De verwoeste Boulevard Bankert in Vlissingen · NIOD

Vlissingen bevrijd: ‘Het is één grote ruïne’

Na drie dagen van hevige gevechten is Vlissingen nu eindelijk bevrijd. Van de stad is weinig meer over. "Bijna alles is kapot, daar kun je je geen voorstelling van maken", zegt Frans Bukkens. "En de halve stad staat ook nog eens onder water."

Het is het gevolg van eerdere geallieerde bombardementen op de dijken in de omgeving. De geallieerden probeerden hiermee Walcheren, waar Vlissingen op ligt, onder water te zetten en zo de Duitse positie op het schiereiland te verzwakken.

Eergisteren kwamen de geallieerden in de vroege morgen aan land. De eerste landingsschepen kwamen aan bij het stukje strand bij de Oranjemolen, dat de codenaam 'Uncle Beach' kreeg. De molen vormt door zijn hoogte en opvallende witte voorkant een goed oriëntatiepunt. Na aankomst trokken de militairen vrijwel direct de stad binnen, waar hevige straatgevechten uitbraken met de Duitsers.

Voor het eerst sinds de oorlog was ik bang.

Vlissenaar

Op dat moment waren er nog zo'n 3000 burgers in de stad. Zij zochten hun heil zoveel mogelijk in schuilkelders. Het kabaal van die ochtend, toen de geallieerden de kust van Vlissingen nog eens zwaar onder vuur namen, had de burgers al gewaarschuwd voor het naderende oorlogsgeweld.

"We hoorden tegen de vroege morgen verschrikkelijk hard geschiet. Voor het eerst sinds de oorlog was ik bang", geeft meneer De Munck toe. Hij en zijn zus zijn onder een matras gaan liggen. "Dat was maar goed ook. Want enkele ogenblikken later werden we getroffen door een granaat in de bovenverdieping, die vervolgens naar beneden kwam."

De Munck vertelt over zijn ervaringen. "Ik zag een gewonde Duitser liggen die vreselijk gilde. Hij bleef maar roepen: 'Ursula, Ursula, ach Ursula'. En hij vroeg de hele tijd: 'Bitte, haben sie kaffee?'. Maar we hadden natuurlijk geen koffie en Ursula was ver in Duitsland. Hij heeft lang liggen gillen en roepen voordat hij uiteindelijk dood ging."

Ook maakte de Vlissenaar mee dat een Engelsman achterover in zijn armen viel. "Hij was in zijn buik getroffen, waarschijnlijk door Duitse schutters die zich ergens in de buurt verstopt hadden."

Medelijden

Uitgelaten is de sfeer daarom vandaag niet bij de bevrijding. "Het is heftig", zegt Bukkens, die de tanks door de stad heeft zien rijden en de Duitse krijgsgevangenen door de stad zag lopen. "Het zijn kinderen van vijftien of zestien jaar, of bejaarden van zeventig. Ik heb medelijden met ze."

Bukkens kan niet meer in zijn huis terecht; dat is te zwaar beschadigd. Hij is niet de enige. Van de ruim 6000 woningen, zijn er 2000 verwoest of zwaar beschadigd, 1600 overstroomd en 450 komen bij vloed onder water te staan.

"Geen enkel huis op één na is geheel onbeschadigd gebleven", zegt burgemeester Van Woelderen. "Het is één grote ruïne."