Politiebureau Haagse Veer · Publiek domein

Gedurfde kraak: 46 gevangenen bevrijd in Rotterdam

Het Rotterdamse verzet is er met een stoutmoedige list in geslaagd 46 gevangenen te bevrijden uit het hoofdbureau van politie. Verkleed als SS'ers wist men het zwaar bewaakte gebouw binnen te komen en de grote groep naar buiten te leiden.

De overval werd nodig geacht omdat er vanochtend meerdere leden van de Knokploeg Rotterdam zijn gearresteerd na een schietpartij met de Sicherheitsdienst. Daarbij vielen enkele doden aan beide zijden. De vrees was dat de Duitsers de arrestanten na verhoor zouden doden, mogelijk samen met leden van de verzetsgroep Franciscusbrigade, die eerder deze week werd opgerold.

Op een haastig ingelaste bijeenkomst vertelde verzetsleider 'Paul' dat de mannen in het politiebureau opgesloten zaten en "daar gaan we ze nu uithalen". Hij had namelijk de medewerking van de conciërge van het gebouw, die de groep via zijn huis binnen kon smokkelen.

Uit de cellen

Vanavond om 19.00 uur, het moment dat de wacht werd gewisseld, kwamen zo twintig KP'ers het complex binnen, bewapend met stenguns en granaten. Er werd vooraf gebeld dat een groep SS'ers een controle wilde uitvoeren, waarna de groep zonder argwaan te hebben gewekt de bewakers en agenten kon overrompelen.

Met buitgemaakte sleutels werden alle cellen geopend, waar ook 35 politieke gevangenen opgesloten zaten. Sommigen hadden meteen door dat het om een reddingsoperatie ging, anderen vreesden dat ze zouden worden doodgeschoten. Een enkeling vroeg nog of hij het net uitgedeelde brood mocht meenemen.

"Een provocateur, die door de SD in de cellen was gestopt om de gesprekken af te luisteren, begreep er niet veel van", vertelt een deelnemers aan de actie. "Hij deelde mede dat hij van de Sicherheitspolizei was en dus niet mee hoefde. Als antwoord werd hij in de cel getrapt waar de vier landwachters al eerder in gestopt waren."

Alarm

De grote groep kon via hun sluiproute weer buitenkomen, ook de conciërge en zijn vrouw waren inmiddels gevlucht. Pas toen ze in gereedstaande auto's stapten, ging het alarm af.

Het is niet de eerste keer dat het verzet er op deze manier in slaagt gevangenen te bevrijden: 6 juni jongstleden (D-day) werden op soortgelijke manier al zeventien verzetsstrijders bevrijd uit het plaatselijke huis van bewaring.