"Waar blijft gerechtigheid?!", staat er in dikke letters op een pamflet dat in het Zeeuwse Axel is uitgedeeld. "Waar is die DOOFPOT, waar alle vieze geheimen in verdwijnen?!"

Het is de emotionele oproep van een vader die al sinds Dolle Dinsdag zijn dochter mist. Hij roept de bevolking van de bevrijde provincie op hem te helpen de lichamen te vinden van zijn dochter en een andere vrouw. Hij is ervan overtuigd dat de vrouwen vermoord zijn.

Het gaat om Marie Antheunis en Debora van Es. Debora is de dochter van een NSB-landwachter. Buurtbewoners zagen haar regelmatig flirten met Duitsers.

Ook de 38-jarige Marie werd gesignaleerd met Duitsers, zeggen de mensen. Ze runde een handeltje in koolzaadolie, sigaretten en andere waar. Ze fietste de polders door op zoek naar klanten, het maakte haar niet uit of zij vriend of vijand waren.

Dolle Dinsdag

Een half jaar eerder, toen de bevolking van Axel op Dolle Dinsdag dacht dat de bevrijding aanstaande was, begon ook de jacht op verraders en moffenmeiden, zoals de meisjes worden genoemd die met de Duitsers vrijen. Het 'moffenkledder' werd kaalgeschoren, een vrouw uit een naastliggend dorp zelfs gebrandmerkt met een hakenkruis. NSB'ers kregen stenen naar hun hoofd.

De plaatselijke dominee die zichzelf tot burgemeester had uitgeroepen na de vlucht van de Duitse burgemeester, maakte er een einde aan. Hij waarschuwde op een aanplakbiljet voor samenscholen en raadde de dorpelingen aan binnen te blijven. De rust keerde voorlopig terug en op 19 september werd Axel echt bevrijd.

De twee vermiste vrouwen hebben vermoedelijk ook met die woede te maken gekregen. Marie Antheunis was die dag op de fiets op weg naar huis vanuit Terneuzen, waar ze had gelogeerd bij haar zus. Maar ze is nooit in Axel aangekomen. Debora van Es is voor het laatst gezien op een Duitse pantserwagen ergens tussen Axel en Terneuzen.

Groot Eiland

Vader Antheunis verspreidt het pamflet nu interneringskamp Groot Eiland wordt gesloten. In dat kamp hebben een half jaar lang collaborateurs opgesloten gezeten. Liefjes van Wehrmachtsoldaten werden er ook opgesloten, hoewel dat eigenlijk niet mocht.

Antheunis is ervan overtuigd dat zijn dochter en Van Es zijn vermoord tijdens hun verblijf in het interneringskamp Groot Eiland. Er doen allerlei verhalen de ronde over mishandelde gevangenen, soldatenliefjes die op een vervelende manier inwendig onderzocht zouden zijn en zelfs verkrachting.

De familie had een schoonzoon al eens tevergeefs naar Groot Eiland gestuurd op zoek naar de vrouwen. Ook een gezamenlijke advertentie in plaatselijke krant had in januari niets opgeleverd.

Moffengewroet

De beschuldiging die de vader in het pamflet uit richting het Militair Gezag doet veel stof opwaaien in het Zeeuws-Vlaamse dorp. Want hoe kan je van moord spreken als de lichamen nooit zijn gevonden, vragen veel Axelaren zich af.

Velen vermoeden dat dit een "opgezette hetze is door de vrije pro-Duitsers". Ze vinden dat het gezag maar eens streng tegen deze kliek moet optreden, "omdat zij blijkbaar nog niet hebben begrepen dat niet zij, maar wij de baas zijn en dat het moffengewroet nu maar eens uit moet zijn".