Het politieke jaar in 25 foto's
De Kamer kreeg een nieuwe voorzitter en Wilders stond opnieuw voor de rechter. De eerste JSF's vlogen door het Nederlandse luchtruim en minister Van der Steur lag veelvuldig onder vuur. Ook deed Sylvana Simons dit jaar haar intrede in de politiek, op de voet gevolgd door de nieuwkomers Jan Roos, Thierry Baudet en Jan Dijkgraaf. En er gebeurde meer:
1.Mede-architect van Rutte II verlaat politiek
Voormalig PvdA-leider Diederik Samsom vertrekt nadat hij de lijsttrekkersverkiezing van de PvdA had verloren van Lodewijk Asscher. Hij krijgt een daverend applaus van zijn collega's. Kamervoorzitter Arib spreekt van een emotioneel afscheid. Het is uitzonderlijk dat een vertrekkend Kamerlid een staande ovatie krijgt in de Tweede Kamer.
2. Opvallend bezoek Tweede Kamer
Bij het debat over gezichtsbedekkende kleding zitten verschillende nikab-draagsters op de publieke tribune. Kamerlid Van Klaveren van de Groep Bontes/Van Klaveren spreekt hen toe. "Ik vind het goed dat we een eind maken aan deze gekkigheid. Het is geen gezicht. Letterlijk."
3. PVV-fractie protesteert tegen rechtszaak
De PVV-fractie houdt in de Tweede Kamer een spandoek omhoog met een foto van Wilders met een kruis over zijn mond. De Kamerleden vinden dat de partijleider door de rechtszaak over zijn 'minder Marokkanen'-uitspraak monddood wordt gemaakt. Uiteindelijk wordt Wilders door de rechter schuldig bevonden, maar hij krijgt geen straf. Wilders gaat in beroep.
4. Kamer valt over 'pleur op'
Bijna de hele Tweede Kamer valt over een uitspraak van premier Rutte in het tv-programma Zomergasten. Hij vond dat een Turkse Nederlander die een journalist het werk onmogelijk maakte in de nasleep van de couppoging in Turkije maar moest oppleuren. De pleur op-opmerking is een premier onwaardig, zeggen veel Kamerleden.
5. Net meerderheid voor plan orgaandonatie
De Tweede Kamer stemt met een nipte meerderheid (75 tegen 74 stemmen) voor het plan van D66-Kamerlid Dijkstra voor een nieuwe wet op de donorregistratie. Dat is verrassend, want de wet is omstreden. Het idee is dat mensen die niet reageren op de vraag of ze orgaandonor willen worden, dat automatisch worden. De wet ligt nu ter behandeling in de Eerste Kamer.
6. Teambuilding
Het is het laatste regeringsjaar van Rutte II. En de verhouding tussen de VVD- en PvdA-bewindslieden is nog altijd prima, lijkt de ploeg op de jaarlijkse teambuildingsdag van het kabinet te willen uitstralen.
7. De eerste JSF's in Nederlandse luchtruim
De F-35's worden opgewacht door minister Hennis van Defensie en honderden vliegtuigspotters en andere belangstellenden. Ook online trekt de komst van de JSF aandacht: zo'n 76.000 mensen bekijken het moment van de landing via een speciale stream van Defensie.
8. Laatste jaar minister Kamp
Minister Kamp van Economische Zaken komt na de verkiezingen niet terug en sluit zijn 30-jarige politieke carrière af. In zijn laatste jaar als minister is hij vooral met duurzame energie bezig. Over gaswinning op de Waddeneilanden moest hij ook dit jaar regelmatig verantwoording afleggen aan de Tweede Kamer.
9. Sylvana Simons doet aangifte van racisme
Sylvana Simons, toen nog van de nieuwe politieke partij Denk, vertelt op een persconferentie in het gebouw van de Tweede Kamer dat zij aangifte doet van racisme. Simons is het mikpunt van beledigende en bedreigende commentaren op internet. Inmiddels heeft zij Denk verlaten voor haar eigen partij Artikel 1.
10. Oekraïnereferendum smaakt naar meer
Jan Roos is in april nog spreekbuis van GeenPeil, dat achter het referendum over het associatieverdrag van de EU met Oekraïne zit. De uitkomst van dat referendum is naar zijn zin. Een paar maanden later maakt de nieuwe politieke partij VNL bekend dat Roos de lijsttrekker wordt. GeenPeil kiest daarna voor Jan Dijkgraaf.
11. Minister Van der Steur onder vuur
Minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie heeft het niet altijd even gemakkelijk dit jaar. Hij maakt excuses aan MH17-onderzoeker Maat, belooft zijn terreuraanpak te verbeteren en erkent dat hij zich als VVD-Kamerlid te veel heeft bemoeid met een kabinetsbrief. De term "aangeschoten wild" valt in combinatie met zijn naam, maar de minister blijft in het zadel.
12. Tweede Kamer kiest Arib
De Tweede Kamer kiest aan het begin van het jaar een opvolger van Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg, die in december 2015 is opgestapt. Het wordt PvdA-Kamerlid Khadija Arib. Ze hoort met SGP-leider Van der Staaij en PVV-leider Wilders tot de langstzittende Kamerleden. Arib wil na de verkiezingen in maart 2017 weer voorzitter worden.
13. Aanslagen herdacht
De Tweede Kamer herdenkt de slachtoffers van de terreuraanslag op een kerstmarkt in Berlijn. Na de aanslag is de dader via Nederland gevlucht richting Italië, waar hij werd doodgeschoten. De Tweede Kamer wil opheldering van minister Van der Steur. Eerder reisde terrorist Bakraoui, die betrokken was bij de aanslagen in Brussel, ook via Nederland. De Kamer herdacht dit jaar ook de aanslagen in Brussel, Nice en Istanbul.
14. Israëlische opperrabbijn op bezoek
SGP-leider Van der Staaij nodigt de Israëlische opperrabbijn Lau uit in de Tweede Kamer. Later in het jaar presenteert Van der Staaij zijn boek Goede gesprekken en ontvangt hij de Thorbeckeprijs voor politieke welsprekendheid.
15. Toch maar niet bouwen langs de kust
Politieke onrust over een plan van minister Schultz om bouwen langs de kust makkelijker te maken. Uiteindelijk zet zij haar plan voorlopig in de ijskast. Zij belooft de Tweede Kamer geen onomkeerbare stappen te zetten totdat iedereen heeft kunnen meepraten.
16. Lil' Kleine op het Binnenhof
Twee werelden op het Binnenhof in Den Haag. Staatssecretaris Van Rijn krijgt een gouden plaat uitgereikt door Lil' Kleine. Het eerste soloalbum van de rapper haalde binnen drie weken 'goud' en de PvdA-politicus speelt een klein rolletje over xtc op het album.
17. Fred Teeven stopt ermee
Na een veelbewogen politieke loopbaan kondigt VVD-Kamerlid Teeven aan dat hij zich niet verkiesbaar stelt voor de verkiezingen van 15 maart. Hij zal in januari een hersenoperatie ondergaan.
18. Deal met Fransen over Marten en Oopjen
De twee Rembrandts die Nederland samen met Frankrijk heeft gekocht, zijn eerst in het Louvre te zien en daarna in het Rijksmuseum. Vervolgens worden de doeken in Nederland gerestaureerd. Minister Bussemaker is namens het kabinet bij de persconferentie in Parijs, D66-leider Pechtold en zijn VVD-collega Zijlstra zijn er namens de Tweede Kamer.
19. Hartekreet Hugo Borst
Schrijver en voetbalcriticus Hugo Borst is na zijn hartekreet aanwezig bij het debat in de Tweede Kamer over personeelstekort in verpleeghuizen. De Tweede Kamer omarmt zijn manifest voor een betere ouderenzorg.
20. Petities en handtekeningen
De Tweede Kamer ontvangt jaarlijks honderden petities en handtekeningenacties. Filemon Wesselink biedt 23.000 handtekeningen aan om de druk op te voeren om Johan van Laarhoven naar Nederland te halen. De ex-coffeeshophouder is in Thailand veroordeeld tot een gevangenisstraf van 103 jaar. Van Laarhoven heeft inmiddels ook de koning om hulp gevraagd.
21. Huis voor de Klokkenluiders in gebruik
Schandalen op je werk kun je vanaf dit jaar melden bij het Huis voor Klokkenluiders in Utrecht. Het huis is opgezet om klokkenluiders beter te begeleiden en beschermen als ze aan de bel trekken bij misstanden binnen hun bedrijf. In oktober meldt Frits Veerman, die de grote atoomspionage uit de jaren 70 aan het licht bracht, zich bij het Huis voor de Klokkenluiders.
22. Het leenstelsel valt niet in goede aarde
Studenten mogen demonstreren en oppositiepartijen mogen er forse kritiek op hebben, de Tweede Kamer is niet van plan het leenstelsel voor studenten terug te draaien. Steeds meer studenten kiezen ervoor om bij hun ouders te blijven wonen omdat ze nu veel meer moeten lenen.
23. Speciale beveiligers marechaussee compleet
Het gebouw van de Tweede Kamer, het Binnenhof en de ministeries worden beveiligd door het Hoog Risico Beveiligingseskadron van de Koninklijke Marechaussee. De zes pelotons met 400 man zijn sinds december compleet. Toen haalden de laatste speciaal getrainde beveiligers hun diploma.
24. Seks en relaties of poppenkast
Op verzoek van SP en PvdA komt seksuologe Goedele Liekens naar de Tweede Kamer om over seksualiteit en relaties te praten. De christelijke partijen bleven weg omdat zij het een poppenkast vinden. Ook over Hart voor Homo's, dat homoseksuele relaties ontmoedigt, verschilden zij van mening met niet-religieuze partijen. Minister Bussemaker schrapte uiteindelijk de subsidie voor de organisatie.
25. De laatste begroting op Prinsjesdag
Vrolijkheid bij de Algemene Politieke Beschouwingen, het debat over de laatste begroting van dit VVD-PvdA-kabinet. Sinds 1998 heeft geen kabinet de eindstreep gehaald. Het kabinet-Rutte II zou deze reeks kunnen doorbreken door de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017 te halen. Het kabinet presenteert op de valreep een meevaller.