De bruggen over de IJssel zijn gesloten. Alleen leden van de Duitse weermacht, de Waffen-SS, de Duitse politie, Duitse staatsburgers en mensen met een speciale werkvergunning mogen de bruggen over.

Dat betekent dat duizenden hongertrekkers, die in de noordelijke en oostelijke provincies wat voedsel probeerden te halen, zijn gestrand. Eindeloze stoeten van uitgehongerde stedelingen uit de westelijke provincies trokken deze winter die kant op, in de hoop wat aardappelen of brood te kunnen bemachtigen.

"Het halen van eten uit Friesland en Groningen is nu helemaal onmogelijk geworden", schrijft de Waarheid. "De hongerblokkade voor West-Nederland is begonnen!"

Orde en regelmaat

Met de maatregel moeten "orde en regelmaat in het noordoosten terugkeren", aldus Von der Wense, leider van de afdeling Landbouw & Voedselvoorziening van het Rijkscommissariaat. "Het is van het allergrootste belang dat de officiële instanties weer de touwtjes in handen krijgen. Alleen op deze wijze is een goed georganiseerde distributie van voedsel mogelijk."

Vanaf nu is er slechts gecontroleerde toevoer van voedsel naar het westen mogelijk. Dit gaat grotendeels over het water. Een lange tijd was vervoer per schip niet mogelijk in verband met de vorst, maar inmiddels zijn de vaarwegen weer ijsvrij.

"Nu is het mogelijk om levensmiddelen naar het westen te brengen in een omvang, die tenminste voor de meest noodzakelijke voorziening van de bevolking voldoende zal zijn", belooft Von der Wense. "Eind februari zijn er ruim 13.000 ton levensmiddelen naar het westen overgebracht en die hoeveelheid kan nog stijgen."

Het munt uit door schijnheiligheid, onvolledigheid en leugenachtigheid.

Het zijn mooie praatjes, stelt verzetsblad Mededeelingen. "Het verhaal van Von der Wense munt uit door schijnheiligheid, onvolledigheid en leugenachtigheid." Die 13.000 ton levensmiddelen klopt volgens de krant, maar de week erna werd slechts 4000 ton vervoerd.

Het blad geeft wel toe dat de ongecontroleerde 'hongertochten' een schaduwzijde hebben. "Slechts zij, die met zeer veel geld of ruilmiddelen aankomen slagen, terwijl de echte 'armoezaaiers' er bijna even kaal vandaan komen, als zij gaan. Gemiddeld genomen kan worden aangenomen, dat er veel meer calorieën verspild worden aan de reis, dan worden teruggebracht."

Toch denkt het verzetsblad dat de Duitsers vooral bezorgd zijn om hun eigen voedselexport vanuit Noord-Nederland naar Duitsland. "Deze mening berust op een misvatting", bezweert Von der Wense. "De exporten naar Duitsland zijn relatief gering."

Hij voegt daaraan toe: "Aardappelleveranties aan Duitsland hebben bovendien geen invloed op de Nederlandse voedselvoorziening, aangezien er voldoende aardappelen aanwezig zijn." Mededeelingen noemt deze opmerking 'misselijk':"Want we kunnen er dankzij de blokkade-politiek niet bij komen".

Rondom de IJssel stranden nu veel teleurgestelde 'hongertrekkers' die de rivier niet over kunnen. Zoals Ton van Vugt, die met zijn zus en moeder de tocht vanuit Rotterdam begon. Hij en zijn zus konden terecht bij boerenfamilies in Hattum, moeder moest noodgedwongen terug naar Rotterdam. "Hartbrekend, maar voor haar was er geen plek."

Mensen die toch een poging wagen de IJssel over te komen, worden gestraft met maximaal zes maanden gevangenis en/of 2000 gulden boete, "voor zover niet onder andere bepalingen een zwaardere straf is verbeurd".

Ondertussen wordt er in Trouw gewaarschuwd dat hongertrekkers rondom de rivier worden opgepakt om graafwerk voor de IJssellinie te verrichten.