen van de belangrijkste Europese uitvindersprijs van het jaar per telefoon vanuit Wenen. De Nederlandse uitvinder heeft de European Inventor Award gewonnen in de categorie Midden- en Kleinbedrijf (MKB), op een ceremonie die werd georganiseerd door het Europees Octrooibureau.

Breur bedacht een milieuvriendelijke folie met nylonstekels, die algen, mossels, zeepokken en andere aanslag weghoudt van de onderkant van het schip. Zonder bescherming blijven die aan de romp van de boot kleven en daardoor moeten schepen tot wel 40 procent meer brandstof gebruiken om vooruit te komen.

Al in 1996 begon Breur met het werken aan zijn stickervel. Bij het duiken viel hem op dat er aan zee-egels geen beestjes bleven kleven, maar aan gladde oppervlakken wel. Daarna was het "een kwestie van uitproberen en uitproberen."

Breur legt uit hoe het anti-algenkleed werkt

Met het milieuvriendelijke stickerfolie kan de scheepvaart in zijn geheel zo'n 5 tot 10 miljard euro besparen en 15 miljoen ton aan CO2-uitstoot voorkomen, zegt Breur. Ter vergelijking: dat is ongeveer gelijk aan een derde van de CO2-uitstoot van alle huishoudens in Nederland.

Tot nu toe werd het probleem vooral opgelost met verfsoorten die biociden loslaten. Deze giftige stoffen doden de beestjes en planten die aan de romp blijven kleven, maar komen ook in het water en bijvoorbeeld het koraal terecht. Niet bepaald milieuvriendelijk dus.

Veel vervuiling tegengaan

In 2014 werden strengere Europese regels ingevoerd voor deze giftige 'antifouling' verf, zoals de algen-werende verf wel wordt genoemd. Maar die strengere regels helpen niet, zegt Joke Wezenbeek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Zij trok in maart van dit jaar nog aan de bel. "Heel veel mensen gebruiken een antifouling verf," zei ze toen tegen NOS. "Dat is dan vaak een koper- of zinkhoudende verf. De verf die dan op je boot zit, zit na een jaar in het water."

Volgens Breur komt er wereldwijd per jaar zo'n 50.000 ton aan schadelijke chemicaliën in zee door gebruik van de giftige verfstoffen. "Uitvindingen bedenken is leuk, maar het milieuaspect is voor mij het allerbelangrijkst. Ik denk dat ik een technologie heb bedacht die veel vervuiling kan tegengaan," zegt hij.

Knoeperhard vast

Zijn folie is weliswaar van plastic, maar zit "knoeperhard" vast aan de boot. Alleen als het folie tot 80 graden wordt verhit, kan het van de boot worden afgehaald. Dat betekent dat het niet zomaar kan gaan bladderen, met nog meer aangekoekte algenaanslag tot gevolg. Het kan ook niet van de romp worden geborsteld, iets wat nu wel regelmatig met giftige oude verfresten gebeurt bij het schoonmaken.

Stromen de gouden bergen nu binnen? "Ha, nou nee, dat niet direct," zegt Breur. De prijs is vooral een eer, zegt hij, omdat de erkenning van het Europese Octrooibureau komt. "De grote uitdaging is nu om aan de vraag te voldoen."

Deel artikel: