Woningtaxaties systematisch te hoog en onbetrouwbaar

Bij een woningtaxatie worden huizen systematisch te hoog gewaardeerd, wat oververhitting van de woningmarkt in de hand werkt, stelt toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB).

Over de taxaties bestaan al geruime tijd twijfels. Daarom heeft DNB de kwaliteit van de woningtaxaties onderzocht en ruim 200.000 taxaties uit de periode 2012-2017 tegen het licht gehouden. De conclusie is dat de taxaties niet altijd betrouwbaar en onafhankelijk zijn.

In bijna 60 procent van de onderzochte gevallen is de taxatiewaarde hoger dan de koopsom, gemiddeld zo'n 5 procent. In een derde van de gevallen is de waarde exact gelijk aan de koopsom. Volgens DNB wijst dat erop dat de taxateurs zich te veel laten leiden door de koopsom.

Taxateurs zijn verder te weinig onafhankelijk, stelt DNB vast. Alle spelers in de huizenmarkt - de koper, verkoper, makelaar, adviseur en bank - hebben er belang bij dat een huis voor een bepaalde prijs verkocht wordt en dat zet druk op de taxateurs.

Oververhitting en gekte

De overwaardering stuwt de huizenprijzen op en wakkert de oververhitting en gekte aan. Huishoudens en banken lopen daardoor meer risico.

De zogenoemde LTV-limiet, de Loan-to-Value, die de hoogte van hypotheeklening afzet tegen de waarde van het huis wordt erdoor ondermijnd. Die is de voorbije jaren juist aangescherpt, om te voorkomen dat huishoudens te veel lenen. Als de waarde van huizen nu systematisch te hoog wordt geschat, lenen banken te veel uit en zitten mensen boven hun financiële macht, omdat hun huis feitelijk minder waard is.

Volgens DNB blijkt dat zelfregulering bij taxateurs onvoldoende werkt en zijn maatregelen gewenst, zoals wettelijke normen.