Transgenders in Nederland zijn regelmatig het slachtoffer van verbaal en fysiek geweld. Dat blijkt uit het eerste Nederlandse onderzoek naar de ervaringen van transgenders met geweld in de openbare ruimte. Transgenders zijn mensen die geboren zijn in een lichaam dat niet past bij hoe ze zich voelen.
Twee transgenders vertellen in Nieuwsuur over hun ervaringen en de invloed die de beledigingen en het geweld hebben op hun leven. Ook een gesprek met Corine van Dun, voorzitter van Transgender Netwerk Nederland.
Uitgelachen
Beyong voelde zich als kind al anders. "Ik speelde altijd met barbies en vond het leuk om op hakken te lopen. Toen voelde ik al dat er iets aan de hand was, want de meeste jongens van mijn leeftijd gingen gewoon voetballen." Op haar 24e durfde ze eindelijk haar gevoelens uit te spreken en begon daarna aan een hormoonbehandeling. "Nu mijn lichaam vrouwelijker is geworden, voel ik me steeds meer compleet."
Maar op haar nieuwe uiterlijk krijgt ze veel nare reacties. "Ik word veel gediscrimineerd, vooral heel vaak uitgelachen. Mensen schreeuwen dingen naar me: manwijf, flikker, noem maar op." Ze kan er nu steeds beter mee omgaan, maar eerder maakte de opmerkingen haar erg verdrietig. "Dan kwam ik huilend thuis en dacht ik: ik ben gewoon wie ik ben, waarom moeten mensen zo doen?"
Fysiek geweld
Er zijn in Nederland naar schatting 390.000 transgenders, mannen en vrouwen die vaak al vanaf jonge leeftijd voelen dat hun lichaam niet bij hun past. Transgender Netwerk Nederland deed onderzoek onder 351 transgenders die reageerden op een oproep. Een meerderheid daarvan is soms, meestal of altijd herkenbaar als transgender.
Bijna de helft van de ondervraagden heeft in het afgelopen jaar te maken gehad met fysiek geweld in de openbare ruimte. Daarbij geldt vaak dat "hoe merkbaarder het is dat iemand transgender is, hoe meer geweld hij of zij ondervindt". 37 procent van de ondervraagden zegt maandelijks ten minste een keer bijvoorbeeld op straat of in de supermarkt te worden beledigd.
Veiligheid
Het geweld en de beledigingen hebben grote gevolgen voor het leven van de transgenders, zegt Corine van Dun, voorzitter van Transgender Netwerk Nederland. "Zo'n 80 procent kiest voor veiligheid en blijft daarom thuis. Ze gaan niet meer de straat op of gaan weg bij de sportvereniging waar ze lid zijn. En ze gaan al helemaal niet meer naar een café, want daar loopt het snel uit de hand."
Ook geeft een kwart van de ondervraagden in het onderzoek aan professionele hulpverlening te krijgen. Toch melden maar weinig mensen het geweld, waardoor veel van de problematiek onzichtbaar blijft voor officiële instanties.
Voorlichting
De 33-jarige Silke werd geboren in een jongenslichaam. Sinds ze medische behandelingen heeft gehad en zich kleedt als vrouw, heeft ook zij te maken met beledigingen, scheldpartijen en geweld. Om ervoor te zorgen dat transgenders zich veiliger voelen in de openbare ruimte, is er volgens haar vooral voorlichting nodig.
"Voorlichting op scholen, in zorginstellingen, op de werkvloer. Dat gebeurt nu onvoldoende. Vooral de scholen zijn denk ik heel erg belangrijk. Voorlichting over dit onderwerp is wel verplicht gesteld voor scholen, maar ze mogen er nog steeds hun eigen invulling aan geven."
Corine van Dun van Transgender Netwerk Nederland deelt de mening van Silke. "Voorlichting is erg belangrijk en dat moet worden uitgebreid. Maar ook transgenders die op tv of in een tijdschrift verschijnen zijn belangrijk om de zichtbaarheid te vergroten."