Max Cahen is teruggekeerd in zijn woonplaats Vught. Lange tijd was onduidelijk of hij de oorlog had overleefd, maar gisteren kwam hij aan op het station van Vught. Daar kon hij na twee jaar eindelijk weer zijn vrouw Jet in de armen sluiten en maakte hij voor het eerst kennis met hun dochtertje Truus.

In juni 1943 kreeg het Joodse echtpaar Max en Jet Cahen de gevreesde oproep om zich bij kamp Vught te melden. De twee waren in 1940 getrouwd en woonden in Vught. Jet was zwanger toen ze de oproep ontving. Daarom besloot het stel dat alleen Max zich ging melden en dat Jet zou onderduiken.

Jet dook onder op verschillende plekken. Een paar weken voordat ze was uitgerekend, vertrok ze naar Ginneken, vlak bij Breda. Daar bevond zich Moederheil, een katholiek tehuis voor ongehuwde moeders. Het plan was om daar te vertellen dat ze ongewenst zwanger was, maar tijdens het gesprek met onder meer de moeder-overste barstte ze in snikken uit.

Papiertje

Zodra ze daar de waarheid wisten, moesten ze een lastig besluit nemen. Het tehuis nam een groot risico om Jet op te nemen, maar deed het wel. Op 26 januari 1944 beviel Jet van een gezonde baby. Ze gaf het de naam Geertruida en de roepnaam Truus.

Iemand uit het klooster deed aangifte bij de burgerlijke stand. Het lukte zelfs om via via Max in kamp Vught te laten weten dat hij een dochter had gekregen. Op een klein papiertje krabbelde hij over de liefde voor zijn dochter, al wist hij niet of hij haar ooit zou zien. Hij uitte naast zijn vreugde over de geboorte van zijn dochter, ook zijn verdriet over de 'wrede onoverbrugbare afstand' die hen scheidde.

Schuilkelder

Een paar maanden later werd Max op transport gezet naar 'het Oosten'. Jet zat met baby Truus wekenlang in de schuilkelder toen de bevrijding van Zuid-Nederland in september begon. Rondom het tehuis werd veel gevochten. Op 25 oktober 1944, toen Breda werd bevrijd door de Polen, waren ze eindelijk veilig,

Daarna ging Jet met haar dochter terug naar Vught. Hun huis bleek in beslag genomen door NSB'ers en werd vervolgens gevorderd door de Canadezen. Na enige tijd kon Jet weer in haar eigen huis terecht, maar ze moest het voorlopig wel delen met een andere familie. De spullen die er ooit stonden toen ze er samen met Max woonde, waren gestolen.

Kille ontvangst

Jet dacht dat de kans dat haar man de oorlog zou overleven niet groot was. Ze wilde wel graag dat vastgelegd werd hij de vader van Truus was. Het leverde een schrijnend tafereel op bij het gemeentehuis in Vught. De ambtenaar wilde haar een boete geven vanwege het plegen van valsheid in geschrifte bij de aangifte van de geboorte van haar dochter. Dat kon nog net op tijd worden voorkomen.

Eind mei werd er 's avonds aangebeld bij Jet. Iemand uit de buurt kwam vertellen dat hij op de radio de naam van Max had gehoord bij het voorlezen van overlevenden. Max zat in Praag en daar wachtte hij op vervoer terug naar Nederland.

Max zag samen met een aantal andere Nederlanders hoe het Franse, Deense en Belgische Rode Kruis langs kwamen om hun landgenoten te repatriëren. Maar vanuit Nederland kwam er niemand. Ze moesten zelf hun eigen vervoer naar huis regelen.

Toen Max aankwam in Nederland moest hij eerst in quarantaine in een patersklooster bij Sint-Odiliënberg. Daar kwam een ambtenaar van de Joodse Gemeente met een lange lijst van namen van uit de onderduik teruggekeerde Joden. De meeste reisgenoten vonden de naam van hun familieleden niet terug. Max keek vol spanning de papieren door. "En daar vond ik Henriette Cahen-Elion en dochter Geertruida, Marggraffstraat 14 in Vught!"

Spelen

Gisteren stapte de sterk vermagerde Max uit op station Vught. Hij woog nauwelijks 45 kilo. "Aan het station stond Jet met een heel klein kindje in een kinderwagen: Truusje. Ze had een bosje lavendel in de hand en keek strak de andere kant op."

Jet en Max hebben de komende dagen veel te bespreken over wat ze mee hebben gemaakt. Maar Max brengt nu vooral veel tijd door met zijn dochter. "Het spelen met Truusje is een genot."