Een marechaussee die twee NSB-vrouwen begeleidde naar het politiebureau in het Zeeuws-Vlaamse Philippine is omgekomen toen dorpelingen de vrouwen belaagden.

Marechaussee Ferket had opdracht gekregen om twee NSB-vrouwen te begeleiden vanuit het Zeeuws-Vlaamse Sas van Gent naar het politiebureau in Philippine, waar ze verhoord zouden worden. De moeder en dochter keerden terug naar Philippine nadat het gezin driekwart jaar eerder, na Dolle Dinsdag, naar Noord-Nederland was gevlucht.

De echtgenoot en vader, een mosselvisser, was lid van de NSB. Hij probeerde de hele oorlog zieltjes te winnen voor de partij. Fanatiek leurde hij met Volk en Vaderland, het weekblad van de NSB, al wilden de meeste dorpelingen er niets van weten.

Vandaag kwamen zijn vrouw en 18-jarige dochter voor het eerst na de bevrijding oog in oog te staan met de dorpelingen. Ze waren enkele dagen eerder gearresteerd. Het verhaal gaat dat de dochter een relatie had gehad met een Duitse officier.

Eieren en tomaten

Marechaussee Ferket moest erop toezien dat alles rustig en ordelijk zou verlopen. Een onmogelijke opdracht bleek al snel, want veel dorpelingen waren op de hoogte gebracht van de komst van de vrouwen.

De vrouwen werden niet voor het politiebureau uit de tram gezet, maar op het dorpsplein, waar zich een woedende menigte had verzameld. Een verzetsman en huisarts uit Sas van Gent had dit bedacht en Ferket kom het niet verhinderen.

Op het moment dat de twee de tram verlieten ontstond rumoer. Omstanders gooiden eieren en tomaten naar de vrouwen en begonnen tegen hen te schelden en te schreeuwen.

Sander Ploegaert was toevallig in het dorp en zag de stoet, inmiddels uitgedund tot zo'n vijftien mensen, zijn kant op komen. "Het lukte Ferket niet de woedende menigte in bedwang te houden. Zwaaiend met zijn armen raakte hij steeds verder in de verdrukking."

Stopnaalden

Aan de overkant van de straat stond de verloofde van Ploegaert. "Het leek de kruisweg van Christus wel, zoals de menigte tekeerging tegen die vrouwen. De twee vrouwen werden geslagen, in hun kruis geschopt en aan hun haren getrokken."
Ook zouden ze geprikt zijn met stopnaalden. Vooral vrouwelijke dorpsgenoten koelden hun woede op de twee. Van sommige zijn de zonen nog steeds niet teruggekeerd van de Arbeitseinsatz in Duitsland.

"Op het moment dat de stoet vlak bij het politiebureau was, ging het echt goed mis," zegt Ploegaert. "De marechaussee kon de spanning zichtbaar niet meer aan en zakte ineens in elkaar. De arts en verzetsman probeerde Ferket nog te helpen, maar die kwam al snel tot de conclusie dat de wachtmeester overleden was."

Volksgericht

Ploegaert en zijn verloofde konden het niet meer aanzien en gingen weg. "Als de vrouwen gewoon voor het politiebureau uit de tram waren gestapt, zoals de bedoeling was, dan had het recht zijn beloop gekregen en had Ferket niet hoeven sterven", denkt hij. De marechaussee was een indirect slachtoffer van dit volksgericht geworden. De twee NSB-vrouwen zijn na hun verhoor in de cel gezet.

Een hartverlamming werd marechaussee Dominicus Franciscus Ferket op 54-jarige leeftijd fataal. Veel mensen zijn geschokt door zijn dood en kenden hem als een strijder voor rechtvaardigheid met grote naastenliefde.