Journalist Der Spiegel ontmaskerd als fantast

Een journalist van het Duitse blad Der Spiegel heeft in tal van artikelen verhalen, sprekers en citaten verzonnen. Het gaat om Claas Relotius, van wie de afgelopen jaren zo'n zestig bijdragen zijn gepubliceerd in het blad of op de site van Der Spiegel. Relotius heeft bekend dat hij bij een deel van de artikelen heeft gefraudeerd.

De zaak kwam aan het licht nadat een andere journalist met wie Relotius een stuk had gemaakt, Juan Moreno, argwaan had gekregen. Hun artikel, dat vorige maand werd gepubliceerd, ging over een Amerikaanse burgerwacht bij de grens met Mexico ('Jaegers Grenze'). Moreno kreeg in eerst instantie intern nul op het rekest, maar hij werd wel geloofd nadat hij in de VS zelf bewijs had verzameld tegen Relotius.

Relotius schrijft sinds 2011 voor Der Spiegel, eerst als freelancer en later als vaste redacteur. Volgens Relotius is er wat mis met veertien van de zestig artikelen die hij schreef. Maar het blad sluit niet uit dat het aantal hoger ligt; dat wordt nu uitgebreid onderzocht.

Niet de eerste

Rammelende artikelen gingen onder meer over een Amerikaanse die als getuige executies bijwoont, twee Iraakse kinderen die door IS werden ontvoerd en over een gevangene in Guantanamo Bay. Relotius heeft in het verleden ook geschreven voor de Duitse editie van de Financial Times, de Zwitserse Neue Zürcher Zeitung en de Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung.

Relotius is niet de eerste journalist die zich hier schuldig aan maakt. Een berucht voorbeeld is dat van Stephen Glass, die eind jaren 90 tegen de lamp liep. Hij verzon meer dan de helft van zijn verhalen voor het Amerikaanse tijdschrift The New Republic. In 2003 werd de zaak verfilmd als Shattered Glass.

In Nederland werd journalist Perdiep Ramesar in 2014 ontslagen door Trouw. De krant stelde vast dat veel van zijn bronnen niet te traceren waren.