Republikeinen dicht bij hun heilige graal: belastingverlagingen
Het is de bestaansreden van de Republikeinse partij: een drastische verlaging van de belastingen. De Senaat gaat waarschijnlijk vandaag stemmen over een ingrijpende hervorming van het belastingstelsel.
Het gaat erom spannen. De Republikeinen hebben een flinterdunne meerderheid in de Senaat en kunnen elke stem gebruiken. Dat dreigde gisteren te mislukken doordat onafhankelijke belastingexperts van het Congres berekenden dat het begrotingstekort zou blijven oplopen, hoewel voorstanders van de wet beloofden dat belastingverlagingen zichzelf zouden terugverdienen.
Fiscaal-conservatieve Senatoren eisten daarop dat er automatische belastingverhogingen worden ingebouwd als het tekort oploopt, maar daarvoor moet de wet terug naar de tekentafel. Het is onduidelijk hoeveel vertraging dat oplevert.
Prestatie van formaat
De laatste grote belastinghervorming dateert van de jaren tachtig onder Ronald Reagan. Sindsdien heeft elke president een poging gewaagd, maar telkens liepen ze stuk op de complexiteit van het Amerikaanse belastingstelsel. Succesvolle belastinghervormingen vergen jaren van voorbereiding, maar de Republikeinen proberen het nu in enkele maanden af te ronden. Als ze dat lukt, zou het een prestatie van formaat zijn.
Al eerder stemde het Huis van Afgevaardigden in met een eigen versie van een belastinghervorming. De plannen van de Senaat en het Huis zijn in grote lijnen hetzelfde. De vennootschapsbelasting gaat fors omlaag (van 35 naar 20 procent), er komt een stevige verhoging van de belastingvrije voet en tal van aftrekposten sneuvelen.
Maar er zijn ook cruciale verschillen. In het plan van de Senaat verdwijnt de verzekeringsplicht van Obamacare, terwijl het Huis die ongemoeid laat. De Senaat en het Huis hebben ook verschillende ideeën over welke aftrekposten moeten verdwijnen. De Senaat wil zeven belastingschijven handhaven voor de inkomstenbelasting, het Huis wil terug naar vier.
Als de Senaat instemt met het plan is de belastingverlaging nog geen feit. Het Huis en de Senaat moeten eerst hun verschillende versies op elkaar afstemmen en ze vervolgens gieten in een nieuw voorstel. Beide kamers van het Amerikaanse Congres moeten dan opnieuw stemmen voordat het wetsvoorstel op het bureau van de president belandt.
Beide plannen hebben zwakke plekken. Met name de grote verlaging van de vennootschapsbelasting slaat een gat in de begroting van vele honderden miljarden dollars. Voor de Republikeinen is dat geen probleem. Lagere belastingen leiden tot meer economische groei, investeringen en banen, die op hun beurt tot hogere belastinginkomsten leiden.
Kortom, de belastingverlaging betaalt zichzelf terug, zo is de gedachte. Het probleem is alleen dat deze trickle down economics zich nog nooit bewezen hebben. Volgens de laatste berekeningen van het Congres betaalt het belastingplan zich hooguit deels terug en zal het begrotingstekort met 1000 miljard dollar oplopen.
Haaks op verkiezingsboodschap
Bovendien profiteren de grote bedrijven en de allerrijksten het meest van de Republikeinse plannen volgens verschillende studies. De lagere inkomensklassen worden er nauwelijks beter van en in sommige gevallen gaan ze erop achteruit. Het heeft mogelijk verregaande gevolgen voor het onderwijs, de gezondheidszorg en het openbaar vervoer, aldus deze analyse van The New York Times.
Het staat haaks op de verkiezingsboodschap van president Trump, die beloofde op te komen voor de "vergeten mannen en vrouwen" van Amerika. De president profiteert bovendien persoonlijk van de belastingverlaging.
Trump heeft waarschijnlijk maling aan die kritiek. De president is er nog steeds niet in geslaagd om wetgeving van betekenis door het Congres te loodsen en hij hunkert naar een overwinning. Als hij zijn handtekening kan zetten onder de wet, kan niemand meer zeggen dat deze president niets voor elkaar krijgt.