De Twentse industriestad Enschede is vandaag - op Eerste Paasdag - door de Engelsen bevrijd. "Ze zijn met een overweldigend enthousiasme begroet en overladen met uitnodigingen om paaseieren te komen eten", meldt oorlogscorrespondent Ton van Beers.

Maar voor de bevrijders is er werk aan de winkel, want de stad is nog niet helemaal gezuiverd van Duitsers. Tussen het gejuich door klinken regelmatig schoten. De terugtrekkende Duitsers bieden hevige tegenstand om zichzelf de kans te geven te vluchten naar het thuisland, dat aan Enschede grenst.

De lokale bevolking verkeert in een bevrijdingsroes en is zich niet bewust van het gevaar. "De mensen juichten en zongen", vertelt Cornelis Redert over het moment dat de Engelse tanks de Padangstraat binnenrolden. "De vlaggen gingen uit en het was mij een raadsel waar plotseling al dat oranje vandaan kwam!"

Redert maakte kennis met de commandant van de eerste tank. "Hij raadde de mensen die de de vlag uitgestoken hadden aan om ze naar binnen te halen, omdat er hier en daar nog Duitsers zijn."

Niet veel later brak er paniek uit: er werd fel geschoten. Redert zocht zijn toevlucht in een kelder. Eenmaal buiten, bleek dat onder de geallieerden doden waren gevallen.

Eén hiervan is de 20-jarige 'Pope'. "Enkele ogenblikken voor het dodelijke schot hem trof, had hij nog bij de familie Molenaar op de piano gespeeld."

Ook Hettie Meulink, die vandaag 23 jaar is geworden, heeft in eerste instantie te vroeg gejuicht. Ze had net de vlag uitgestoken toen iemand kwam vertellen dat de tanks die zag, Duits waren. "Wat is die vlag weer vlug binnengehaald."

Toen Meulink even later de Engelse tanks ontwaarde, heeft ze moeten huilen van geluk. "Eindelijk, na 5 jaren bittere onderdrukking", vertelt ze. "Nu konden we de vlag echt uithangen!"

Toch liggen blijdschap en verdriet voor Meulink vandaag dicht bij elkaar. Een goede vriend van het verzet (zelf is ze koerierster) is gisteravond doodgeschoten door de Duitsers.

Ik word zo doodgeschoten, hier is mijn kind.

Het is Piet Zandbergen, die ze kent onder het pseudoniem 'Frans'. Hij was gisteren bij een vergadering van de ondergrondse in het huis van het echtpaar Ter Borg aan de Sumatrastraat, toen drie wagens van de Duitse inlichtingendienst het huis omsingelden.

De aanwezigen vluchtten verspreid door het huis. Iedereen die werd gevonden door de Duitsers, werd direct doodgeschoten. Alleen bij moeder Ter Borg aarzelden ze, omdat ze een baby in haar armen had. Ze werd vervolgens gedwongen deze bij de buren af te geven. "Hier is mijn kind", vertelde ze de buurman. "Ik word zo doodgeschoten, mijn man is al dood."

Weer terug in het huis aangekomen, werd ze inderdaad doodgeschoten. Uiteindelijk zijn er acht mensen vermoord in het huis. Oma Ter Borg is de enige overlevende; zij had zich onder een tafel verstopt.

Vermoedelijk is Karl Huschka de verrader. Hij had de vergadering geregeld, omdat hij belangrijke informatie zou hebben over de bevrijding van Enschede. Hij was vervolgens zelf niet bij de vergadering aanwezig. Mogelijk speelde hij onder een hoedje met de bezetter.

Voordat Zandbergen naar de vergadering ging, was hij nog langs Meulink geweest. "Ik heb hem voor het laatst levend gezien met zo'n stralende snuit in zijn beste pak, ter gelegenheid van de bevrijding", vertelt ze aangedaan.

Hij vroeg Meulink mee naar de vergadering, maar ze kon niet. "Ik moest voor het kleine kindje zorgen", zegt ze. "Als ik gegaan was, was ik even laaghartig vermoord als de anderen."

Voorzichtig

Verslaggever A. den Doolaard zendt zijn gelukwensen aan de bevolking van Enschede en andere bevrijde plaatsen, maar vraagt hen wel voorzichtig te zijn.

"Eén zwaluw maakt nog geen zomer, één tank is nog zeker niet de bevrijding", zegt hij. "Ook vreugdebetoon kan in het huidige stadium van de strijd gevaarlijk zijn."

Bronnen ooggetuigen:
- Verbroken Boeien - C. Redert
- www.blondepiet.nl
- Radio Oranje