Talkshows op sociale media: 'Ik noem het niet mijn show, maar onze show'

• Anna Mees

  redacteur Online

Een talkshow is traditiegetrouw met gasten rond een tafel en wordt uitgezonden op televisie. Twee jonge makers tornen daaraan met hun programma's op sociale media, die soms beter scoren dan talkshows op tv.

Het kan ook gewoon op Instagram (en zonder tafel), dacht Défano Holwijn nadat hij eind vorige maand min of meer toevallig een talkshow was gestart. Op zijn hoogtepunt eergisteren keken ruim 40.000 mensen tegelijkertijd naar zijn stream. "Dat is bijna een volle Kuip!"

Op een maandagavond eind januari, toen hij niks te doen had, besloot Holwijn vanuit zijn huis live op Instagram te gaan. Volgers konden een verzoek doen om ook in zijn live-uitzending te zien te zijn. Waar er in de eerste nacht 2000 mensen keken, vertienvoudigde dit twee weken later.

"Dat had ik totaal niet verwacht. Ik liet eigenlijk heel random mensen aan het woord, jongeren die ik de kans gaf om hun talenten te uiten." Holwijn kreeg enthousiaste reacties, kijkers zeiden dat hij het vaker moest doen. "Toen gingen m'n hersenen aan het werk: ik moet hier een talkshowding van maken."

Witte mannen

In traditionele praatprogramma's op de publieke omroep zijn vrouwen en mensen met een migratieachtergrond nog altijd ondervertegenwoordigd, concludeerde NPO Ombudsman Margo Smit deze week. Ze noteerde bij de talkshows De Wereld Draait Door, Pauw, Jinek/Laat op één en M van vorig seizoen onder meer het geslacht van de gasten, hun etniciteit en beroep.

Witte mannen bleken nog het vaakst te gast. Het was niet Holwijns bedoeling om een talkshow-variant met meer diverse gasten te maken. "Maar nu het staat, denk ik wel dat het dat is."

De maker laat zich bij zijn show leiden door de reacties van zijn kijkers. Als ze bijvoorbeeld zeggen dat ze veel jongens hebben gezien en nu een vrouw willen zien, komt er een vrouw in beeld. "En soms is het tijd voor wat rap of zang. Ik noem het niet mijn show, maar onze show. En het publiek noem ik de redactie."

Voorlopig vindt hij Instagram prima als medium, maar zijn einddoel is een talkshow op televisie. "Op dit moment is er nog geen verdienmodel met Instagram. Televisie blijft een soort Champions League en het heeft veel grotere budgetten. Dat is natuurlijk wel handig als je iets wil bewerkstelligen."

Dat vindt ook Nesim El Ahmadi (artiestennaam Nesim Najih) van YouTube- en dj-duo Supergaande. Met Quentin Correia (artiestennaam Qucee) praat hij in de Supergaande talkshow met YouTubers, rappers, zangers en acteurs over hun nieuwe albums of dingen die zij hebben meegemaakt.

Hoewel het niet zijn doel is om op televisie te komen - "op internet kunnen we de kijkcijfers van tv makkelijk verslaan" - ziet El Ahmadi wel het voordeel van televisieprogramma's: er is meer budget beschikbaar.

"Wij struggelen met budgetten. Het is een heel andere wereld. We krijgen weleens te horen dat we voor bepaalde merken te urban zijn om reclame te maken." Daarom betaalt het duo het geluid, licht, productie, decor, editors en cameramensen uit eigen zak.

"Het kost echt veel geld, twee- tot drieduizend euro per keer. We draaien vaak quitte of verlies. Het is wel een lastige business als je het allemaal zelf moet doen." Inkomsten komen uit de YouTube-advertenties, maar liever zouden ze betaalde campagnes voor bedrijven doen, wat er nu niet meer dan drie per jaar zijn. Supergaande probeert meer contact met merken te leggen. "Ik denk dat dat afwachten is."

El Ahmadi vindt dat televisie een afspiegeling van de samenleving moet zijn. "Ik ben het er wel mee eens dat er meer kleur op televisie mag", zegt hij over het rapport van de Ombudsman. Dit was niet de reden om een talkshow op YouTube te beginnen, maar het duo wilde een "iets serieuzere kant" laten zien. En het viel El Ahmadi op dat gasten in veel talkshows voor hun verhaal maar kort de tijd hebben. In de Supergaande talkshow zitten gasten alleen of in duo's een half uur tot een uur op de bank. "Bij ons is er meer tijd en minder druk. Het voelt wat meer als vrienden onder elkaar."

In het begin bespraken ze nog nieuws van de afgelopen week. Maar om het programma luchtiger te maken, stopten ze daarmee. Ook wilden ze gasten niet onder druk zetten om een mening te hebben over actuele zaken. "Bij gewone talkshows zie ik dat mensen niet per se een mening willen hebben, maar voor het blok worden gezet."

Een goede sfeer is belangrijk voor de makers. Het programma is dus - ook inhoudelijk - niet te vergelijken met een journalistieke talkshow waar gasten aan de tand worden gevoeld. "Soms is het humoristisch, soms een diep gesprek. We willen dat gasten zich op hun gemak voelen en naar huis gaan met de gedachte dat ze vaker zouden willen komen."

Talkshowredacties van de publieke omroep ervaren dat vrouwen die ze benaderen met enige regelmaat bedanken voor een plek aan de tafel, omdat ze onzeker zijn over hun eigen kundigheid, bleek uit het rapport van de Ombudsman. Ook de Supergaande talkshow vindt het lastiger om vrouwelijke gasten te regelen. "Op de een of andere manier willen zij minder snel langskomen dan mannen. Misschien hebben ze het drukker? Ik heb geen idee."

Kijkers blijven er in ieder geval niet om weg: in het eerste jaar hadden de video's zo'n 250.000 views, dit tweede jaar verdubbelde dat aantal bij sommige afleveringen naar een half miljoen.