De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en de Nederlandse Zorgautoriteit vragen het kabinet om met strengere wetten te komen voor zorginstellingen. "Met daarin de norm dat zorginstellingen een professionele bedrijfsvoering moeten voeren en daarin ook integer moeten zijn", zegt de Inspectie.
Aanleiding is het onderzoek naar zorgaanbieder Alliade uit Heerenveen. Die kwam drie jaar geleden in het nieuws toen bleek dat er gesjoemeld werd met zorggeld. Schimmige constructies, omzeilen van wettelijke regels en belangenverstrengeling. Reden voor de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd om een groot onderzoek te doen.
Bijna drie jaar duurde dat onderzoek. De Inspectie kwam vandaag met haar bevindingen en deed aangifte van valsheid in geschrifte. Alliade, met negen instellingen op het gebied van onder meer gehandicaptenzorg en ouderenzorg, komt ook onder verscherpt toezicht.
Niet kritisch
Volgens de Inspectie ging er geld op schimmige wijze van Alliade naar de eigen directieleden: Alliade kocht bedrijven van de eigen directeuren op voor hoge bedragen die niet goed werden verantwoord, Alliade betaalde de directeuren voor een jaar waarin ze niet hebben gewerkt en Alliade betaalde voor onduidelijke, mogelijk valse, facturen van de directeuren.
Ook heeft de Raad van Toezicht van Alliade zich volgens de Inspectie niet kritisch genoeg opgesteld en werd de raad in bepaalde gevallen te laat of onvoldoende geïnformeerd.
De zorginstelling kwam in opspraak toen RTL Nieuws in 2016 onthulde dat twee directeuren van de zorgreus een dubbele pet op hadden. Naast hun directiefunctie bij Alliade waren ze eigenaar van zorgbedrijven in de Freya Groep. Met hun Alliade-pet geven ze geld uit aan Freya.
"Die zorgmiddelen hadden daar niet naar toe mogen gaan", zegt Joke de Vries, van de Inspectie. Het gaat om grote bedragen, maar hoeveel precies wil de Inspectie niet zeggen.
De Inspectie doet wel vaker aangifte. "Maar wij zien eigenlijk de laatste paar jaar dat er meer organisaties zijn die ingewikkelde constructies hebben bedacht. Daardoor is het heel ondoorzichtig wie nu waarvoor verantwoordelijk is, en dat vinden wij heel ongewenst", zegt De Vries. De aangifte is gedaan tegen zowel Alliade als Freya.
Dat de Inspectie de minister oproept met strengere wetten te komen is nieuw. "Waar er heel veel geregeld is in de zorg over kwaliteit die geleverd moet worden, is dit niet geregeld. En dat vinden we vreemd", aldus De Vries.
Wettelijke bepalingen
Voor Alliade geldt nu dat er binnen twee maanden een plan van aanpak moet zijn. Binnen vier maanden moeten er verbeteringen zijn doorgevoerd. Bestuursvoorzitter van Alliade Erik Kuik, die volgens de Inspectie eindverantwoordelijke is voor alle misstanden, is een paar weken geleden met onmiddellijke ingang opgestapt. Beide in opspraak geraakte Alliade-directeuren vertrokken al in 2016.
Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge heeft er vertrouwen in dat Alliade de komende tijd de benodigde verbeteringen weet door te voeren. "Mocht uit het OM-onderzoek blijken dat er daadwerkelijk sprake was van valsheid in geschrifte, dan vind ik dat deze betalingen terug moet vloeien naar de zorg", zegt hij.
De minister gaat de komende maanden met de Inspectie en de Nederlandse Zorgautoriteit uitwerken hoe verbeteringen aangebracht kunnen worden aan het toezicht op een integere en professionele bedrijfsvoering. Ook kijkt hij of er aanvullende wettelijke bepalingen nodig zijn.
