Russisch nepnieuws op YouTube krijgt miljoenen door westerse advertenties

Veertien Russische YouTube-kanalen die nepnieuws verspreiden hebben de afgelopen jaren samen miljarden views gekregen en miljoenen dollars aan advertentie-inkomsten binnengehaald. De kanalen werden, tegen het beleid van YouTube in, niet aangemerkt als door een staat gesponsord. Dat blijkt uit onderzoek van Omelas, een onderzoeksbedrijf in Washington dat in opdracht online-extremisme opspoort.

De kanalen, waaronder de Russische nieuwszender NTV, zonden nepnieuws uit over onder meer een Amerikaanse politicus die orgaanhandel verzweeg en de economische ineenstorting van Scandinavische landen. Desondanks kregen de kanalen inkomsten doordat bedrijven, waaronder Europese en Amerikaanse, advertenties kochten.

YouTube maakt sinds februari vorig jaar inzichtelijk welke kanalen er voornamelijk nieuwsitems bevatten, en welke gedeeltelijk of geheel door nationale overheden worden gesponsord. In een reactie op het onderzoek van Omelas heeft het bedrijf inmiddels dertien extra kanalen aangemerkt als door Rusland gesteund, waaronder acht van de genoemde nepnieuwskanalen.

Twaalf andere kanalen die door Rusland worden gesponsord en nepnieuws verspreiden waren al als zodanig aangemerkt door YouTube. Samen met de veertien nu door Omelas onderzochte kanalen, kregen ze 9 miljard views tussen januari 2017 en januari 2019.