Jouw huis is een complete ravage na Airbnb-verhuur, wat nu?

• Joris Zwetsloot

  redacteur Online

Persoonlijke foto's vertrapt op de grond. Spiegel vernield. Kastjes overhoop. Etensresten op de bank. En werkelijk alles is smerig. Het huis van Stephan (32) in Amsterdam is een complete ravage nadat hij het via Airbnb heeft verhuurd. De drie jonge huurders uit Barcelona zijn gevlogen en reageren nergens op. Waar moet je dan je recht halen?

Het is het schrikbeeld van iedereen die zijn woning verhuurt via Airbnb: huurders die je huis compleet uitwonen. Het zijn incidenten, zegt Airbnb. Volgens het woningdeelplatform, dat wereldwijd jaarlijks zo'n 50 miljoen tripjes afhandelt, zijn schades "extreem zeldzaam". Het bedrijf is niet scheutig met cijfers en meldt desgevraagd alleen de duurdere schadegevallen van boven de 1000 dollar. Dat komt bij 4 op de 100.000 overnachtingen voor.

Huilen tijdens het schoonmaken

Meestal gaat het dus goed, maar er kunnen altijd gekke dingen gebeuren. Stephan kan er nog altijd niet bij dat zijn gasten "moedwillig zoveel mogelijk rotzooi hebben gemaakt". Stephan (achternaam bij de redactie bekend) stond eind juni op een Duits muziekfestival toen zijn schoonmaakster hem de video stuurde. Ze zou het huis klaarmaken voor een volgende huurder. De klus, waar ze normaal een uurtje over doet, duurde nu zes uur volgens Stephan. "Er lagen zelfs pannekoeken achter de bank. Ze heeft staan huilen tijdens het schoonmaken."

Op deze video zie je hoe de schoonmaakster door de ravage in het huis van Stephan loopt.

Gisteren kwam er ook al een opvallend verhaal over Airbnb-verhuur naar buiten. Een huis van een Amsterdams stel bleek te zijn gebruikt als illegaal bordeel. Drie vrouwen boden daar via sekswebsites hun diensten aan. De woning werd via Airbnb verhuurd door een tussenpersoon die het huis in de vakantieperiode schoon moest maken en de sleutels moest overdragen. Het stel heeft intussen een luchtbed gekocht om op te slapen, zeggen de twee tegen stadszender AT5. Hun bed willen ze niet meer gebruiken. "Het voelt niet echt meer als thuis." Airbnb onderzoekt de zaak.

Wat is er mogelijk?

Gedupeerde verhuurders kunnen zich met schades melden bij Airbnb. Het platform belooft onder voorwaarden schades tot 1 miljoen dollar te vergoeden. Ook voor aansprakelijkheid van de verhuurder heeft Airbnb een dergelijke verzekering. Maar voordat het platform zelf in de buidel tast, probeert het eerst te bemiddelen tussen huurder en verhuurder.

In het geval van Stephan hield die bemiddeling snel op. De huurders uit Barcelona reageerden niet. Dus was Stephan op Airbnb aangewezen en dat liep minder soepel dan hij had gehoopt.

Want Stephan had geen bonnetje van de schoonmaak. De 100 euro die hij wilde hebben werd om die reden niet toegekend. Airbnb bood hem 50 euro aan, maar dat vond hij te weinig. Vandaag deelde hij daarom de video op Facebook. Een paar uur laten kende Airbnb toch de gevraagde 100 euro toe. Die geeft Stephan aan zijn schoonmaakster.

Nog los van de vraag wie er gelijk heeft en wat een toereikende oplossing zou zijn, blijkt uit Stephans situatie wat de grenzen zijn van de deeleconomie. Consumenten die een probleem hebben met een echt bedrijf kunnen namelijk terecht bij organisaties zoals de Consumentenbond of bij de verschillende Geschillencommissies voor Consumentenzaken.

Geen bescherming, geen oplossing

Lastiger wordt het om recht te halen wanneer twee particulieren een zakelijke transactie aangaan en daarbij botsen. Dit probleem hebben niet alleen gebruikers van Airbnb. Voor veilingsites als Marktplaats en andere (digitale) platforms waar mensen goederen of diensten uitwisselen, geldt hetzelfde.

Ontstaat er dan onenigheid, dan is er in Nederland geen laagdrempelige manier om dit op te lossen. De Consumentenbond bemoeit zich niet met conflicten tussen consumenten. De stichting Geschillencommissies voor Consumentenzaken ook niet. Woordvoerders van beide instanties erkennen desgevraagd dat de bescherming van consumenten achterloopt op de ontwikkeling van de markt.

Vangnet?

In de deeleconomie zijn particulieren steeds vaker gelegenheidsaanbieders, die zelf geen juridische afdeling hebben en niet altijd gewend zijn om bijvoorbeeld een zakelijke administratie bij te houden. Hoe goed een particulier beschermd wordt, hangt dan af van het vangnet dat het deelplatform daarvoor heeft.

Kom je er zoals Stephan niet uit met de andere partij of het deelplatform, dan rest eigenlijk alleen de stap naar de rechter. "Gaat het om kleine bedragen, dan is een rechtszaak een flinke drempel", zegt Robin Perik van de stichting Geschillencommissies. "De moeite en kosten van een rechtszaak wegen vaak niet op tegen de uiteindelijke schadevergoeding." En het is nog maar de vraag wie de rechter aansprakelijk houdt voor de schade: de gevlogen vandaal of het verhuurplatform.

Het advies van de Consumentenbond: lees je goed in, voordat je aan het 'delen' slaat, zodat je weet wat je rechten zijn. "Wees je bovendien bewust van de risico's", zegt woordvoerder Gerard Spierenburg. "Want niet iedereen is even netjes." Dat weet Stephan, die hiervoor naar eigen zeggen nog nooit problemen heeft gehad met huurders, inmiddels ook.