Gat tussen arm en rijk wordt in San Francisco nóg groter na massale beursgang

Dit jaar gaan er waarschijnlijk zes techbedrijven uit San Francisco naar de beurs. Die beursgangen zorgen voor nieuwe miljonairs, die er op hun beurt weer voor zorgen dat de huizenmarkt in de stad nog verder zal exploderen.

Echte rijkdom komt in Silicon Valley namelijk niet in de vorm van een maandelijks loonstrookje, maar bij de beursgang van een start-up. Werknemers krijgen naast loon namelijk ook een aandelenpakket. De waarde hiervan komt vrij als het bedrijf naar de beurs gaat.

Terwijl de huizenmarkt oververhit is, ligt de komst van een nieuwe daklozenopvang in de stad uiterst gevoelig. De discussie over deze opvang is tekenend voor de stad met een enorm contrast tussen arm en rijk.

Ton per jaar, toch dakloos

San Francisco is al lang een stad van uitersten. Door de rijkdom die de techindustrie gebracht heeft wordt een inkomen onder de 117.400 dollar per jaar voor een gezin van vier inmiddels als laag gezien. Een woning met twee slaapkamers kost er al snel 1,3 miljoen dollar. Toch brengt die rijkdom ook een andere kant met zich mee.

Wie niet ieder jaar meer dan een ton op zijn rekening gestort krijgt kan namelijk niet meekomen. In de stad met 885.000 inwoners slapen daarom iedere nacht 4.400 mensen op straat. Aan het enorme aantal daklozen probeert de stad al jaren wat te doen, maar een deel van de allerrijksten werkt daar niet aan mee.

Hevige protesten

"Mensen willen dat we onze daklozen aan huisvesting helpen en ik ben vastbesloten hard te werken om dat te realiseren", zei burgemeester London Breed eerder tegen de San Francisco Chronicle. "Maar het is ongelooflijk frustrerend en teleurstellend dat zodra we een voorstel doen voor opvang er mensen dreigen met juridische actie." Ze doelt hiermee op de bouw van een nieuwe daklozenopvang waar hevig tegen geprotesteerd werd door buurtbewoners.

Het nieuwe gebouw met ruimte voor 200 bedden zou volgens de gemeente perfect zijn. Gasten kunnen hun partners en huisdieren meenemen en worden in tegenstelling tot de normale opvang niet 's ochtends meteen op straat gezet. De speciale opvang, ook wel navigation center genoemd, is er daarnaast op gericht om een permanent huis voor de gasten te vinden.

In de stad zijn daklozen onderdeel van het straatbeeld:

Ondanks die goede bedoelingen zien veel buurtbewoners de komst van zo'n navigation center niet zitten. Het pand zou midden tussen toeristische attracties komen, in een buurt waar miljoenen betaald worden voor een appartement. Buurtbewoners zijn bang voor waardeverlies van hun woning en toenemende criminaliteit. Om hun boodschap kracht bij te zetten zamelden ze geld in om een zaak te beginnen.

Oververhitte woningmarkt

Door de beursgangen van Uber, Lyft, Slack, Postmates, Pinterest en Airbnb storten werknemers van die bedrijven zich binnenkort op de huizenmarkt in San Francisco. De stad waar van de 400.000 huizen afgelopen jaar maar 5471 woningen van hand wisselden.

Volgens Deniz Kahramaner, een analist die The Atlantic sprak, komt er met de beursgangen dit jaar zo'n 250 miljard dollar vrij. Kahramaner schat dat er met de beursgangen 5000 nieuwe kopers bijkomen die met een flink bedrag op zak een huis zoeken op een woningmarkt die nu al overkookt.

"Het grote probleem is dat we niet eens in de buurt kunnen komen van de vraag naar nieuwe woningen", zegt makelaar John Townsend tegen persbureau AP. De druk op de huizenmarkt zorgt ervoor dat er nóg minder plek is voor wie geen topinkomen heeft.

Om ook voor de onderkant van de samenleving te zorgen heeft de stad sinds 2015 zes navigation centers geopend. De nieuwe opvang waar nu over gediscussieerd wordt is voor burgemeester Breed van cruciaal belang om voor 2020 tot 1000 bedden in de daklozenopvang te komen.

Niet harteloos

Volgens voorstanders is de opvang veilig, en zijn de tegenstanders harteloos. Maar tegenstanders zeggen dat hij niet past in een toeristische buurt met veel kinderen, en weinig daklozen. Ze vragen zich naast de mogelijke toename van criminaliteit en afname van huizenprijzen af waarom de navigation centers niet evenredig over San Francisco verdeeld worden.

"Andere mensen in de stad zien ons graag als rijke mensen die de dakloze bevolking weg wil hebben, maar dat is helemaal niet waar", zegt Wallace Lee tegen AP. Hij is een huisvader die de oppositie leidt. Ook buurtbewoner Stacey Reynolds-Peterson die er al sinds 1991 woont is het daar niet mee eens. "Er zijn veel dakloze mensen hier. Ik zie ze elke dag en het zijn aardige mensen, maar dit zal er meer aantrekken. Ik hield van de stad en was er trots op. Maar nu niet meer. Het is vies en lelijk."