Een partij in beslag genomen wapens en drugs
NOS NieuwsAangepast

Hoe druk krijgen maffiajagers het in ​'scharnierpunt Nederland'?

  • Paulus Houthuijs

    redacteur Online

  • Paulus Houthuijs

    redacteur Online

Een Italiaans restaurant als dekmantel voor de maffia: het klinkt als een filmcliché, maar het gebeurt ook in Nederland. Het is slechts een van de sectoren waarin de maffia actief is. De vorming van een speciaal anti-maffiateam bij de politie komt dan ook niet uit de lucht vallen.

"De Italiaanse justitie heeft vaak hulp nodig van Nederland omdat hier voortvluchtige maffiosi rondzwerven", zegt onderzoeksjournalist Stan de Jong. Hij schreef samen met Koen Voskuil het boek Maffiaparadijs (2017). "De invloed van deze criminele organisaties wordt toch groter dan men had verwacht."

Hoeveel maffiosi er rondlopen in ons land is uiteraard niet precies bekend. Wel zijn er cijfers van hoeveel clanleden er tussen 1992 en 2014 in Nederland zijn opgepakt. Van elk van vier belangrijkste maffiabendes werd hier wel iemand gearresteerd.

Tussen 1992 en 2014 zijn er 55 in Italië gezochte maffialeden opgepakt of dood gevonden. Van nog eens 38 gezochte gangsters was of is er een vermoeden dat ze zich hier schuilhouden. Dat blijkt uit het in maart gepubliceerde rapport Cerca Trova. Dat onderzoek was een samenwerking tussen uiteenlopende partijen, van de politie tot aan de Belastingdienst.

Het is onduidelijk hoeveel maffialeden er momenteel actief zijn. Dat komt doordat de structuur van de organisaties een stuk losser zou zijn dan in Italië. Het is volgens onderzoekers meer een netwerk van criminelen dat elkaar per klus opzoekt en daarna weer uit elkaar valt.

'Doen wat we willen'

"De 'Ndrangheta laat vaak andere groepen het vuile werk opknappen", legt De Jong uit in het NPO Radio 1-programma De Morgen. "Allemaal om zelf zoveel mogelijk onder de radar te blijven." En dat lukte ze jarenlang. Volgens getuigenissen van ex-leden was Nederland in de jaren 80 en 90 een trefpunt voor maffiosi. "We konden hier doen wat we wilden", zei spijtoptant Giorgio Basile tegen de Nieuw Revu in 2010.

Volgens onderzoeksjournalist De Jong hadden de gangsters tot 2010 inderdaad relatief weinig te vrezen van de politie. Maar die tijden lijken voorbij. Dit jaar zijn bijvoorbeeld meerdere maffialeden opgepakt die binnen de landgrenzen actief waren geweest.

De arrestatie van twee maffiosi in Nieuwegein in 2013

De Jong denkt denkt dat het speciale team van de politie het voor maffiosi nog een stuk moeilijker zal maken. Dit pas opgerichte team bestaat een drie personen, die vloeiend Italiaans spreken. Ze gaan onder meer naar Italië om via ex-bendeleden (kroongetuigen) informatie te krijgen over operaties in Nederland.

"Het is een team dat permanent kijkt naar de signalen uit Italië die Nederland betreffen", zegt Wilbert Paulissen, hoofd recherche van de Landelijke Eenheid. "Dit soort signalen krijgen we niet zo veel binnen elke dag, dus we denken dat drie personen als basis voldoende is."

Nederland is gewoon een scharnierpunt in de drugshandel.

Stan de Jong

Vaststaat dat ons land voor de organisaties waardevol is als productieplaats voor verdovende middelen en het vervoer daarvan. "Nederland is gewoon een scharnierpunt in de drugshandel", zegt De Jong. "Denk aan de grote havens van Rotterdam en luchthaven Schiphol: er komt heel veel drugs via binnen."

Maar de maffia houdt zich niet alleen daarmee bezig. Ook legale ondernemingen worden het slachtoffer van maffiosi. Op de bloemenveiling van Aalsmeer in 2015 bijvoorbeeld. Daar kochten leden stapsgewijs steeds grotere partijen bloemen op om vertrouwen op te bouwen bij handelaren. Totdat de criminelen na de levering van een enorme bestelling hun bedrijven failliet lieten gaan. De leveranciers konden fluiten naar hun geld. Drie ondernemers waren bij elkaar voor ruim twee miljoen euro opgelicht.

Restaurants

Het valt niet te zeggen hoeveel de maffiaclans in Nederland bij elkaar verdienen. Om een idee te krijgen van de wereldwijde omvang: de 'Ndrangheta heeft een geschatte jaaromzet van 50 miljard euro.

Daaronder vallen ook die clichématige Italiaanse restaurants: uit het rapport blijkt dat er bij 22 sterke signalen waren dat de maffia betrokken was. De eigenaar was bijvoorbeeld een gezocht clanlid of het was een ontmoetingsplaats voor leden. De Jong benadrukt wel: "Het overgrote deel van alle restaurants heeft niets te maken met de maffia".

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl