De gevluchte Syrische dictator Assad heeft naaste medewerkers niet op de hoogte gebracht van zijn vluchtplannen. Zelfs zijn jongste broer, generaal Maher al-Assad, hoorde er pas van nadat de dictator naar Rusland was ontkomen.
Dat blijkt uit een reconstructie die persbureau Reuters heeft gemaakt. Journalisten van het persbureau spraken met veertien getuigen die in de laatste dagen en uren in de buurt van Assad verbleven.
Transponder uit
In de loop van zaterdag werd duidelijk dat Damascus snel kon vallen. HTS-rebellen hadden Homs ingenomen en andere rebellen hadden vanuit het zuiden en oosten de buitenwijken van de hoofdstad bereikt. Het Syrische leger bood niet of nauwelijks verzet.
Uren voor zijn vlucht, vermoedelijk zaterdagavond, sprak Assad militaire commandanten toe en chefs van veiligheidsdiensten. Hij verzekerde hun dat er militaire hulp uit Rusland onderweg was. Volgens de bronnen van Reuters had hij op 28 november bij een ontmoeting met Poetin in Moskou al te horen gekregen dat hij die hulp niet zou krijgen.
De toenmalige premier Jalali had die avond Assad nog aan de telefoon: "In ons laatste gesprek zei ik hoe slecht de situatie was en dat er een grote vluchtelingenstroom op gang was gekomen van Homs naar Latakia. Dat er paniek was en horrortaferelen op straat [...] 'Morgen, morgen', dat was het laatste dat hij tegen me zei."
Voordat hij het presidentieel paleis verliet, vroeg Assad zijn media-adviseur om naar zijn huis te komen om aan een toespraak te werken. Toen ze daar aankwam, was er niemand meer. Persoonlijke eigendommen als fotoalbums waren in de haast achtergelaten, meldt onder meer middleeasteye.net.
Direct na de val van het regime werd het paleis van Assad bezocht door Syriërs:
Assad stapte in de nacht van zaterdag op zondag op een vliegtuig. Het toestel waarin hij zat vloog laag, buiten het zicht van radars. De transponder die de locatie verraadt, stond uit.
Persbureau Bloomberg schreef woensdag dat Moskou op de vlucht had aangedrongen. Moskou zou een bloedbad zoals in 2011 bij de val van de Libische dictator Kadhaffi hebben willen voorkomen. De vlucht van Assad zou door Russische geheime diensten zijn georganiseerd.
Het toestel maakte een tussenstop op de Russische luchtmachtbasis bij Latakia en vloog van daar door naar Moskou, schrijft Reuters. Assads vrouw en drie kinderen waren daar al.
Volgens drie bronnen is Assad eerst van plan geweest om met zijn gezin naar de Verenigde Arabische Emiraten te vluchten. Dat land zou dat hebben afgewezen. Het zou bang zijn geweest voor zijn reputatie als het een man zou beschermen die chemische wapens tegen opstandelingen had ingezet.
Broer
Maher al-Assad - commandant van een elite-eenheid van het Syrische leger - zou zich in veiligheid hebben kunnen brengen. Volgens Reuters stapte hij na het bekend worden van de vlucht van zijn broer in een helikopter waarmee hij naar Irak vloog. Ook hij zou zich nu in Rusland bevinden.
Voor twee neven van moeders kant zou het minder goed zijn afgelopen. Op de vlucht in een auto naar Libanon zouden ze in een hinderlaag zijn gelopen. Een van hen werd gedood, de ander raakte gewond, zeggen bronnen tegen Reuters. Niet bekend is hoe het met andere familieleden is.
