liveblog
EK voetbal
NOS VoetbalAangepast

Italië na 53 jaar weer Europees kampioen • Donnarumma speler van het toernooi

  • EK-finale: Italië-Engeland 1-1 (3-2 na strafschoppen)
  • Italië na 53 jaar weer Europees kampioen
  • Donnarumma beste speler, Ronaldo krijgt topscorerstrofee
  • Arbiter Björn Kuipers scheidsrechter op Wembley
liveblog gesloten

Welterusten!

We houden ermee op voor vandaag in het blog.

Italië mag zich in elk geval de komende drie jaar Europees kampioen noemen, in 2024 is het volgende EK in Duitsland.

Samenvatting Italië-Engeland

Bekijk hier de samenvatting van de EK-finale.

Bekijk de samenvatting van de EK-finale Italië - Engeland

Southgate neemt verantwoordelijkheid

Bondscoach Gareth Southgate, zelf op het EK 1996 de schlemiel bij Engeland, neemt de verantwoordelijkheid voor het penaltydrama.

"Ik heb de beslissing genomen om deze jongens aan te wijzen. Dat heb ik gedaan op basis van wat ze op de trainingen hebben laten zien. Het ligt aan ons allemaal dat we deze wedstrijd niet hebben gewonnen, niet alleen aan de jongens die gemist hebben."

Laatste eindronde voor Frank Snoeks

Voor NOS-commentator Frank Snoeks komt er met de EK-zege van Italië een einde aan een tijdperk.

Dit was de laatste grote eindronde waarop het vertrouwde stemgeluid van de inmiddels 65-jarigs Snoeks te horen was. Met pensioen gaat hij overigens nog niet.

Donnarumma speler van het toernooi

De Italiaanse keeper Gianluigi Donnarumma is uitgeroepen tot beste speler van het toernooi.

Cristiano Ronaldo en Patrik Schick zijn samen topscorer geworden van het EK, allebei met 5 goals. Ronaldo krijgt echter de topscorersbokaal uitgereikt, omdat hij meer assists achter zijn naam heeft.

Gianluigi Donnarumma

Ook Italië moest lang wachten

Waar Engeland 55 jaar geleden voor het laatst een hoofdprijs won, moesten de Italianen al 53 jaar wachten op een nieuwe Europese titel.

Wel werd Italië in 2006 nog wereldkampioen.

ITALIË IS EUROPEES KAMPIOEN!

Jordan Pickford pakt de slappe inzet van Jorginho met hulp van de paal, maar Gianluigi Donnarumma keert de penalty van Bukayo Saka.

Italië is Europees kampioen!

Italië-Engeland 1-1 (strafschoppen: 3-2)

Bernardeschi raakt, Donnarumma stopt inzet Sancho

En nu staat Italië op voorsprong.

Federico Bernardeschi schiet rustig door het midden raak, waarna Jadon Sancho mist.

Italië-Engeland 1-1 (strafschoppen: 3-2)

Bonucci raakt, Rashford schiet naast

Leonardo Bonucci schiet kalm raak, Marcus Rashford schiet tegen de buitenkant van de paal.

Het staat weer helemaal gelijk.

Italië-Engeland 1-1 (strafschoppen: 2-2)

Pickford stopt inzet Belotti, Maguire overtuigend raak

Jordan Pickford stopt de inzet van Andrea Belotti, Harry Maguire peert de bal in de bovenhoek.

Italië-Engeland 1-1 (strafschoppen: 1-2)

Berardi en Kane schieten raak

Domenico Berardi schiet rustig binnen namens Italië, Harry Kane knalt ook raak.

Italië-Engeland 1-1 (strafschoppen: 1-1)

Italië heeft de toss gewonnen

Giorgio Chiellini wint de toss, Italië begint met de strafschoppen.

Italië-Engeland 1-1

120+4 Einde verlenging, dus strafschoppen

Strafschoppen moeten uitmaken wie Europees kampioen wordt.

Gareth Southgate heeft Jadon Sancho en Marcus Rashford op de valreep nog ingebracht voor een penalty.

Italië-Engeland 1-1

118' Italianen klaar met wisselen

Alessandro Florenzi komt nog in de ploeg bij de Italianen voor Emerson. Een wissel met het oog op de strafschoppen, zo lijkt het.

Italië is door zijn zes wissels heen, Engeland mag nog drie spelers vervangen.

Italië-Engeland 1-1

112' Engeland probeert het nog

Engeland probeert nog aan te vallen, de Italianen lijken genoegen te nemen met strafschoppen door elke bal ver naar voren te rammen.

Nog een paar spannende minuten op Wembley.

Italië-Engeland 1-1

108' Zenuwen bij de keepers

Aan allebei de kanten een onzeker momentje bij de keeper.

Eerst heeft Jordan Pickford moeite met een vrije trap van Federico Bernardeschi, aan de overkant oogt de Italiaan Gianluigi Donnarumma eventjes onzeker bij een hoge bal. Het loopt allemaal goed af voor de doelmannen.

Italië-Engeland 1-1

Tweede helft verlenging begonnen

En het laatste kwartier voetbal van dit EK is begonnen, met meteen een gele kaart voor Harry Maguire. De eerste Engelsman die door scheidsrechter Björn Kuipers op de bon wordt geslingerd.

Italië-Engeland 1-1

105+2' Einde eerste helft verlenging

Geen goals in de eerste helft van de verlenging, waarin de Italiaan Marco Verratti in tranen van het veld ging toen hij werd gewisseld.

Marcus Rashford maakt zich klaar om in te vallen bij Engeland.

Italië-Engeland 1-1

103' Pickford redt de Engelsen

Een oplettende Jordan Pickford maakt een aanval van Italië onschadelijk.

De keeper duikt goed voor de bal voordat Andrea Belotti kan intikken. Dat was het gevaarlijkste moment in deze eerste helft van de verlenging tot nu toe.

Italië-Engeland 1-1

Wat je thuis niet zag...

Hier de reden dat de wedstrijd in de tweede helft een paar minuten werd onderbroken.

.

97' Schot Phillips ruim naast

Het ziet er gevaarlijker uit dan het is, het schot van Kalvin Phillips.

Maar Engeland meldt zich weer even aan de overkant, wat resulteert in gevaar via Raheem Sterling en uiteindelijk een pegel van afstand die naast zeilt.

Italië-Engeland 1-1

Verlenging begonnen

De verlenging is begonnen, met bij Italië Andrea Belotti binnen de lijnen voor Lorenzo Insigne.

Italië-Engeland 1-1

Komt er een einde aan 55 jaar wachten?

Halverwege leek er geen vuiltje aan de lucht voor de Engelsen, om voor de eerste keer in 55 jaar een hoofdprijs te winnen.

De tweede helft was echter voor de Italianen, met de gelijkmaker tot gevolg.

90+7' Verlenging in Londen

De finale eindigt met een slecht genomen vrije trap, na een professionele overtreding en een gele kaart voor Giorgio Chiellini.

Het is de achtste keer dit toernooi dat er moet worden verlengd.

Italië-Engeland 1-1

90' Verlenging lijkt aanstaande

Maar eerst nog zes minuten extra tijd, mede door een streaker die op het veld liep en moeilijk in te rekenen was.

Italië-Engeland 1-1

85' Chiesa kan niet verder

De gevaarlijkste aanvaller van Italië gaat moegestreden naar de kant.

Federico Chiesa leek geblesseerd te raken, kon toch verder, maar wordt nu alsnog gewisseld. Federico Bernardeschi vervangt hem.

Italië-Engeland 1-1

77' Weer een record rijker

De goal van Luke Shaw was de snelste in een EK-finale.

En weer een record: Leonardo Bonucci is de oudste doelpuntenmaker in een Europese eindstrijd.

Italië-Engeland 1-1

74' En ook Engeland wisselt

Bondscoach Gareth Southgate brengt eerst Bukayo Saka binnen de lijnen voor Kieran Trippier. En nu komt Jordan Henderson voor Declan Rice.

En ingrijpen lijkt nodig ook, want de Italianen controleren op dit moment de wedstrijd.

Italië-Engeland 1-1

67' DOELPUNT ITALIË!

En daar is de gelijkmaker! Leonardo Bonucci frommelt bij de tweede paal een corner binnen na een sterke fase van de Italianen.

Italië-Engeland 1-1

Bonucci tikt gelijkmaker binnen voor Italië in EK-finale

62' Pickford redt op inzet Chiesa

En daar is de grootste kans van de tweede helft, als Federico Chiesa het doel van de Engelsen met een laag schot onder vuur neemt.

Jordan Pickford staat wederom zijn mannetje.

Italië-Engeland 0-1

60' Italië valt aan

De wedstrijd speelt zich nu voornamelijk af op de Engelse helft, maar grote kansen waren er nog niet.

Het gevaarlijkste moment was een gesmoord schot van Federico Chiesa, opgepikt door Lorenzo Insigne die vanuit een moeilijke hoek op de Engelse keeper Jordan Pickford stuitte.

Italië-Engeland 0-1

54' Mancini grijpt in

Dubbele wissel bij de Italianen.

Bryan Cristante lost Nicolò Barella af, die net van Björn Kuipers de eerste gele kaart van de wedstrijd kreeg. Ciro Immobile wordt vervangen door Domenico Berardi.

Italië-Engeland 0-1

50' Vrije trap op een gevaarlijke plek

Na een overtreding van Raheem Sterling krijgt Italië een vrije trap iets buiten het strafschopgebied.

Lorenzo Insigne krijgt de bal vanuit kansrijke positie niet op doel.

Italië-Engeland 0-1

Tweede helft

We zijn begonnen aan de tweede helft.

Beide teams zijn ongewijzigd uit de kleedkamer gekomen.

Italië-Engeland 0-1

45+5' Rust!

We gaan rusten, na een eerste helft met erg weinig kansen. Vooral wat de Italianen laten zien, is na hun eerste optredens dit toernooi erg pover.

Voor de statistieken: de goal van Luke Shaw blijkt de snelste ooit in een EK-finale.

Italië-Engeland 0-1

45' Italianen schuiven naar voren

De laatste tien minuten komen de Italianen beter in de wedstrijd, maar nog zonder gevaarlijk te worden.

Er komen vier minuten extra tijd bij in de eerste helft.

Italië-Engeland 0-1

35' Eerste gevaar van de Italianen

Federico Chiesa dribbelt en schiet uiteindelijk een metertje naast.

Dit is de eerste keer dat Italië zich even laat zien in deze finale. De ploeg van Roberto Mancini is vooralsnog geen schim van het trotse en energieke elftal dat de afgelopen weken deze finaleplaats afdwong.

Italië-Engeland 0-1

24' Blessure Jorginho

Bondscoach Roberto Mancini krijgt even de tijd om alles weer goed neer te zetten bij Italië, want Jorginho wordt even behandeld aan een blessure na een botsing met Raheem Sterling.

De middenvelder wordt buiten de lijnen verder verzorgd aan zijn knie, maar is inmiddels weer teruggekeerd.

Italië-Engeland 0-1

10' Keuze voor Trippier betaalt zich uit

De keuze van de Engelse bondscoach Gareth Southgate om Kieran Trippier aan de rechterkant te zetten, betaalt zich vooralsnog uit.

De flankspeler stond met een goede voorzet aan de basis van de openingstreffer en ook in de minuten daarna krijgen de Italianen nog geen grip op de veelvuldig opkomende back.

Italië-Engeland 0-1

2' DOELPUNT ENGELAND!

Luke Shaw ramt al meteen binnen bij de tweede paal uit een voorzet van Kieran Trippier; een droomstart voor de Engelsen op Wembley!

Italië-Engeland 0-1

Shaw bezorgt Engeland vroege voorsprong in EK-finale tegen Italië

Aftrap!

We zijn begonnen op Wembley.

Björn Kuipers heeft gefloten, Italië heeft afgetrapt!

Italië-Engeland 0-0

De spelers komen het veld op

En daar zijn de spelers. We maken ons op voor de volksliederen, over een minuut of vijf gaan we beginnen!

En dat alles ook onder toeziend oog van Geoff Hurst, die Engeland in 1966 de wereldtitel bezorgde met zijn drie treffers in de finale tegen West-Duitsland.

Italië-Engeland

Geoff Hurst

Toch ook wat Italianen binnen

Engeland heeft een groot thuisvoordeel in Londen, maar toch bevinden zich onder de 67.000 toeschouwers op Wembley ook wat Italiaanse fans.

Waar de sfeer buiten het stadion grimmig is door de vele aanwezige fans zonder kaartje, zit de sfeer er binnen goed in.

Italiaanse fans op Wembley

Van Basten: 'Van Gaal is misschien wel de baas die ze nodig hebben'

Van Basten: 'Van Gaal is misschien wel de baas die ze nodig hebben'

Fans zonder kaartje zorgen voor onrust

Bij het stadion arriveren ook veel fans zonder kaartje. En dat zorgt voor de nodige onrust...

Sfeer zit er goed in

In Londen is het al de hele dag groot feest.

Liefst 67.000 fans mogen de wedstrijd bijwonen op Wembley.

Britse fans vol vertrouwen: 'Als we winnen gaat morgen niemand naar zijn werk'

De opstelling van Engeland: Trippier vervangt Saka

Eén wijziging bij Engeland ten opzichte van de halve finale tegen Denemarken. Bukayo Saka maakt plaats voor Kieran Trippier.

Opstelling Engeland tegen Italië

De opstelling van Italië: zelfde elf als tegen Spanje

De Italiaanse bondscoach Roberto Mancini kiest in de finale voor hetzelfde team als in de halve finale tegen Spanje. Emerson Palmieri is weer de vervanger van de geblesseerde Leonardo Spinazzola.

Opstelling Italië tegen Engeland

Team Kuipers gearriveerd

De scheidsrechter van vanavond is binnen. Björn Kuipers is met zijn team aangekomen op Wembley, waar hij de finale in goede banen moet leiden.

Team Kuipers arriveert op Wembley

Chiellini terug op Wembley

Giorgio Chiellini speelde in 2007 ook al mee in de eerste wedstrijd op het nieuwe Wembley.

Ruim veertien jaar later is hij aanvoerder van Italië in de finale van het Europees kampioenschap.

Engeland uitgezwaaid door de fans

De teams zijn onderweg naar Wembley, waar over een kleine twee uur wordt afgetrapt.

Speculeren over de opstellingen

Bij Engeland wordt verwacht dat Kieran Trippier terugkeert in de basis. Daardoor is Bukayo Saka zijn basisplaats kwijt.

Over een uurtje zullen de beide coaches naar verwachting hun opstellingen vrijgeven.

Kieran Trippier

En dit is de beker waar het om gaat

Hier staat de beker, vernoemd naar Henri Delaunay.

Italiaanse support vanuit Schotland

De Schotse krant The National heeft een speciale voorpagina ontworpen voorafgaand aan de finale.

De Italiaanse bondscoach Roberto Mancini wordt uitgebeeld als de Schotse held William Wallace uit de film Braveheart, die de grote rivaal Engeland zondag van de EK-titel moet houden.

Even spieken op Wembley...

Zo ligt Wembley erbij, het stadion waar Italië en Engeland om 21.00 uur strijden om de EK-titel.

Terugblik: de route van de Engelsen naar Wembley

Engeland speelde al vijf van zijn voorgaande zes duels op Wembley, maar het gaat natuurlijk maar om één wedstrijd. Na 55 jaar heeft Engeland weer zicht op een hoofdprijs.

Terugblik: 'the road to the final' van Engeland

Terugblik: Italië op weg naar de finale

De Italianen kwamen met drie zeges overtuigend de groep door, waarna ook Oostenrijk (na verlenging), België en Slanje (na strafschoppen) werden verslagen.

Terugblik: 'the road to the final' van Italië

Primeur: een Nederlandse scheidsrechter in de EK-finale

Björn Kuipers is vanavond de scheidsrechter bij Italië-Engeland.

Volgens de voormalige topscheidsrechters Dick Jol en Mario van der Ende is het succes van de Nederlandse arbiters dit EK een combinatie van talent, politiek en geluk.

Björn Kuipers

Eindelijk een hoofdprijs voor Messi met Argentinië

Lionel Messi heeft eindelijk een grote prijs gewonnen met het Argentijnse voetbalelftal. In de nacht van zaterdag op zondag won Argentinië voor het eerst in bijna dertig jaar de Copa América, de strijd om het Zuid-Amerikaanse kampioenschap voor landenteams. In het Maracanã-stadion in Rio de Janeiro werd Brazilië met 1-0 verslagen.

Na vier verloren finales is het dus eindelijk eens raak voor Messi.

Aanvoerder Messi houdt de beker omhoog

Ondertussen in Londen...

Onze correspondent Tim de Wit is in Londen, waar over vijf uur de EK-finale op gang wordt getrapt.

Vialli mist de spelersbus van Italië

De Italianen waren voorafgaand aan de eerste groepswedstrijd per ongeluk zonder Gianluca Vialli vertrokken. Nadat Turkije in een sterke partij werd verslagen, nemen ze nu voor elke wedstrijd zonder hun assistent-coach de bus. Uit bijgeloof (en om hem honderd meter verderop alsnog te laten instappen).

Het EK van Pickford, met slechts één tegengoal

In de Premier League staat Jordan Pickford vooral bekend om zijn geklungel, zo was hij ook verantwoordelijk voor de zware blessure die Virgil van Dijk het EK kostte.

Maar in de nationale ploeg van Engeland is alles anders.

Jordan Pickford, de eerste keeper van Engeland

Feest rondom Wembley

  • Reuters
  • Reuters
    Engelse fans tellen feestend af naar EK-finale
Engelse fans rond Wembley tellen feestend af naar EK-finale

Road to the final

Hoe Italië, dat officieel thuis speelt, en Engeland, dat voor eigen fans op het eigen Wembley veel meer thuisvoordeel zal genieten, de zestiende EK-finale bereikten:

Italië

Turkije-Italië 0-3
Italië-Zwitserland 3-0
Italië-Wales 1-0
Italië-Oostenrijk (1/8 finale) 2-1
België-Italië (1/4 finale) 1-2
Italië-Spanje (1/2 finale) 1-1 (4-2 n.s.)

Engeland

Engeland-Kroatië 1-0
Engeland-Schotland 0-0
Tsjechië-Engeland 0-1
Engeland-Duitsland (1/8 finale) 2-0
Oekraïne-Engeland (1/4 finale) 0-4
Engeland-Denemarken (1/2 finale) 2-1

Wel of geen Foden?

Bij de Engelsen is het de vraag of Phil Foden kan meedoen. Zaterdag trainde hij niet mee en liet bondscoach Southgate weten dat Foden "een vrij lichte voetblessure" heeft. "Het is de vraag of hij op tijd fit is om mee te kunnen doen aan de wedstrijd, dus dat zullen we later nog eens moeten beoordelen", zei hij een dag voor de wedstrijd.

Foden is geen basisspeler, maar geldt net als Jack Grealish als een speler die een wedstrijd kan openbreken als het binnen de lijnen even niet volgens planning verloopt.

'Italië is een prachtig mozaïek'

.

Vanavond staat Italië voor de vierde keer in een EK-finale. In 1968 werd de titel gepakt, in 2000 en 2012 ging de eindstrijd verloren. Hoe het tegen Engeland ook afloopt, het EK heeft nieuwe (en oude) Italiaanse helden opgeleverd.

Vier kenners en liefhebbers van Italië en het Italiaanse voetbal kiezen hun favoriete speler uit de huidige selectie.

"Het is echt moeilijk om een keuze voor één speler te maken. Dit Italië is namelijk een prachtig mozaïek."

Steun vanuit Britse koningshuis

De Engelse ploeg staat voor het eerst in 55 jaar weer in de finale van een groot toernooi en kreeg daarom steun vanuit het Britse koningshuis. Gisteren schreef koningin Elizabeth al een brief aan bondscoach Gareth Southgate, waarin ze hem en het team succes wenst.

Vanmorgen postte haar kleinzoon, prins William, een video op Twitter waarin hij de ploeg succes wenst. "Ik kan niet geloven dat dit gaat gebeuren. Het hele land staat achter jullie, dus breng het (voetbal, red.) thuis!"

EK-wedstrijd 51!

Welkom bij het liveblog die geheel in het teken staat van de 51ste en laatste wedstrijd op het EK: de finale tussen Italië en Engeland!

Om 21.00 uur fluit Björn Kuipers voor de aftrap op Wembley. Het is, na een Champions League-finale en twee Europa League-finales, de misschien wel de meest bijzondere wedstrijd in zijn scheidsrechtersloopbaan.

EK in 2'21: is 'football coming home' of gaat het naar Rome?