Onrust vandaag bij vrouwen met een Mirena-spiraaltje: het ding is mogelijk minder betrouwbaar dan het moet zijn. Nou hoeft niet iedereen in paniek te raken: het gaat om spiraaltjes die na 27 oktober zijn geplaatst. De producent, farmaceut Bayer, heeft in Nederland 16.000 spiraaltjes teruggeroepen.
En daarom maken nogal wat mensen zich zorgen. Het NOS-bericht over de terugroepactie heeft inmiddels al duizenden reacties. En wie weet heb je in je groepsapp ook wel bezorgde vragen voorbij zien komen.
Veel vrouwen zijn bang dat ze niet meer beschermd zijn tegen zwangerschappen en dat ze 'm eruit moeten halen. Maar hoe gegrond is die angst? Lees hier de bijsluiter, want eigenlijk valt het wat betreft die risico's gelukkig wel mee.
Wat is er aan de hand?
De farmaceut Bayer maakt Mirena-spiraaltjes. In Nederland hebben ze er sinds 27 oktober 16.000 geleverd. Daarvan zijn 14.000 bij apotheken aan vrouwen met een doktersrecept verkocht. Of die inmiddels allemaal zijn gezet, weten we niet", zegt Dennis Mulkens, woordvoerder van de brancheorganisatie voor apothekers.
In de spiraaltjes zit een productiefout: de inbrenghuls zit bij sommige spiraaltjes verkeerd om. Daardoor kan 'ie te hoog of te laag geplaatst worden. En dat maakt de kans op zwangerschap iets groter.
Hoe groot is het risico?
Dat valt eigenlijk wel mee, zeggen zowel de Inspectie Gezondheidszorg als enkele huisartsen. Zo zegt huisarts Paul Habets: "Het Mirena-spiraaltje geeft alsnog hormonen af, ook als -ie verkeerd is gezet. Hij doet het alleen niet precies op de plaats die je wil, waardoor de kans op zwangerschap ietsje groter wordt. Maar die acht ik nog steeds nihil."
Zelf heeft Habets vorige week twee spiraaltjes geplaatst. "Ik laat nu bij de apotheek checken of het er in oktober meer zijn geweest. Die dames ga ik informeren over de terugroepactie."
Die terugroepactie is vooral een voorzorgsmaatregel, vertelt een woordvoerder van de IGZ. "De kans dat er iets misgaat is inderdaad heel klein. Maar we willen alsnog niet dat het zorgt voor ongewenste zwangerschappen, ook al is het er maar één." Daarom roept de IGZ alsnog op om een echo te laten maken als je twijfelt. "Maar tegelijkertijd willen we vrouwen met een Mirena-spiraal geruststellen."
Wat als je een Mirena-spiraaltje hebt?
Als je een spiraaltje van na 27 oktober hebt laten zetten, krijg je het advies een echoscan te laten doen. Daarmee kan je checken of het spiraaltje goed is geplaatst. Zo'n scan kan bij je huisarts of in het ziekenhuis.
De fout is zo opvallend, die kun je bijna niet over het hoofd zien.
Ook huisartsen moeten nagaan bij wie ze de afgelopen tijd een spiraaltje hebben gezet, vertelt Rob Dijkstra van het Nederlands Huisartsen Genootschap. "Als huisartsen twijfelen of het wel goed is gegaan, kunnen ze vrouwen doorverwijzen voor een controle-echo. De huisartsen moeten even bedenken of er iets geks was aan het spiraaltje. De fout was zo opvallend, dat kan je bijna niet over het hoofd zien."
Dat bevestigt ook gynaecoloog Astrid Vollebregt. "Een ervaren behandelaar ziet wel of het spiraaltje klopt. Ik zou 'm zelf niet geplaatst hebben."
Vooral bij bepaalde klachten is het handig om te vragen om een echoscan, vertelt de IGZ. "Bijvoorbeeld bij pijn tijdens de seks, bij bloedverlies of pijn die heftiger is dan verwacht", vertelt woordvoerder Judith Hansen.
Zo'n echo is niet gratis: het gaat van je eigen risico af. Dat kost ongeveer 200 euro. Maar hoeveel het precies kost, wisselt sterk. Dat is afhankelijk van waar je 'm laat zetten en of er ook een consult bij zit bijvoorbeeld.
Farmaceut Bayer heeft nog geen uitspraken gedaan over het vergoeden van zo'n scan.
Wil je een spiraal laten zetten?
Sinds de afgelopen vijftien jaar is het spiraaltje in opkomst, vertelt huisarts Pauline de Graaf. "Het is een goed alternatief voor de anticonceptiepil. Als het is gezet, hoef je er vijf jaar lang niet aan te denken. En er zitten veel minder hormonen in dan bij de pil."
Je kan dus gerust een spiraaltje laten zetten. "Een spiraaltje blijft een heel betrouwbaar voorbehoedsmiddel", vertelt de Graaf.