Evacuatie van Roermond · Gemeentearchief Roermond

Inwoners Roermond afgevoerd naar Friesland

Alle inwoners van de stad Roermond zijn gesommeerd de stad te verlaten. Te voet moeten ze de 18 kilometer naar het Duitse Brüggen lopen, waar ze de komende dagen op treinen naar Friesland worden gezet.

Al weken kruipt de frontlinie steeds dichter naar de Limburgse stad toe. Nu heeft de Duitse majoor Matthaeas besloten dat hij geen burgers meer kan gebruiken in het gebied. Zo'n 30.000 mensen worden daarom geëvacueerd.

Aanvankelijk meldde niemand zich toen de Duitsers iedereen opriepen zich te verzamelen op het Wilhelminaplein. In de overtuiging dat de bevrijders snel zullen arriveren wil men liever het einde van de oorlog in eigen stad afwachten.

Een net klaargemaakte pan soep mocht niet mee, we kregen geen eens tijd nog wat van de soep op te eten.

Christien Dierx

Daarop gingen de Duitsers dan maar van deur tot deur. "We kregen 10 minuten om de hoognodige spullen in te pakken", zegt Christien Dierx.

"In een kinderwagen en op een slee stopten we vooral kleding. Ook namen we een grote ham mee. Een net klaargemaakte pan soep mocht niet mee, we kregen geen eens tijd nog wat van de soep op te eten. We moesten 'sofort weg'."

Naast eten en kleding hebben de Duitsers ook aangeraden belangrijke papieren als persoonsbewijs, trouwboekje en bonnenkaarten mee te nemen. Ook dekens en eetgerei wordt aangeraden. Hoelang de reis naar het noorden zal duren, weet niemand.

Eind vorige maand waren al 3000 mannen uit Roermond weggevoerd voor de Arbeitseinsatz. In eerste instantie meldde niemand zich, maar nadat de Duitsers op Tweede Kerstdag dertien onderduikers hadden gefusilleerd, kwam een stroom van aanmeldingen op gang. Voor hen volgde dwangarbeid in een werkkamp in Wuppertal.

Cultuurschok

Inmiddels bereidt men in Friesland de burgers voor op de komst van de Limburgers naar het protestantse noorden. "Wij werden hierover voorgelicht door de dominee, die ons op school kwam vertellen hoe we met hen om moesten gaan", zegt een inwoner van Haulerwijk. "Men had hier nog nooit een katholiek gezien."

"Er werd verteld dat het mensen waren die carnaval vierden, ze droegen feestmutsen en ze hadden afgodsbeelden. Ze leefden er eigenlijk maar een beetje op los. Er werd aangeraden om ze apart te laten eten, want ze sloegen ook nog een kruis. Ze waren eigenlijk heidens."