De Britse premier Churchill heeft een ongekend grote nederlaag geleden bij de Britse verkiezingen. Zijn Conservatieve Partij verloor 189 zetels en komt uit op 197. Labour heeft met 393 zetels bijna het dubbele aantal. Clement Attlee heeft daardoor als eerste sociaaldemocraat een absolute meerderheid in het parlement.

Churchill, die de Potsdamconferentie had onderbroken om de verkiezingsuitslag thuis af te wachten, heeft meteen zijn ontslag aan de koning aangeboden. Formateur Attlee zal de besprekingen met Truman en Stalin bij Berlijn hervatten. Hij heeft de oud-premier gevraagd hem te vergezellen, maar daar is Churchill niet op ingegaan.

"Ik wil alleen nog mijn diepe dank uitspreken aan het Britse volk, dat ik deze gevaarlijke jaren heb mogen vertegenwoordigen", zei Churchill bij zijn afscheid, waar hij ondanks het verlies zijn beroemde V-teken maakte. "Zij hebben mij onverschrokken en onwankelbaar gesteund bij mijn taak en vaak hun vriendelijkheid betoogd aan hun dienaar."

Commentatoren spreken van een verpletterende nederlaag. Churchill geldt voor velen als een oorlogsheld, maar de Britten vinden blijkbaar dat er voor de vrede een ander soort leider nodig is. Sociaaldemocraat Attlee beloofde het oorlogsbeleid van zijn voorganger in Azië voort te zetten, maar wil ingrijpen in de economie, de arbeidsmarkt en de woningmarkt.

"Het publiek is niet in een overwinningsroes naar de stembus gegaan", luidt een Nederlands krantencommentaar. "Niet voor heldenverering waren zij rijp. Zij verlangden na al die lange, lange ontberingen eindelijk eens naar een veilig home, naar een welvarend en zeker bestaan."

De kleine, kale Attlee (62), sinds 1935 Labour-leider, spreekt van een nieuw tijdperk. "Dit verkiezingsresultaat bewijst dat de Britten dat tijdperk met dezelfde moed zullen benaderen als we tijdens de lange oorlogsjaren deden", zegt hij in een eerste reactie. "Ik weet zeker dat de Britse democratie een enorme bijdrage kan leveren aan vrede en welvaart."