Verwoest Duindorp · NIOD/Beeldbank WO2

NSB'ers moeten Duindorp opknappen

Al drie jaar ligt Duindorp er verlaten bij. Het Haagse stadsdeel moest ontruimd en gedeeltelijk gesloopt worden voor de Duitse kustverdediging. Nu gaan er weer mensen wonen, maar niet de oorspronkelijke bewoners. De hele wijk wordt een interneringskamp voor NBS'ers.

Er zijn plannen om er 40.000 'foute' Nederlanders onder te brengen, naast NSB'ers ook zwarthandelaren en oorlogsprofiteurs. Eerst zal er een ploeg van 150 opgepakte vaklieden kwartier gaan maken, daarna kunnen er andere arrestanten worden ondergebracht.

Zij moeten de schade die de Duitsers hebben aangericht weer herstellen voor de Duindorpers. Ondertussen krijgen ze een heropvoeding om het nazi-gedachtengoed voorgoed af te zweren.

Het is geen prettige toestand.

Bewaker Schermer

De gedetineerden worden onverschillig ontvangen. "Je gaat met een club van tien man naar binnen en men zegt: 'zoek maar een plekje'," zegt Jan Twilhaar over zijn nieuwe stek aan de Pluvierstraat.. Hij wordt hier opgesloten omdat hij tijdens de oorlog politieagent is geworden. "Ik ga zo hoog mogelijk zitten, dan heb ik nog zonlicht."

"Het is geen prettige toestand", erkent bewaker I. Schermer. "Het is niet leuk als iemand op de grond slaapt met een beetje stro. Al is het de vijand. Dan kun je zeggen ze hebben er zelf om gevraagd, maar ik vond het toch wel hard."

Schuldig?

Overigens staat nog niet van alle personen hier vast dat ze ook daadwerkelijk fout waren. Twilhaar ontkent bijvoorbeeld de bezetter te hebben geholpen. Ook Nico den Heijer was verbaasd toen men hem kort na de Duitse capitulatie oppakte.

"Er waren bevrijdingsfeesten en ik was aan het kijken. Op een gegeven moment werd er gevraagd: bent u meneer Den Heijer? Ik zeg ja", zegt hij over zijn arrestatie. De ondergrondse meende dat hij voor de nazi's had gewerkt omdat hij als binnenvaartschipper op Duitsland voer.

"Ik kwam in Duindorp terecht. Gaas, prikkeldraad, hekken. Dat is Duindorp. Daar waar ik geboren was en al die tijd gewoond had. Je werd er in een huis geduwd."

Bewoners willen terug

De geïnterneerden zijn niet de enigen die klagen. Ook de oorspronkelijke bevolking had het liever anders gezien. "Het is een van de gezondste en rijkste woonwijken van Scheveningen, gelegen bij bos, duin en strand", verzucht een boze inwoner. "Wanneer men geen raad weet met dergelijk gebroed, waarom dan die lui niet naar Duitsland gestuurd?"

"Wij verwachten - nee: moeten eisen - dat deze wijk onmiddellijk wordt vrijgegeven voor de voormalige bewoners", valt een ander hem bij. "Deze misdadigers kunnen zonder bezwaar in een dun bevolkt gebied worden ondergebracht, waar zij zich zelf kampen of hutten bouwen."

Ondanks de kritiek wordt het plan doorgezet. De hoop is dat de oude bewoners over anderhalf jaar weer hun herstelde woningen in Duindorp kunnen betrekken.