Zelfmoordaanslagen, ontvoeringen en gisteren een bloedige aanslag op een universiteitscampus in Kenia, waar 147 mensen om het leven kwamen. De islamitische terreurbeweging al-Shabaab zaait al jaren dood en verderf.
Wat wil al-Shahaab, met wie werken ze samen en hoe groot is hun internationale dreiging? In Nieuwsuur: Bibi van Ginkel, terreurdeskundige bij Clingendael en Mohamed Elmi, Somalische mensenrechten-jurist.
Donderdagochtend vielen zeker vijf gewapende terroristen de universiteitscampus aan in de oostelijke stad Garissa. Ze gijzelden tientallen studenten en medewerkers. Verder gingen de terroristen van deur tot deur op de campus en schoten studenten die opendeden in koelen bloede dood. Ze waren gemaskerd en bewapend met kalasjnikovs en explosieven.
Volgens een woordvoerder van al-Shabaab zijn alle slachtoffers van de aanslag op de universiteitscampus christenen. Moslims op de campus zijn ongemoeid gelaten.
Al-Shabaab, oftewel 'de jeugd', is een aan al-Qaida gelieerde terreurgroep uit Somalië. De islamitische strijders nemen het op tegen de Somalische regering. Maar niet alleen Somalië wordt geteisterd door al-Shabaab, ook in Kenia en Uganda zijn regelmatig aanslagen. De groep strijdt voor een streng islamitische staat waar de sharia regeert.
Dat kan volgens al-Shabaab maar op één manier worden bewerkstelligd: via een bloedige strijd. De organisatie wordt geleid door Ahmed Omar en heeft naar schatting 3000 tot 7000 leden.
Strijders van al-Shabaab lieten inwoners verzen uit de Koran citeren. Wie dat niet kon, werd gedood.
Om de terreur een halt toe roepen, stuurt de Afrikaanse Unie in 2011 een vredesmacht naar Somalië. Kenia vecht in Somalië mee tegen de extremisten van al-Shabaab. Het land verklaarde de terreurorganisatie de oorlog nadat al-Shabaab mensen had ontvoerd vanuit Kenia, onder wie leden van Artsen zonder Grenzen.
"Sinds 2011 hebben ze al-Shabaab behoorlijk wat klappen weten toe te brengen. Daardoor zijn ze lang niet meer zo machtig als ze eerst waren. Als gevolg daarvan neemt het aantal aanslagen toe. Een soort kat in het nauw", vertelt Bibi van Ginkel, terreurdeskundige bij Clingendael.
De bekendste daarvan is de aanslag op het winkelcentrum Westgate in de hoofdstad Nairobi in 2013. Die actie kostte aan zeker 67 mensen het leven, onder wie een Nederlander. "Maar een ander bekend voorval is dat strijders van al-Shabaab van deur tot deur gingen en inwoners verzen uit de Koran lieten citeren. Wie dat niet kon, werd gedood", zegt Van Ginkel.
Al-Shabaab pleegt veel aanslagen, maar deed nooit eerder aan onthoofdingen.
De groep heeft banden met al-Qaida en sympathiseert met Islamitische Staat. Volgens correspondent Koert Lindijer zouden sommige studenten gisteren bij de aanslag onthoofde lichamen hebben gezien. "Als dat zo is, dan heeft al-Shabaab dit afgekeken van Islamitische Staat", zegt Lindijer. "Al-Shabaab pleegt veel aanslagen, maar deed nooit eerder aan onthoofdingen."
Regionale agenda
In Afrika zijn verschillende extremistische terreurorganisaties actief. In het noorden van het continent in Libië en Syrië hebben Islamitische Staat en al-Nusra het vooral voor het zeggen. Terwijl aan de westkant in Nigeria en Mali Boko Haram regelmatig aanslagen pleegt.
Volgens Van Ginkel delen de verschillende groepen dezelfde grondgedachte en hebben dezelfde wapen- en geldroutes, maar zijn verschillend in uitwerking. "Het risico is wel dat er een gordel van instabiliteit ontstaat in Afrika waarin deze relaties zich versterken. Maar tot nu toe hebben de organisaties een regionale agenda, en proberen ze af en toe ook een internationaal doel te raken", zegt Van Ginkel.