Peter Bosz: van parkeerplaats naast De Meer tot Europa League-finale

Toen Peter Bosz een jaar geleden werd gepresenteerd bij Ajax, was er de nodige scepsis in Amsterdam. Een trainer zonder Ajax-verleden, sterker nog: een trainer met een Feyenoord-verleden. Maar wel eentje die van voetbal houdt zoals ze het in Amsterdam graag zien.

Het verhaal dat Bosz als Feyenoorder in de jaren negentig weleens stiekem vanuit zijn auto naar de trainingen van Louis van Gaal naast De Meer ging kijken, gold als verzachtende omstandigheid. Net als zijn ontmoeting met Johan Cruijff in Tel Aviv.

Toch ging het aan het begin van het seizoen helemaal niet goed met het Ajax van Bosz. De oefencampagne verliep desastreus met slechts één zege, op de Franse amateurclub AS Béziers. In de eredivisie werd thuis gelijkgespeeld tegen Roda JC en verloren van Willem II. En de voorronde in de Champions League was voorbij na een 4-1 oorwassing in Rostov.

Maar Bosz raakte niet van slag door de tegenspoed. "We gaan een andere koers varen en daar houden we aan vast. We gaan het op onze manier doen", zei hij eind juli vastberaden. "Vooruit druk zetten, de bal snel terugveroveren en dan heel snel naar de goal van de tegenstander." Met de kennis van nu had hij daarin meer dan gelijk.

"De manier van spelen moet je uiteindelijk naar succes leiden", vertelde Bosz vorige week, tien maanden na zijn slechte start. "Die manier van spelen was in het begin best moeizaam en de resultaten waren gewoon niet goed. Op dat moment denk je niet: aan het einde van het seizoen kunnen we weleens in een Europacup-finale staan."

Volgens Bosz zelf kun je niet echt spreken van dé methode-Bosz. "Ik heb wel na al die jaren een manier van trainen en naar voetbal kijken ontwikkeld die bij mij past. En die manier past gelukkig ook bij Ajax."

"Ik houd ervan om naar leuk, goed voetbal te kijken. Zoals Ajax vroeger speelde, in de jaren zeventig en later in de jaren negentig. Als ik als trainer naar mijn eigen ploeg kijk, wil ik ook met plezier kunnen kijken. Daar ben ik mee aan de slag gegaan. Bij Heracles al, later bij Vitesse en Maccabi Tel Aviv. En dat proberen we nu hier te doen."

Het klinkt simpel, maar zo eenvoudig is het natuurlijk niet altijd geweest. De trainerscarrière van Bosz begon in 1999, vlak nadat hij zijn actieve voetballoopbaan had afgesloten bij het Japanse JEF United. Bosz belandde als trainer bij de amateurs van AGOVV.

"Ik ging bij AGOVV op de bank zitten en ik had geen idee hoe ik me moest gedragen als trainer. Echt niet. Ik had wel al het idee om een extra aanvaller op te stellen en maar drie verdedigers, want ik dacht: we gaan aanvallen. Maar hoe precies, dat heb ik in al die jaren daarna ontwikkeld."

Bosz heeft twee grote voorbeelden als trainer. "Johan Cruijff was de eerste die mij beïnvloedde met mooi voetbal. Maar Pep Guardiola ook. Ik kijk heel graag naar zijn ploegen omdat ik het leuk vind om naar te kijken. Natuurlijk is hij afhankelijk van de spelers die hij heeft, maar dat ben ik hier ook."

Van Guardiola keek Bosz ook zijn vijfsecondenregel af: bij balverlies moet de bal binnen vijf seconden worden terugveroverd, naar analogie van de driesecondenregel van Guardiola bij Barcelona. "Maar wij zijn Barcelona niet, dus heb ik er twee seconden bij opgeteld", zei Bosz daarover.

Ook het totaalvoetbal van het Nederlands elftal uit 1974 is een voorbeeld van hoe het spelletje volgens Bosz moet worden gespeeld. Hij liet zijn jonge Ajacieden er in de eerste seizoenshelft kennis mee maken. En ze waren onder de indruk.

"Pieter Morel, onze video-analist, kwam met een filmpje uit 1974. Waar we mee bezig zijn, druk naar voren zetten, dat liet dat filmpje fantastisch zien. Het was bijna op het lachwekkende af, zó goed. Toen heb ik het voor een training aan de jongens laten zien. En ze keken allemaal met open mond."

"Het is natuurlijk een periode die zij niet hebben meegemaakt. Ik heb het zelf amper bewust meegemaakt, in 1974 was ik elf jaar. Die jongens waren toen nog lang niet geboren, maar kenden natuurlijk wel al die namen. Toen ze dat zagen, het druk naar voren zetten, het op buitenspel spelen, dat maakte wel indruk."

En nu maakt het Ajax van Peter Bosz zelf indruk in Europa. En staan er binnenkort misschien wel trainers in spe stiekem bij de Toekomst te kijken naar de trainingen van Bosz.

Vanavond wacht een mogelijke ultieme bekroning, precies een jaar nadat Ajax bekend had gemaakt dat Peter Bosz de nieuwe trainer zou worden. En die scepsis? Die is allang verdwenen.

Het duel van Ajax met Manchester United is vanavond (20.45 uur) rechtstreeks te volgen op NPO Radio 1 en via het liveblog op NOS.nl. Een samenvatting is te zien in Nieuwsuur op NPO 2.