De vuurtoren op Texel is zwaar geraakt tijdens de gevechten. · NIOD

400 Duitsers gedood bij opstand Georgische soldaten Texel

Een bloedbad op Texel. Afgelopen nacht is het Georgische bataljon Koningin Tamar in opstand gekomen tegen hun Duitse collega's. In totaal zijn er 400 Duitsers gedood binnen de eenheid.

De Georgiërs hadden de aanval goed voorbereid: de Duitsers wisten van niets. Om klokslag 01.00 uur begon de strijd. Met messen, bajonetten en geweren probeerden ze zoveel mogelijk Duitse soldaten in hun slaap te vermoorden.

Met het einde van de oorlog in zicht wilden de Georgiërs zich nog rehabiliteren voor hun deelname aan de Duitse kant.

Vlijmscherpe dolkjes

"Het plan van de Georgiërs was om de zaak met de stille trom af te handelen. Dus met messen. Ze hadden van die kleine vlijmscherpe dolkjes, die ze ook als scheermes gebruikten", vertelt Huug Snoek, lid van het verzet op Texel.

"De schermutselingen duurden de hele nacht. Iedere Duitser kreeg de kogel. Die Georgiërs waren allemaal scherpschutters. Ze schoten dwars door de Duitse helmen heen."

Een van de Duitsers die onder schot werd genomen was vlootaalmoezenier Theo Pieper. "Toen ik door het raam keek, werd er op me geschoten. Plotseling besefte ik dat mijn laatste uur geslagen had. Ik wilde duidelijk maken dat ik vlootaalmoezenier was. Resultaat was dat ze me in een kleine bunker opsloten."

Tegen de ochtend vroegen de Georgiërs hulp van de bevolking. Via aanplakbiljetten eisten ze dat alle mannen zich direct zouden melden. Weigering van de oproep zou bestraft worden. Honderden Texelaars besloten zich te melden.

Zo ook Henk de Bloois: "We kregen wapens en moesten een tiental Duitse officieren ophalen in Den Burg. Ze werden voor een bunker gezet en door de Georgiërs zo door hun kop geschoten. Dat vond ik wel een beetje grof, want je bent daar niet aan gewend. Maar ja, je zit in het schuitje en je moet mee."

Tegenoffensief

De opstand verliep aanvankelijk succesvol voor de Georgiërs, maar de Duitsers begonnen een tegenoffensief. Binnen een mum van tijd vuurden ze zo'n 2000 granaten af op Den Burg.

Tientallen mensen werden geraakt door de granatenregen. Vooral burgers kwamen hierbij om het leven. Ook een stel Amsterdamse kinderen, dat op het eiland verbleef om aan te sterken, overleefde de aanval niet.

De Georgiërs deden vergeefs een poging om de opstand aan de Engelsen te melden, de zender bleek kapot. De hoop op versterking vervloog daarmee.

Pieper: "Er waren de hele middag zware beschietingen geweest en tegen het einde van de middag kreeg ik in de gaten dat er weer Duitse soldaten rondliepen. Die hebben mij bevrijd. Op vijftig meter afstand van de bunker zag ik de lijken liggen van tien Duitse officieren. Een ervan was mijn collega-dominee Haake. Hij had het ambtskruis nog in zijn hand."

Aan het einde van de middag pakten de Duitsers veertien Texelaars op als represaille voor de hulp aan de Georgiërs. De meesten van hen zijn willekeurige voorbijgangers. Vier ervan zijn vandaag al op het strand geëxecuteerd.

Ondanks al het bloedvergieten is Texel weer grotendeels in Duitse handen. Wel is De Koog, het gebied rondom het vliegveld en de vuurtoren, nog in het terrein van de Georgiërs.