Een paspop verandert in 'Mary of Arnhem' · Publiek domein

'Sirene der geallieerden' fascineert nog steeds

Koket keuvelt Helene Sensburg met haar bewakers. Charmant glimlachend naar de jongens die ze enkele weken geleden nog het leven zuur probeerde te maken als Mary of Arnhem. De 'Sirene der geallieerden' zingt in gevangenschap een toontje lager.

Als Mary of Arnhem maakte Sensburg in vloeiend Engels Duitse propaganda-uitzendingen voor de geallieerde manschappen in Nederland. De combinatie van de sentimentele plaatjes en haar zoetgevooisde stem moest de mannen naar huis doen verlangen. "Wat zullen onze geliefde tommy's heimwee hebben", snikte ze bevallig in de microfoon.

Soms stookte ze het defaitisme op door eenheden met naam te benoemen. "Hallo jongens van het dertiende squadron. Vragen jullie je af of we eraankomen? Rustig maar, dat gaat wel gebeuren", hoorde de Brit Bill Ellis eens tot zijn schrik. "Ons moreel kreeg een knauw."

Tweedracht

Mary probeerde ook tweedracht tussen de Amerikanen en Britten te zaaien door de frequentie van de BBC te kapen. Als het Britse bulletin was afgelopen kwam Mary daar direct achteraan in even goed Engels, maar dan met ondermijnende berichten.

Zo betoogde ze in december dat de dappere Britten de klungelende Amerikanen tijdens het Ardennenoffensief te hulp hadden moeten komen. Daarmee stookte ze het vuurtje tussen de ambitieuze generaals Montgomery en Bradley op.

"Von Rundstedt vond de Amerikanen in verwarring, reserves waren uiterst gering en de toevoer was herhaaldelijk afgesneden", somde ze op. "Maar sinds Montgomery de leiding op zich genomen heeft van het tegenoffensief, is het er voor Von Rundstedt donker uit gaan zien."

Tegen het einde van de oorlog vluchtte ze vanuit Hilversum (in Arnhem was ze haar pseudoniem ten spijt nooit geweest) naar Den Haag. Daar werd ze onder huisarrest geplaatst toen de geallieerden arriveerden.

Mary of Arnhem gearresteerd

Engelstalige verslaggevers komen gretig langs om eindelijk te ontdekken wie er achter die verleidelijke stem schuilgaat. "Ze heeft zwart haar, grijsblauw ogen en een levendig, ovaal gezicht. Ze is net lang genoeg om niet "petite" genoemd te kunnen worden", luidde de omschrijving van BBC-journalist Robbert Dunnet.

Hij kon aanvullen dat de 31-jarige Sensburg haar feilloze Engels heeft opgepikt in Londen, waar ze tien jaar heeft gewoond. Ook wist hij te melden dat Sensburg getrouwd is met een Wehrmachtofficier, van wie ze niets heeft gehoord sinds hij enkele weken geleden bij Potsdam tegen de Russen optrok.

Ik hoefde eigenlijk alleen maar de Reuters-tekst voor te lezen.

'Mary of Arnhem' over hoe ze tweedracht zaaide

Voor haar uitzendingen blijkt Senburg haar gedetailleerde troepeninformatie te hebben losgepeuterd bij krijgsgevangenen, die ze opzocht in het ziekenhuis. Ook onderschepte post gaf soms bruikbare details prijs. En, ironisch genoeg, leverden de BBC en Engelstalige persbureaus snel en accuraat nieuws dat kon worden verdraaid.

Zo was het gewraakte bericht over het Ardennenoffensief overgenomen van een Brits persbureau. "Ik hoefde eigenlijk alleen maar de Reuters-tekst voor te lezen", lacht Senburg nu.

Strijdbaar is ze nog steeds. Telkens herhaalt ze dat ze de keuze van VS en Groot-Brittannië niet begrijpt. "De oorlog tussen het Duitse en Britse volk is zinloos. We hadden eigenlijk een gezamenlijk front tegen het bolsjewistische gevaar moeten vormen", redeneert ze ook nu nog. "Mits de voorwaarden goed zijn voor Duitsland."