'De maat is vol', staat in grote letters in de landelijke kranten. Nederlandse waterbedrijven zijn ontstemd, want het btw-tarief op drinkwater gaat per 1 januari 2019 omhoog van 6 naar 9 procent. En dus komen de bedrijven met een grote landelijke campagne.
De tien bedrijven, zoals Waternet, Vitens en Oasen, vinden het onterecht dat de prijs van drinkwater binnenkort voor zo'n 30 procent uit belasting bestaat. Bovendien wil het kabinet de prijs op drinkwaterflessen juist verlagen, terwijl deze het milieu vervuilen.
'We moeten de eerste levensbehoefte van de Nederlander niet belasten. Houd het btw-tarief op 6 procent!', zo eindigt de campagnetekst.
Overdreven
Econoom Mathijs Bouman vindt het allemaal wat overdreven. "Dit zijn krokodillentranen. Bedenk je even dat een gezin van vier personen met deze verhoging zo'n 60 cent per maand extra moet betalen. Per persoon 15 cent per maand."
Daarmee zijn álle leidingwaterkosten gedekt. "Maar een huishouden gebruikt maar een half procent daarvan voor drinkwater. Dus de verhoging voor drinkwater is echt minimaal: 0,075 cent per persoon per maand. Ik kan me niet voorstellen dat iemand voor die prijs naar plastic flessen water zou overstappen."
Het klopt volgens Bouman dat de prijzen van plastic flessen omlaag gaan. "Sinds 2016 geldt een vrij hoge frisdrankbelasting ook voor flessen water. Het gaat om zo'n 8 euro per 100 liter, dus 8 cent per liter."
Het kabinet overweegt om die frisdrankbelasting op flessenwater weer af te schaffen, zodat er een verschil is tussen de belasting op frisdrank en water. "Dat maakt gebotteld water inderdaad iets goedkoper, maar de regel van die maatregel is om mensen minder ongezonde drank te laten drinken. Dat is op zich een goed beleid", denkt Bouman.
High tea en hotelovernachting
Drinkwaterbedrijven vinden het niet eerlijk dat het btw-tarief van 6 naar 9 procent gaat. "Maar het lage btw-tarief van 6 procent gaat omhoog voor alles wat daaronder valt. Zoals voedingsmiddelen, maar daaronder valt ook bijvoorbeeld chips, geen eerste levensbehoefte en ongezond. Zelfs een luxe high tea in het Amstel Hotel valt eronder, en een hotelovernachting."
Toch weet Bouman wel waar het gemopper vandaan komt. "Er is een belasting op leidingwater om mensen zorgvuldiger met water om te laten gaan. Die is de afgelopen jaren verdubbeld. Dat hebben de waterbedrijven nooit fijn gevonden."
Tegelijkertijd worden de waterbedrijven de laatste tijd ook opgezadeld met extra kosten. "De kwaliteit van ons drinkwater is heel goed, maar om die kwaliteit zo te houden is best moeilijk: het moet ook vrij zijn van bijvoorbeeld microplastics en restanten van medicijnen. Ik snap best dat ze het gevoel hebben dat ze worden gepakt."
