Aan het begin van de oorlog zond de NVD kinderen al uit naar het buitenland · NIOD

Ook nazi-organisatie stuurt uitgehongerde kinderen naar pleeggezinnen

Kinderen in het westen van Nederland hebben zwaar te lijden onder de hongersnood. Ze worden op grote schaal gestuurd naar gezinnen elders in het land, die nog een extra mond kunnen voeden. Sinds begin deze maand draagt ook de Nederlandse Volksdienst (NVD), gebaseerd op nazistische principes, een steentje bij aan de kinderuitzendingen.

De organisatie zal vooralsnog alleen kinderen uit Den Haag, Rotterdam en Amsterdam bij pleeggezinnen plaatsen. In die steden is de voedselsituatie het meest zorgelijk.

De eerste 'NVD-kindertrein' vertrok vanuit Den Haag naar Groningen. Ruim 750 kinderen tussen de 6 en 14 jaar oud maakten de reis naar het noorden van het land, waar de meeste uitzendingen naartoe gaan. Daar wonen immers veel boeren en is er nog genoeg eten.

Het zijn bleke, vermagerde stadskinderen.

Dagblad voor Leiden en omstreken

Inmiddels zijn er meerdere treinen naar de noordelijke provincies vertrokken, voornamelijk naar Groningen en Drenthe. Aangezien de NVD hoofdzakelijk Arische gezinnen helpt, zullen er opvallend veel blauwogigen en blondharigen tussen de groepen kinderen hebben gezeten.

De kranten spreken er niet over, maar verwonderen zich vooral over andere opvallende uiterlijke kenmerken. "Bleke, vermagerde stadskinderen", omschrijft het Dagblad voor Leiden en omstreken een groep kinderen bij aankomst in het Drentse dorpje Eext.

"Kijk toch eens naar het contrast met die uit de kluiten gewassen bengels met bolle koppen!". Die 'bolle koppen' zijn de dorpskinderen, die vol nieuwsgierigheid naar hun leeftijdsgenootjes uit de stad kwamen kijken.

Volstoppen

Na aankomst worden de kinderen vaak "volgestopt" door de pleegouders, meldt het Drentsch Dagblad. "Het is verheugend te zien dat de Drentse gulhartigheid alom de kinderen ten deel valt, een gulhartigheid, die de kleinen dikwijls meer wil toestoppen dan raadzaam geacht kan worden."

Want als een kind dat weinig eten meer gewend is, ineens grote hoeveelheden verorbert, kan dit tot lichamelijke ongemakken leiden. Zo is diarree een veelgehoorde klacht.

Om dit soort ongemakken te voorkomen, hebben kinderartsen een voedingsvoorschrift opgesteld. "Eerste week voorzichtig voeden, niet 'zat' laten eten, vooral niet te veel vet. Zuinig met melk", klinken de belangrijkste voorschriften. "Melk-zo-van-de-koe kunnen de kinderen niet verdragen."

De pleegouders in het dorpje Eext hebben meewarig het hoofd geschud toen zij kennis namen van de voorschriften, schrijft het Drentsch Dagblad. "Je kan toch zo'n jongen geen eetlepels zonder vet te eten geven?, klaagde de een en de ander kon het niet over haar hart verkrijgen om het pleegkind aan tafel kariger te bedelen dan haar eigen kind."

Affiche van de NVD · NIOD

De NVD heeft, in samenwerking met andere organisatoren van kinderuitzendingen, de intentie om zo'n 100.000 kinderen uit het westen naar het noorden te brengen. Of dit lukt, is nog maar de vraag.

In deze tijd steken (transport)moeilijkheden immers snel de kop op. "Laten de mannen van die volkdiensten, die zich met de uitzending van kinderen bezighouden, ijlings de koppen bij elkaar steken", schrijft een Telegraaf-columnist. "Hier mag geen seconde gedraald worden of afgewacht tot we letterlijk en figuurlijk een ons wegen."

"Er verstarren al bewegingen genoeg - deze kindertransporten moeten doorgaan. Wie het transport verzorgt, doet 'r niet toe - als het maar gebeurt, en snel!"