Burgemeestersbenoeming definitief uit grondwet
De manier waarop burgemeesters worden aangesteld, verdwijnt definitief uit de grondwet. Zoals zich vorige week al aftekende, heeft de Eerste Kamer ingestemd met een initiatiefwet van D66 waarin dat wordt geregeld. Omdat het om een wijziging van de grondwet gaat, moesten Tweede en Eerste Kamer er allebei twee keer mee akkoord gaan, de tweede keer met een tweederdemeerderheid.
Bij de stemming van vandaag schaarden zich uiteindelijk 57 van de aanwezige 68 senatoren achter de initiatiefwet van D66-fractievoorzitter Jetten en stemden 11 Eerste Kamerleden ertegen. Voor waren behalve regeringspartij D66 ook de coalitiepartners CDA en ChristenUnie en het grootste deel van de VVD en verder de oppositiepartijen SP, PVV, GroenLinks, Partij voor de Dieren en 50Plus. Tegen stemden PvdA, SGP, OSF en één VVD'er, Kamervoorzitter Broekers-Knol.
Nu geen verandering in de praktijk
D66, zelf voorstander van de gekozen burgemeester, vindt het niet meer van deze tijd dat discussies over de manier waarop de burgemeester wordt aangesteld steeds werden bemoeilijkt doordat de grondwet de benoeming voorschreef.
Dat de benoeming van de burgemeester uit de grondwet gaat, betekent overigens niet automatisch dat er in de praktijk nu iets verandert. Jetten heeft aangekondigd dat hij niet snel met vervolgstappen zal komen. Dus voorlopig blijft het huidige systeem bestaan: de Kroon (het kabinet en de koning) benoemt de burgemeester na een voordracht door de gemeenteraad. Dat staat ook zo in de gemeentewet.
Burgemeester blijft onafhankelijk
Tegenstanders van de grondwetswijziging vinden dat eerst duidelijk moet worden wat er in de praktijk met de burgemeester gaat gebeuren voordat de grondwet wordt aangepast.
De Eerste Kamer sprak vandaag op aandrang van het CDA al uit dat bij een eventuele nieuwe manier van aanstellen de burgemeester relatief onafhankelijk moet blijven. Ook moet de raad aan het hoofd van de gemeente blijven staan.
In 2005 werd al over een soortgelijke wijziging van de grondwet gepraat: toen keerde de Eerste Kamer zich uiteindelijk tegen het voorstel; dat leidde toen tot het opstappen van D66-minister en vicepremier De Graaf.