DELA wijzigt vingerafdrukkenbeleid na ophef

Uitvaartorganisatie DELA neemt voortaan alleen vingerafdrukken van overledenen af na nadrukkelijke goedkeuring van nabestaanden. Dat heeft het bedrijf besloten na een uitzending van consumentenprogramma Radar.

In de uitzending bleek dat DELA de afgelopen twee maanden ook zonder toestemming vingerafdrukken heeft afgenomen en die na de uitvaart te gelde probeerde te maken bij nabestaanden.

Vingerafdrukken kunnen kort na het overlijden worden afgenomen met een opzetcamera voor mobiele telefoons. Dit gebeurde ook in afwezigheid van de nabestaanden en zonder hun goedkeuring, meldde Radar. Nabestaanden werden later via een wervingsmail naar een webshop geleid waar mensen ringen en kettingen kunnen kopen met vingerafdrukken erop. De kosten daarvan kunnen oplopen tot 1320 euro. Een vingerafdruk downloaden kan ook. Dat kost 30 euro.

Spijtoptanten

DELA bevestigde in de uitzending dat het afnemen van vingerafdrukken een standaardprocedure is, maar zegt dat er in de meeste gevallen wel om toestemming is gevraagd. Soms kon dat niet, bijvoorbeeld als iemand in een ziekenhuis of verzorgingstehuis overlijdt zonder nabestaanden erbij, zei adjunct-directeur Chris Beaulen in de uitzending.

In die gevallen werd sinds september geen toestemming meer gevraagd. Het bedrijf wilde daarmee voorkomen dat nabestaanden "worden teleurgesteld" als na de uitvaart blijkt dat er geen vingerafdrukken waren. Volgens Beaulen vroegen zijn medewerkers in die gevallen altijd achteraf om goedkeuring.

DELA heeft naar eigen zeggen sinds september drie klachten gekregen over die werkwijze, op ruim 4000 uitvaarten. Vanwege de commotie over de Radar-uitzending draait DELA de werkwijze per direct terug, schrijft DELA op zijn website.

Nabestaanden werd ook niet verteld wat DELA verder met de vingerafdrukken doet, en hoelang deze worden bewaard. Alleen op uitdrukkelijk verzoek worden vingerafdrukken later verwijderd, zei een klantenservicemedewerker tegen Radar. Beaulen zei in de uitzending dit altijd direct te doen als een nabestaande zo'n verzoek indient.

De praktijken van DELA, een bedrijf met drie miljoen klanten, doen de wenkbrauwen fronsen van politici en specialisten. CDA-Tweede Kamerlid Chris van Dam noemt het een "bizarre situatie" en kondigt Kamervragen aan. "Het is ongehoord om zonder toestemming vingerafdrukken te nemen voor commerciële doeleinden van mensen die net zijn overleden."

Advocaat Eric Osinga, gespecialiseerd in gezondheidsrecht, vindt het juridisch niet in de haak. Volgens hem is "nadrukkelijke en ondubbelzinnige toestemming" nodig.

Gekeken naar de pas ingevoerde Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) lijkt DELA overigens niet direct in overtreding. "De wet geldt alleen voor levende mensen", zegt een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens. Ook Beaulen meent dat zijn bedrijf niet in overtreding is.