NOS Nieuws

Morsi herdacht in Nederlandse moskeeën, 'enige gekozen president Egypte'

  • Oumaima Abalhaj

    redacteur

  • Oumaima Abalhaj

    redacteur

De dood van de afgezette oud-president van Egypte, Mohamed Morsi, maakt internationaal veel los. Leiders als de Turkse president Erdogan en moslims wereldwijd reageren verontwaardigd op zijn overlijden.

Ook in Nederland wordt gerouwd; zo houden verschillende moskeeën, waaronder de Assoennah-moskee in Den Haag en de Blauwe moskee in Amsterdam, een herdenkingsdienst voor de Egyptische oud-president en leider van de Moslimbroederschap.

Moskeegangers in Den Haag benadrukten dat Morsi democratisch gekozen was:

Morsi gaf moslimgemeenschap hoop: 'dit is het minste dat we kunnen doen'

Het is volgens voorzitter Abdelhamid Taheri van de Assoennah-moskee voor het eerst in Nederland dat er een dodengebed is voor een overledene terwijl er geen lichaam is.

Onderzoek

Volgens de Egyptische autoriteiten werd Morsi gisteren onwel tijdens een zitting in de rechtbank. Kort daarna overleed hij. De Verenigde Naties en Amnesty International willen dat de Egyptische regering onafhankelijk onderzoek laat doen naar de dood van de oud-president, maar omdat Morsi al is begraven, wordt dat lastig.

Taheri vindt dat het overlijden van Morsi in Nederland weinig media-aandacht krijgt en is daarover verbaasd. "Het leeft heel erg in de moslimgemeenschap", zegt hij. "Arabische zenders hebben het er de hele dag over, maar hier hoor je weinig."

Begraven

Morsi is vanmorgen vroeg onder zware beveiliging begraven. Alleen zijn familie en advocaat mochten daarbij zijn. Volgens Taheri laat dat zien dat de huidige machthebbers in Egypte harteloos zijn. "Er zouden heel veel mensen op zijn begrafenis zijn afgekomen. De laatste eer en afscheid is hem niet gegund. Hij is in alle stilte ergens begraven."

Morsi werd nadat hij in 2013 was afgezet gevangengezet. "Hij is niet de eerste of laatste gevangene in Egypte", zegt Taheri. "Er zijn nog duizenden mensen die onder dezelfde omstandigheden vastzitten. We willen hiermee ook de boodschap afgeven over hoe onrechtvaardig het er daar aan toe gaat met het wegkijken en zwijgen van het Westen."

Ook Azzedine Karrat, tot vorig jaar imam van de Essalam-moskee in Rotterdam, reageerde met afschuw op Morsi's dood. Op Facebook spreekt hij van "een voorbeeld van onrecht, onderdrukking en tirannie".

Verkiezingen in 2012

Tijdens de Arabische lente in 2011 kwam er een einde aan de dictatuur van Hosni Mubarak, die dertig jaar aan de macht was geweest. Voor het eerst werden in Egypte vrije verkiezingen gehouden. Morsi won die verkiezingen als kandidaat van de Moslimbroederschap en werd zo de eerste democratisch gekozen president van het land.

Op dat moment lag Egypte economisch op zijn gat. Morsi probeerde de economie te hervormen, maar na een jaar stond het Tahrirplein in Cairo alweer vol en eiste een deel van de bevolking zijn aftreden.

De protesten waren mede een gevolg van zijn regeerstijl: Morsi wilde alleen, per decreet regeren. Hij werd in de zomer van 2013 door het leger onder leiding van de huidige president Sisi afgezet; zo was Egypte terug bij af.

Volgens arabiste Laila al-Zwaini komt dat door de enorme onervarenheid met de democratie in Egypte. "Ze dachten er met één sprong te komen, maar je moet eerst de mindset omzetten voor je echt dingen kan veranderen na een lange dictatuur."

Omstandigheden

Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch deed onderzoek naar de omstandigheden waaronder Morsi de afgelopen zes jaar werd vastgehouden. Zo zou hij bijvoorbeeld geen medische zorg hebben gekregen en een groot deel van zijn gevangenschap in een isoleercel hebben gezeten, in een van beruchtste gevangenissen van Egypte. Ook mocht hij zijn familie maar twee keer zien.

Onder dictator Sisi gaat het qua mensenrechten nog slechter met Egypte. En ook economisch is er niet veel veranderd. Al-Zwaini: "Er is niet genoeg eten en een tekort aan medicijnen. Er zijn meer beperkingen van de vrijheid en je mag nog minder zeggen dan voorheen mogelijk was. Weer demonstreren op het Tahrirplein is onmogelijk, want je wordt meteen opgepakt."

"Er is geen oorlog, maar er is ook geen leven. Dit kan niet voortduren. Op een gegeven moment heeft het volk niks meer te verliezen en dan wordt het mogelijk wel een gewelddadige revolutie."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl