Sint keek vaak in kamer 48 En dacht: 'wat zijn die meisjes veerdig! Altijd stonden ze voor hun moeder klaar in dit moeilijke jaar Veel steun hebben ze hun moeder gegeven En dat is niet onopgemerkt gebleven. Vel hebben ze samen doorgemaakt Maar het uur der vrijheid naakt.

Een deel van het gedicht bij het cadeautje voor de 19-jarige Willy Looman, het was een petje. Ondanks de ontberingen in de jappenkampen proberen de volwassenen de kinderen vandaag een leuk sinterklaasfeest te bezorgen.

Op sommige plekken weet men zelfs een hulpsinterklaas te regelen. "De verkleedpartij met een oude, rode housecoat, kanten gordijnen, goelingslopen om de armen enzovoort was buitengewoon goed gelukt. De pieten waren ook meesterlijk", zag verpleegster Lenie Koch in een vrouwenkamp bij Medan.

Niet alle kinderen trappen in die provisorische vermomming, ontdekte een lerares in het kamp Brastagi. "We hoorden een kleine peuter zeggen: ik weet hoe Sinterklaas van zijn achternaam heet: Driessen. Het was waar: een van de onderwijzeressen, juffrouw Driessen, was Sinterklaas."

De bezetters keken hun ogen uit,

Nepsinterklazen, misschien koekjes van surrogaatingrediënten of een bescheiden zelfgemaakt cadeautje zoals een boekenlegger zorgden toch voor de juiste sfeer. Koch hoorde door het hele kamp sinterklaasliedjes toen de pieten langs de barakken gingen.

"De kinderen allen keurig aangekleed, evenals de moeders die er allen even fleurig uitzagen. Het was opvallend, dat vonden de bezetters ook die hun ogen uitkeken."

Onderling wisselden de kampbewoners ook cadeautjes uit. Hoewel de lerares uit Brastagi eigenlijk geen zin had in het feest, had ze toch met restjes wol bedsokken gebreid voor een vriendin. Zelf kreeg ze van een leerling een cadeautje: "Een hangertje met een miniatuur schriftje en een potloodje eraan. Leuk he?"

Niet iedereen heeft zin in de feest dag. "Verschrikkelijk gewoon", klaagt een tienermeisje in het kamp. "Overal hoor je kinderen sinterklaasliedje blèren."