De Duitsers zijn vanmorgen om half zes een groot grondoffensief begonnen in de Ardennen. Maar liefst 24 divisies zijn ingezet om de geallieerden terug te drukken. Tweeduizend Duitse kanonnen hebben huizen, bomen en voertuigen verwoest tussen Monschau en Echternach.

Het is koud en er ligt sneeuw in de grensregio van België, Luxemburg en Duitsland. Daarbij is het erg slecht weer met dichte mist waardoor de geallieerde luchttroepen geen dekking kunnen geven. De eerste slachtoffers die te betreuren zijn waren Amerikanen. Zij werden veelal overvallen in hun slaap.

"Onze slaap werd ruw verstoord door artillerie die de bomen raakte. Het leek het einde van de wereld wel", zegt de Amerikaan Louis Kalil over het front bij Lanzerath. "Ik dacht dat eentje ons zou raken. Dan was het over geweest voor we er zelf erg in hadden gehad."

Het was voor de geallieerden een totale verrassing dat de Duitsers hier de strijd openen. Sinds september was het er zo rustig dat de geallieerde troepensterkte er zelfs was teruggeschroefd. De Duitsers hebben er alles aan gedaan om de Britten en Amerikanen te overvallen. Zo voerden ze de afgelopen weken geen verkenningsmissies uit om de geallieerden niet wakker te schudden.

"We hadden wel het idee dat er iets op stapel stond", zegt Kalils commandant Lyle Bouck over de troepenbewegingen die hij waarnam. "Maar we hadden geen idee dat het zo groot zou zijn."

Deelvrede?

Door de geallieerden te overrompelen wil Hitler hen in de hoek drukken zodat ze naar de onderhandelingstafel komen. Als hij een deelvrede kan bereiken met de Amerikanen en Britten, kan hij zich concentreren op het oosten. Met de oprukkende Russen aan het oostfront heeft de Duitse leider zijn mankrachten daar nodig.

Voor Hitler zou de hoofdprijs de herovering van de Antwerpse haven zijn. Zijn commandanten zouden echter ook tevreden zijn als de Britse en Canadese divisies in Nederland worden afgesneden van de geallieerde hoofdmacht.

Hitler hoopt dat de Britten en Amerikanen tot onderhandelingen te vermurwen zijn omdat de geallieerde opmars de afgelopen tijd vast is gelopen: Market Garden is mislukt en de slag om Hürtgenwald liep ook uit op een deceptie.

Riskante gok

Om zijn doel te bereiken is Hitler bereid va-banque te spelen. De afgematte en uitgedunde Duitse divisies kregen nauwelijks voorbereidingstijd en hebben opdracht gekregen brandstof en voedsel aan te vullen uit veroverde geallieerde voorraden. Dat betekent dat als de opmars stokt, er snel tekorten zullen ontstaan.

Door deze tactiek heeft zelfs SS-generaal Dietrich vraagtekens bij de haalbaarheid van de opmars. "Ik hoefde alleen maar de rivier over te steken, Brussel veroveren en daarna Antwerpen, terwijl de sneeuw tot aan je middel komt en de wegen niet breed genoeg zijn om vier tanks naast elkaar te laten rijden. Daarnaast is het pas licht om 08.00 uur en al weer donker om 16.00 uur en kunnen mijn tanks 's nachts niet vechten. En dat allemaal met Kerst!"

Voorspelling

Bij Lanzerath lieten de 20-jarige luitenant Bouck en zijn mannen in ieder geval weten dat de Amerikanen zich niet zomaar zullen overgeven. Met zijn achttien mannen wist hij er een Duits bataljon met honderden militairen tien uur lang tegen te houden. Tientallen Duitsers werden gedood terwijl hij maar één man verloor.

Toen hij na een dag vechten krijgsgevangen werd gemaakt (nota bene op de avond voor zijn verjaardag) dwaalden zijn gedachten even voor middernacht naar zijn tante Mildred. Zij had thuis in St. Louis eens zijn handpalm gelezen.

"Ze had voorspeld: 'als jij je 21ste verjaardag haalt, zul je een lang leven hebben'. Ik heb nog twee uur te gaan."