Hulpdiensten bij een van de drie slachtoffers van de steekpartij

'Terrorisme is eerste associatie van mensen', zegt expert over steekpartij

De steekpartij in Den Haag van afgelopen zaterdag maakt van alles los en roept bij veel mensen de vraag op of de 31-jarige Syriër met het mes een motief had, en zo ja welk.

Terrorisme-expert Jelle van Buuren van de Universiteit Leiden houdt de discussie over de steekpartij op sociale media nauwgezet in de gaten. Hij ziet dat mensen zich afvragen waarom het niet als een terroristische daad wordt bestempeld.

De avond van het incident bracht de politie naar buiten dat de man "alleen bekend" was vanwege "verward gedrag". Burgemeester Krikke zei in eerste instantie dat er "geen signalen" waren dat er "meer speelt dan dit". Nu onderzoekt de politie de zaak en neemt daarbij "alle verbale uitingen" mee. Volgens getuigen riep de man tijdens zijn arrestatie "Allahoe akbar".

Over de communicatie zegt Van Buuren: "Een gouden regel voor de politie is melden wat feitelijk is. Anders komt er een ongelooflijke stroom geruchten op gang die een verkeerd beeld kunnen schetsen." Wat de politie volgens hem wel had kunnen zeggen, is dat uiteraard alles wordt onderzocht, waaronder een terroristisch motief. Nu werd dit pas later gezegd. "Dat kun je benoemen, omdat je weet dat het de eerste associatie is die mensen hebben."

Van het pad af

Daar sluit Bauke Koekkoek, crisisdienstverpleegkundige en lector psychiatrische zorg van de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN), zich bij aan. "Gezien de gevoeligheid van het delict, de nationaliteit van de man en zijn uitspraken denken veel mensen meteen aan een islamitisch-geïnspireerde terreurdaad", zegt hij. "Het is toch handig om even te zeggen: 'dat zoeken we eerst goed uit'."

Koekkoek deed onderzoek naar verwarde personen. "Die term heeft de connotatie dat iemand van het pad af is. Iets geroepen of gedaan heeft uit gekte, en niet met een bepaald bewust motief. Ik denk niet dat dat altijd terecht is, er zijn mensen tussen die goed weten wat ze doen maar wel als raar of afwijkend worden gezien."

We zijn niet meer in staat om ons oordeel heel even op te schorten. Het moet nu meteen 100 procent duidelijk worden.

Jelle van Buuren

De associaties van mensen direct na het steekincident hoeven uiteraard niets te betekenen. "'Allahoe akbar' is een soort dankbetuiging die op van alles en nog wat slaat", zegt Van Buuren. "We zijn dat gaan associëren met een terroristische daad. Omdat dat werd geroepen als mitrailleurs werden leeggeschoten of gebouwen werden opgeblazen. Maar dat op zich zegt niks", zegt Van Buuren.

Wat belangrijke informatie zou zijn, is of de man contacten had met radicale organisaties of recent bijvoorbeeld veel IS-filmpjes heeft bekeken. De enige manier om erachter te komen is afwachten tot er meer feiten bekend zijn en het onderzoek is afgerond, zegt de onderzoeker. "Maar dat afwachten vinden we met z'n allen ongelooflijk ingewikkeld. Wij zijn niet meer in staat om ons oordeel heel even op te schorten. Het moet nu meteen 100 procent duidelijk worden."

Als er sprake zou zijn van een terroristisch motief, dan is het volgens Van Buuren alsnog een ingewikkelde vraag of hij vanuit bijvoorbeeld een psychose heeft gehandeld. "Het is voer voor psychiaters om tot een oordeel te komen wat de overhand heeft."

De politie onderzoekt de zaak en beantwoordt op dit moment geen vragen. De Haagse burgemeester liet vandaag in een persbericht weten dat de gemeente zaterdag na overleg met politie en OM "open en zorgvuldig" gecommuniceerd heeft "wat op dat moment bekend was". "Tegelijkertijd vraagt zo'n afschuwelijke daad om goed onderzoek naar de toedracht en de motieven van de verdachte. Dat onderzoek is nu volop gaande."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl