Van huurauto tot hotelovernachting; vakanties vallen duurder uit
Na twee jaren waarin de zomervakantie half of helemaal in het water viel door corona worden dit jaar weer massaal vakantieplannen gemaakt. Wie komende week vakantiegeld krijgt en een vakantie gaat boeken, zal het wellicht al zijn opgevallen. Vliegtickets, hotels en huurauto's zijn duurder dan voor de pandemie.
De stijgende kosten verschillen per type reis. Vakantiegangers die met het vliegtuig naar een hotel of appartement in het buitenland vertrekken en ter plaatse een auto huren, kunnen makkelijk een paar honderd euro duurder uit zijn. Een kampeerder die dicht bij huis blijft, merkt er een stuk minder van.
Dat de prijzen stijgen in de aanloop naar het hoogseizoen is niet uitzonderlijk, zegt Gerarda Westerhuis, sectoreconoom vrijetijd bij ABN Amro. "Maar nu zijn er meerdere oorzaken aan te wijzen voor de prijsstijging. Een daarvan is dat er sprake is van een inhaalvraag. Ondernemers stemmen de prijs van het aanbod daarop af. Na twee jaar pandemie willen mensen op vakantie, kijk maar naar de drukte op de luchthaven in de meivakantie."
Meer dan 80 procent van de Nederlanders wil dit jaar op vakantie, vorig jaar was dat nog 70 procent. Ook buitenlandse bestemmingen zijn weer populairder, concludeerde het Nederlandse Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) afgelopen maand in de vakantiemonitor.
Dat de markt weer aantrekt is voor bedrijven natuurlijk goed nieuws, zegt Westerhuis. "Maar het huidige aanbod in de vrijetijdssector kan de grote vraag nog niet altijd bijbenen. Personeelstekorten in bijvoorbeeld de horeca of op de luchthaven worden dan problematisch als dat ten koste gaat van de kwaliteit die bedrijven willen bieden."
Krapte bij huurauto's
Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen voor de hogere kosten voor vakantiegangers dit jaar. In de autobranche bijvoorbeeld leiden de gevolgen van de pandemie, de oorlog in Oekraïne en het tekort aan chips ertoe dat er minder nieuwe auto's op de markt komen.
Tijdens de pandemie kwam de sector tot stilstand en verhuurbedrijven waren genoodzaakt een deel van het wagenpark te verkopen. "Wij zien dat het aanbod van huurauto's in Nederland, net als in de rest van Europa, minder groot is", zegt Thomas Wolters van autoverhuurbedrijf Enterprise. Hij verwacht dan ook hogere tarieven in de populaire vakantiebestemmingen. Wolters schat in dat klanten op piekmomenten drie keer zo veel kwijt zijn aan een huurauto als voor de pandemie.
Prijzen doorberekenen
De optelsom van inflatie, loonsverhoging voor horecapersoneel en de inhaalvraag leidt tot hogere prijzen voor vakantiebungalows of hotels. In april waren de prijzen voor accommodaties al 17,7 procent hoger dan een jaar eerder. Die prijzen stegen harder dan de inflatie van 9,6 procent in diezelfde maand.
"We moeten de prijzen uiteindelijk wel doorberekenen aan de gasten", zegt hoteleigenaar Michel Kloeg. De prijzen voor zijn accommodaties in Zeeland bepaalt hij aan de hand van de prijzen van zijn concurrenten in de buurt. "De combinatie van de inflatie, het personeelstekort en loonsverhogingen kunnen we niet eindeloos zelf dragen."
Toch blijven de gasten niet weg nu de overnachtingen tien à twintig euro duurder zijn, ziet Kloeg aan het aantal reserveringen. "De meeste mensen zijn vooral blij dat ze weer op vakantie mogen. We hebben dit jaar tot nu toe al evenveel omzet gedraaid als in dezelfde periode in 2019. Daar ben ik dankbaar voor."
Ook vliegtickets vallen deze zomer duurder uit. De belangrijkste oorzaak daarvoor is de grotere vraag naar vluchten, verklaart luchtvaartdeskundige Floris de Haan. "Luchtvaartmaatschappijen kunnen niet makkelijk extra produceren om aan de vraag te kunnen voldoen, de capaciteit van vluchten staat vast. Wat ze wel kunnen doen, is de prijzen aanpassen voor verschillende groepen reizigers. Laat boekende, zakelijke reizigers betalen dan bijvoorbeeld meer dan vroegboekers en niet-zakelijke reizigers."
Tijdens de pandemie, met alle negatieve reisadviezen, daalden de prijzen voor vliegtickets. Nu mensen weer naar het buitenland mogen vliegen, stijgen de prijzen zichtbaar. Reizigers die in de meivakantie met budgetmaatschappijen als Ryanair, Transavia, Vueling en EasyJet vlogen waren gemiddeld 60,5 procent duurder uit ten opzichte van januari van dit jaar, hield reisconcern Travix bij. In diezelfde periode stegen de prijzen van KLM, Lufthansa en Brussels Airlines met 21 procent. Gemiddeld komen de prijzen nu net iets hoger uit dan voor de pandemie.
Dat vooral de tickets van budgetmaatschappijen de laatste maanden duurder werden, heeft ook te maken met de brandstofprijzen en luchtvaartbelasting. "Deze ontwikkelingen zijn minder bepalend dan de prijsvorming door vraag en aanbod", zegt De Haan. "Maar dit leidt ertoe dat de minimumprijs waartegen een luchtvaartmaatschappij haar stoelen verkoopt, omhoog gaat. Want die brandstofkosten vormen bij goedkopere maatschappijen een groter deel van de totale kosten."