Geheime onderhandelingen in een kapotgeschoten schooltje in niemandsland kunnen de redding betekenen voor hongerend Nederland. De geallieerden dringen er daar bij de nazi's op aan om voedselhulp toe te staan, over land en zee én door de lucht.

Op uitnodiging van opperbevelhebber Eisenhower heeft Seyss-Inquart een afvaardiging gestuurd naar Achterveld, dat tussen de Duitse linie bij Amersfoort en de geallieerde voorpost in Barneveld ligt. De Canadezen reden de onderhandelaars geblinddoekt en via een omweg naar het dorpje waar Montgomery's chefstaf De Guingand met hen had afgesproken.

"Schwebel was een van de meest afstotelijke mensen die ik ooit heb gezien", zei een Britse vertegenwoordiger over zijn Duitse gesprekspartner. "Een dikke, zwetende Duitser met een opvallend lange rode neus, die eruitzag alsof er rijpe aardbeien op waren gezaaid."

"Ieder beseft dat persoonlijke gevoelens van afkeer ter zijde moesten worden gesteld in het algemeen belang", relativeert de Canadese generaal Foulkes. "Het Nederlandse volk moet aan voedsel geholpen worden. Hoe dan ook."

Onderhandelingen

Omdat de rantsoenen begin deze maand echt op begonnen te raken, zocht Seyss-Inquart via het verzet contact met de Nederlandse regering en het geallieerde opperbevel. Hoewel het kabinet altijd tegen onderhandelen met de Duitsers was, is ook wel duidelijk dat nu de poot stijf houden het leven zal kosten aan veel landgenoten. Daarom toch dit gesprek.

De bijeenkomst werd gehouden in de katholieke Sint-Jozefschool in Achterveld. Voor de stukgeschoten ramen werden noodglas en zwarte doeken geplaatst om pottenkijkers te voorkomen. De Canadezen hebben er een heel kamp opgeslagen, met twee grote tenten op het kerkplein, een veldkeuken, aggregaten en een telefoonlijn.

Bij aankomst negeerde De Guingand de Hitlergroet van Schwebel en diens uitgestoken hand. Hij laakte het voedselbeleid van de bezetter en stelde dat de geallieerden daarom plannen doorzetten om de nood te lenigen. Met vliegtuigen zal noodhulp worden afgeworpen, schepen vol steenkool kunnen Het Kanaal oversteken en ook via de weg kan men bevoorraden.

Capitulatie blijft onbesproken

Hoewel Schwebel nog tegensputterde dat hij hier niet zomaar namens zijn baas toestemming voor kon geven, is duidelijk dat de nazi's voor een voldongen feit worden gesteld. Als het weer niet zo guur was, had Eisenhower vandaag al bevel kunnen geven voor de voedselvluchten.

Na de lunch, die de Duitsers in hun eigen lokaaltje nuttigden, probeerde De Guingand Schwebel te bewegen om ook over capitulatie te praten. De gemachtigde van Seyss-Inquart bleef echter volhouden dat hij daar niet over ging.

Wel zijn er afspraken gemaakt voor een tweede ontmoeting, over twee dagen, waar ook Seyss-Inquart zelf bij zal zijn. Het voorstel om dit keer aan Duitse zijde te onderhandelen werd afgewezen, wel stemden de geallieerden ermee in dat blinddoeken dit keer niet nodig zijn.