'Je weet nooit of je bent afgekeurd om je afkomst, maar dat gevoel blijft'

"Toen ik persoonlijk bij de sportscholen in mijn dorp langsging voor een stageplek, werd ik afgewezen", vertelt een 25-jarige man van Turkse afkomst. Hij wil niet dat zijn naam bekend wordt, omdat het onderwerp discriminatie erg gevoelig ligt. "Het is een gevoel dat je hebt, je kunt het niet bewijzen dat je afgewezen wordt om je naam of uiterlijk. Maar het had er alle schijn van."

Vrienden in die sportschool hoorden hoe de eigenaar hem belachelijk maakte en vervelende dingen over hem zei, zodra hij de deur uit was. "Een paar weken later liepen er wel stagiairs met een westerse achtergrond rond."

Uit onderzoek blijkt dat discriminatie bij het vinden van een stageplek op het mbo vaak voorkomt. Bijna een kwart van de studenten met een niet-westerse achtergrond moet vier of meer keer solliciteren voordat ze een stageplek hebben. Minister van Engelshoven komt met maatregelen om dat probleem aan te pakken.

Een daarvan is het organiseren van bedrijfsbezoeken, zodat studenten en bedrijven elkaar leren kennen. Volgens de 25-jarige man is dat een goede zaak, vooral voor mensen buiten de Randstad: "Ik woonde in een buitengebied. De bedrijven zijn hier kleinschaliger en het is ons kent ons. Er is veel minder diversiteit dan in de Randstad, waar zo veel nationaliteiten zijn vertegenwoordigd. Het zou helpen als ondernemers in kleinere plaatsen bekend worden gemaakt met niet-westerse jongeren."

Revanche nemen

Ook bij vrienden zag hij hoe een naam het verschil maakte tijdens het solliciteren: "Het duurde gewoon langer, ze moesten er meer voor doen. En dat waren geen verlegen jochies. Gewoon assertieve jongens, die het wel 20 keer opnieuw hebben geprobeerd."

Uiteindelijk heeft zijn school hem goed geholpen bij het vinden van een stageplek. "Ik heb besloten om sportieve revanche te nemen, door te laten zien dat ik het wél kon. Bij mij heeft die afwijzing dus voor motivatie gezorgd, maar ik zie om me heen dat het ook moedeloos kan maken."

Ook Ufuk Karlier vond het op het mbo aanmerkelijk moeilijker om een stageplek te vinden dan op het hbo, waar hij nu zit. "Ik moest veel brieven schrijven en opsturen. Ik had het idee dat het mij meer moeite kostte dan medeleerlingen. Je weet het alleen nooit zeker of je bent afgekeurd om je afkomst. Maar dat gevoel blijft."

Ufuk haalde juist extra motivatie uit zijn afwijzing: "Je weet dat het goedkomt, als je extra goed je best doet. Dat wil ik niet eens een nadeel noemen."

Verslaggever Joris van Poppel ging langs bij het bedrijf van Ufuk:

De student van Turkse afkomst is net met zijn stage begonnen bij een autobedrijf in Culemborg. Daar wil hij leren een goede autoverkoper te worden. De autodealer heeft 12 stagiairs rondlopen op verschillende afdelingen, van wie er meerdere een niet-westerse achtergrond hebben.

Een bewuste keuze, zegt Bart Visscher van het autobedrijf: "We doen zaken met consumenten, die moeten zich ook herkennen in het bedrijf. Daarom is het belangrijk dat we een goede afspiegeling zijn van de samenleving." Bedrijven die zich laten afschrikken door het onbekende, missen kansen, denkt hij: "Het is zo moeilijk om goed technisch personeel te vinden. Daarom moet je elke kans pakken."